چرخش جدید ترامپ این بار در غزه

اکو ایران/متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
در پی شش ماه ناکامی و سرخوردگی، تیم ترامپ استراتژی غزه خود را مورد بازنگری قرار میدهد.
پایان جنگ دور از دسترس
به نوشته باراک راوید، گزارشگر آکسیوس، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز جمعه پس از شکست آخرین دور مذاکرات غزه، در جمع خانوادههای گروگانهای اسرائیلی گفت: «ما باید به طور جدی در مورد این موضوع تجدیدنظر کنیم».
اکنون شش ماه پس از آغاز دوره جدید ریاستجمهوری دونالد ترامپ، جنگ غزه به پایان خود نزدیکتر نشده است. بحران انسانی از همیشه بدتر شده، مذاکرات به بنبست رسیده و ایالات متحده و اسرائیل به طور فزایندهای در سطح بینالمللی منزوی شدهاند.
تزلزل در پایگاه ترامپ و نقطه عطف سیاست دولت
ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود خواستار پایان دادن به جنگ و بازگرداندن گروگانها به خانه بود. با طولانی شدن جنگ و انتشار تصاویر فلسطینیهای گرسنه در سراسر جهان، شکافهایی در پایگاه MAGA (جنبش دوباره امریکا را سرافراز کنیم) بر سر حمایت ترامپ از استراتژی جنگی حداکثری بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در حال ظهور است.
شکست دور جدید مذاکرات آتشبس میتواند نقطه عطفی برای سیاست دولت ترامپ باشد. ترامپ روز جمعه اعلام کرد که وقت آن رسیده است که اسرائیل جنگ را تشدید کند تا از شر حماس خلاص و «کار را تمام کند». با این حال، مقامات اسرائیلی مطمئن نبودند که آیا این یک تاکتیک مذاکره است یا یک تغییر رویه واقعی از سوی ترامپ - یک «چراغ سبز» برای نتانیاهو برای استفاده از اقدامات نظامی شدیدتر. ترامپ پس از فرود در اسکاتلند در روز جمعه به خبرنگاران گفت: «اتفاقی که با حماس افتاد وحشتناک است. همه را به همکاری واداشتیم. خواهیم دید چه اتفاقی میافتد. خواهیم دید اسرائیل چه واکنشی به آن نشان میدهد. اما به زودی آن زمان فرا میرسد».
بازنگری در استراتژی غزه؟
به گفته منابع آگاه، روبیو در دیدار با خانوادههای گروگانها در وزارت امور خارجه در روز جمعه چندین بار گفت که دولت باید استراتژی خود در مورد غزه را «بازنگری» کند و «با گزینههای جدید به رئیس جمهور مراجعه کند».
در طول شش ماه گذشته، ترامپ تقریباً به نتانیاهو آزادی عمل داده است تا هر کاری که میخواهد در غزه انجام دهد - از عملیات نظامی گرفته تا مذاکرات گروگانها و توزیع کمکهای بشردوستانه.
در حالی که مقامات کاخ سفید مدعیند ترامپ از کشتار فلسطینیها ناراحت است و میخواهد جنگ پایان یابد، به گفته مقامات اسرائیلی، او عملاً هیچ فشاری بر نتانیاهو برای پایان دادن به آن در چند ماه گذشته وارد نکرده است. یکی از مقامات اسرائیلی به آکسیوس گفت: «در بیشتر تماسها و جلسات، ترامپ به بیبی میگفت: هر کاری که باید در غزه انجام دهی را انجام بده. در برخی موارد، او حتی نتانیاهو را تشویق میکرد که با حماس سختتر برخورد کند».
نتانیاهو دولت بایدن را به جلوگیری از اسرائیل، از جمله با محدود کردن برخی از تحویل سلاحها، متهم کرد. او ادعا کرد که به محض روی کار آمدن ترامپ و انتصاب یک فرمانده نظامی جدید توسط اسرائیل، او سرانجام آزاد خواهد شد تا حماس را شکست دهد. او حتی در خفا یک جدول زمانی برای آن تعیین کرد: سه ماه.
بدین ترتیب، ترامپ بمبهای ۲۰۰۰ پوندی را که بایدن به اسرائیل نمیداد، به همراه سلاحهای بسیار بیشتری تحویل تلآویو داد و هرگونه انتقاد عمومی از کشتار غیرنظامیان فلسطینی را متوقف کرد. اما نتایج عملیات نظامی اسرائیل در شش ماه گذشته تفاوت چندانی با قبل ندارد - ارتش اسرائیل به طور سیستماتیک غزه را بیشتر و بیشتر نابود کرده و هزاران فلسطینی را در این فرآیند کشتهاند، اما حماس از بین نرفته است.
شکست مذاکرات
ترامپ و فرستاده ویژهاش، استیو ویتکاف نقش بزرگی در دستیابی به آتشبس و توافق گروگانها در ماه ژانویه، درست چند روز قبل از مراسم تحلیف ترامپ، داشتند. اما آنها با عدم جدیت در مراحل بعدی مذاکرات، به نتانیاهو اجازه دادند تا آن توافق را نقض کند. بدین ترتیب، اسرائیل جنگ را به طور یکجانبه در ماه مارس از سر گرفت.
روبیو در جلسه روز جمعه خاطرنشان کرد که نه او و نه ترامپ هرگز قالب تدریجی توافق دوران بایدن، با آتشبسهای کوتاهمدت در ازای آزادی برخی گروگانها را دوست نداشتهاند. یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا گفته که اگرچه روبیو اشاره کرد که معتقد نیست رویکرد تدریجی در درازمدت پایدار باشد، اما هم او و هم ترامپ تشخیص دادند که باید در ژانویه به این شکل مدیریت شود.
نتانیاهو این قالب را به دلایل سیاست داخلی ترجیح میداد، تا مجبور به تعهد به پایان دادن به جنگ نشود. ترامپ با وجود ملاحظاتش، در طول دورهای بعدی مذاکرات که تاکنون همگی شکست خوردهاند، آن را تأیید کرد. تنها استثنا در این شکست، زمانی بود که ترامپ برای تضمین آزادی شهروند آمریکایی، ادان الکساندر، نتانیاهو را دور زد.
به گفته منابع آگاه حاضر در جلسه مذکور، روبیو در جلسه روز جمعه اذعان کرد که هنوز فکر نمیکند رویکرد تدریجی رویکرد درستی باشد و اشاره کرد که ممکن است زمان آن رسیده باشد که رویکرد جامعتری برای پایان دادن به جنگ و آزادی همه گروگانهای باقیمانده بررسی شود.
بدترین نقطه وضعیت انسانی از آغاز جنگ
ترامپ یکی از اولین رهبران جهان بود که علناً هشدار داد که فلسطینیها در غزه گرسنه هستند، اما او همچنین بسیار کمتر از سلف خود از سیاستهای اسرائیل برای محدود کردن ورود کمکها انتقاد کرده است. ترامپ از بنیاد بشردوستانه غزه (GHF) تحت حمایت اسرائیل، -که تلاشی برای ارائه کمک به غزه از طریق یک شرکت خصوصی آمریکایی و نه از طریق سازمان ملل است- حمایت کرده است. در حالی که این بنیاد موفق شده به برخی از جمعیت غزه غذا برساند، تاکنون صدها فلسطینی در حین رسیدن به مراکز امدادرسانی کشته شدهاند.
وضعیت انسانی در غزه از آغاز جنگ ۲۰ ماه پیش در بدترین نقطه خود قرار دارد و طبق اعلام وزارت بهداشت غزه تحت کنترل حماس، ۱۲۲ فلسطینی در هفتههای اخیر بر اثر گرسنگی جان خود را از دست دادهاند. تعداد کشتهشدگان فلسطینی از زمان شروع جنگ نزدیک به ۶۰۰۰۰ نفر است.
تقریباً همه رهبران غربی با ناامیدی فزایندهای از اسرائیل خواستهاند که جنگ را متوقف کند و اجازه ورود کمکهای بیشتر را بدهد - که در مقابل، پیام «کار را تمام کنید» ترامپ را بسیار تکاندهندهتر میکند. فرانسه، آلمان و بریتانیا روز جمعه در بیانیهای مشترک اعلام کردند: «فاجعه انسانی که در غزه شاهد آن هستیم باید همین حالا پایان یابد. خودداری از کمکهای بشردوستانه ضروری به جمعیت غیرنظامی غیرقابل قبول است».
اسرائیل و ایالات متحده در پدید آمدن این وضعیت با یکدیگر همدست هستند و بسیاری از متحدانشان آنها را به طور مشترک مسئول این وضعیت وخیم میدانند. اکنون به نظر میرسد حداقل برخی در دولت آمریکا به طور خصوصی اذعان میکنند که استراتژی آنها مؤثر نبوده است. اما آنها هنوز تصمیم نگرفتهاند که آیا آن را تغییر دهند یا چگونه آن را تغییر دهند.