سرمقاله ایران/ تلاش اروپا برای گفتوگوهای معنادار با ایران؛ ادعا یا واقعیت؟

ایران/ «تلاش اروپا برای گفتوگوهای معنادار با ایران؛ ادعا یا واقعیت؟» عنوان یادداشت روز در روزنامه ایران به قلم حمید بعیدینژاد است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
تردیدی در این وجود ندارد که جنگ ۱۲ روزه رژیم اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران تأثیرات مهمی بر استراتژیها و تاکتیکهای قدرتهای جهانی، اروپایی و منطقهای برجای گذاشته است. مقاومت جانانه جمهوری اسلامی در کنار انسجام مردم عزیزمان در برابر این تجاوز آشکار، بسیاری از مؤلفههای بهکارگیری قدرت علیه ایران را تغییر داده است. بیش از ۳۰ سال بود که نتانیاهو از هر فرصتی برای تهدید امنیتی خواندن ایران برای امنیت جهانی و منطقهای فروگذار نمیکرد و تهدید میکرد که برای از میان بردن این تهدید آمادگی حمله به ایران را دارد. اسرائیل بعد از بهوقوع پیوستن برخی تحولات در منطقه بویژه در سوریه و لبنان، به امید وارد کردن ضربهای تمام کننده، به ایران حمله کرد اما حملات موشکی مقابله به مثل واقعاً مؤثر ایران به قلب تل آویو، حیفا و دیگر شهرهای اسرائیل از یکطرف و به میان آمدن مردم به میدان و مقاومت جانانه و انسجام مردم کشورمان از جانب دیگر، اسرائیل و قدرتهای حامی آنرا ناامید ساخت و آنها را به درخواست آتشبس مجبور ساخت. این در شرایطی بود که آمریکا با دخالت مستقیم و اروپا با کمکهای فنی و پشتیبانی در این جنگ سهیم بودند.
بعد از جنگ اما، در شرایطی که اعتماد به آمریکا در ایران، به دلیل دخالت مستقیم نظامی به حداقل ممکن رسیده بود، اروپا تلاش کرد به بیتحرکی و در حاشیه کامل قرار داشتن خود در جریان مذاکرات آمریکا با ایران پیش از آغاز جنگ پایان بدهد و حداقل به دلیل خاص ادعایی که در نقش انحصاری خود در بازگرداندن ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد دارد، مذاکراتی را در استانبول با ایران برنامهریزی کند.
اما اروپا بهخوبی واقف است که اولاً تلاش آنها برای استفاده از سازوکار پیشبینی شده در برجام برای حل و فصل اختلافات، غیرقانونی است و توسط ایران و کشورهای زیادی به چالش کشیده خواهد شد. آنها بهخوبی میدانند که حتی اگر بتوانند بر چالشهای حقوقی موجود برای استفاده از سازوکار برگرداندن قطعنامههای تحریمی شورای امنیت غلبه کنند، در شرایط خصمانه امروز در منطقه، تلاش آنها برای بازگرداندن قطعنامههای شورای امنیت بهسان ریختن نفت، شعلههای آتش در منطقه را چنان برخواهد افروخت که آثار و تبعات آن میتواند برای امنیت این منطقه حساس و راهبردی بسیار خطرناک بوده و اوضاع را کاملاً از کنترل خارج کند.
جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است که با بازگشت قطعنامههای شورای امنیت، ایران از ان پی تی خارج خواهد شد. این یعنی آنکه با خروج ایران از نظام اشاعه سلاحهای هستهای و عدم تعهد حقوقی ایران به قواعد و نظارتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شرایط بسیار جدیدی در منطقه ایجاد خواهد شد که حل مشکلات موجود را تقریباً ناممکن خواهد ساخت.
از طرفی به گزارش رسانههای غربی، امروز در چنین شرایطی اروپا قصد دارد ایران را به یافتن راهحلی دیپلماتیک برای حل مشکل پرونده هستهای تشویق کند. در فقدان بیمیلی ایران حداقل در انجام مذاکرات سریعتر با آمریکا بهدلیل دخالت مستقیم آنها در جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران، اروپا شرایط را برای انجام مذاکرات دوجانبه با ایران مساعد میبیند و لذا قصد دارد وارد گفتوگویی معنا دار برای مدیریت شرایط شود.
اما نشانه جدیت اروپا در مذاکرات به حرف و مواضع سیاسی آنها نیست بلکه در تلاش جدی آنها در یافتن راهحل مرضی الطرفینی است که نگرانیهای امنیتی ایران را رفع کند. ایران پیشنهاد تعویق زمان بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت را حتی اگر همراه دیگر تضمینهای لازم باشد، به دلیل چالشهای حقوقی فراوان آن راهحل مناسبی برای حل مشکلات فعلی نمیداند. راهحلهای مقطعی نمیتواند حلال مشکلات باشد. راهحلی قطعی در حل و فصل مسأله هستهای ایران یافتن راهی برای حل و فصل اختلافاتی است که بهدست آمریکا و اروپا بهوجود آمده است. اگر آنها دوباره در توهمات گذشته خود در توقف برنامه هستهای ایران قرار گیرند، از یافتن راهحلهای پایدار برای حل مشکل محروم خواهند بود. پذیرش خواستههای قطعی ایران و تلاش برای یافتن راهحلهای خلاقانه فنی برای مسائل موجود، تنها راه یافتن راهحل برای اختلافات است.