برگزیده

ما‌به‌ازای لغو تحریم‌ها

روزنامه سازندگي

بروزرسانی 1404/05/21 - 22:41

روزنامه سازندگی/متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

معاون سیاسی وزیر امور خارجه اعلام کرد که ایران در قبال لغو تحریم‌های آمریکا، پذیرش محدودیت بر توسعه هسته‌ای برای مدت معین را می‌پذیرد

فرشاد گلزاری| مذاکرات ایران و ایالات متحده یکی از موضوعاتی است که این روزها زیر ذره‌بین تحلیلگران و ناظران بین‌المللی قرار دارد و همه به دنبال آن هستند تا ببینند، مقامات ارشد کشورمان چه واکنشی در این خصوص اتخاذ می‌کنند؛ چراکه در آستانه ششمین‌ دور از مذاکرات میان ایران و آمریکا که با میانجی‌گری عمان برگزار شده بود، اسرائیل حملاتی را به ایران انجام داد که به زعم بسیاری از مقامات و کارشناسان باید آن را مصداق بارز حمله به میز مذاکره دانست. این در حالی است که قبل از این حملات، اختلاف‌های متعددی در مذاکرات ایران و آمریکا وجود داشت که اصلی‌ترین آن را باید تأکید واشنگتن بر غنی‌سازی صفر درصد دانست که ایران در این خصوص صراحتاً اعلام کرده بود، این امر شدنی نیست و آن را نمی‌پذیرد که البته بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران توسط بمب‌افکن‌های ایالات متحده موجب شد تا تنش سیاسی بالا برود. با این تفاسیر حالا مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری ‌اسلامی ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری کیودو ژاپن اعلام کرده که ایران در ازای لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران، محدودیت‌هایی بر توسعه هسته‌ای را برای مدت معینی می‌پذیرد و تهران می‌تواند به عنوان بخشی از یک توافق برد- برد و عادلانه با محدودیت‌های موقت بر فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز خود موافقت کند. تخت‌روانچی در ادامه این مصاحبه گفت که «ایران می‌تواند در مورد ظرفیت‌ها و محدودیت‌های غنی‌سازی انعطاف‌پذیر باشد اما نمی‌تواند تحت هیچ شرایطی با توقف غنی‌سازی موافقت کند؛ زیرا این امر ضروری است و ما باید به خودمان تکیه کنیم نه به وعده‌های توخالی. ساده و واضح است؛ اگر ایالات متحده بر غنی‌سازی صفر اصرار داشته باشد، پس ما هیچ توافقی نداریم».

دریافت غرامت پیش‌شرط مذاکرات نیست
او با بیان اینکه ایالات متحده با تظاهر به گفت‌وگو، ما را فریب داد، گفت که ایران آماده گفت‌وگو با ایالات متحده است اما ایالات متحده باید روشن کند که آیا واقعاً به گفت‌وگوی برد-برد علاقه‌مند است یا به تحمیل اراده خود. معاون وزیر خارجه ایران خواستار پاسخگویی در مورد دلایل حمله به منظور ایجاد گفت‌وگویی صادقانه شد و گفت اگرچه دریافت غرامت از بابت حملات متجاوزانه، پیش‌شرط مذاکرات آینده نیست اما این موضوع در طول مذاکرات مطرح خواهد شد. معاون سیاسی وزیر خارجه ایران همچنین گفت که حملات ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران غیرقانونی بود و خسارات جدی به بار آورد. ما کاملاً حق داریم که درخواست غرامت کنیم. تخت‌روانچی اشاره‌ کرد که تهران از طریق یک کشور واسطه به ارتباط با ایالات متحده ادامه می‌دهد اما هیچ اشاره‌ای به زمان از سرگیری مذاکرات نکرد. او همچنین با محکوم کردن حملات اسرائیل و ایالات متحده علیه ایران گفت که برای ادامه مذاکرات، واشنگتن باید تضمین کند که در صورت از سرگیری مذاکرات، دوباره به ایران حمله نخواهد کرد.

برنامه موشکی محدود نمی‌شود
در بخشی از این مصاحبه تخت‌روانچی بار دیگر تأکید کرد که محدود کردن برنامه موشکی ایران «منتفی» است. با وجود تشدید تنش‌ها، معاون سیاسی وزیر خارجه گفت که کانال‌های دیپلماتیک از طریق واسطه‌ها همچنان باز بوده و ایران آماده گفت‌وگو با ایالات متحده است. او همچنین اما هشدار داد که تهدیدات جدید آمریکا با دفاع قاطع روبه‌رو خواهد شد.

آماده همکاری با دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل هستیم
تخت‌روانچی همچنین خط‌ونشان تروئیکای اروپا و مهلت آنها تا پایان ماه آگوست در رابطه با مکانیسم ماشه را یک‌جانبه خواند اما تمایل تهران برای ادامه مذاکرات با قدرت‌های اروپایی را تأیید کرد. او گفت که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی خواهد ماند و تهران آماده است تا با دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل برای تضمین بازرسی‌های ایمن و شفاف، از جمله در تأسیسات آسیب‌دیده در حملات اخیر، مطابق با دستورالعمل‌های جدیدی که با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق خواهد شد، همکاری کند.

عراقچی: زمان دور بعدی مذاکرات تنظیم نشده است
در این راستا سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه (یک‌شنبه) در حاشیه جلسه هیأت دولت در خصوص دور بعدی مذاکرات با اروپا اعلام کرد که تماس‌های ما با طرف مقابل ادامه دارد و بحث‌ها همچنان مطرح است. موضع ما کماکان روشن است؛ از نظر ما «اسنپ‌بک» موضوعیت ندارد و اروپا نمی‌تواند چنین اقدامی انجام دهد. اروپایی‌ها با توجه به مواضعی که اتخاذ کرده‌اند اصولاً دیگر از نظر ما مشارکت‌کننده در برجام محسوب نمی‌شوند. البته بحث‌های فنی و حقوقی در این خصوص وجود دارد که همکاران من در تماس با آنها هستند. وی در رابطه با دور بعدی مذاکره با آمریکا نیز گفت که دور بعدی مذاکرات فعلاً تنظیم نشده و هنوز هیچ‌چیز قطعی نیست. مذاکره غیرمستقیم هم تاکنون قطعی نشده و من هیچ کشوری را در این زمینه تأیید نمی‌کنم.

تکذیب میزبانی نروژ
در این راستا اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان هم (دوشنبه) در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به این سؤال که ادعا شده، نروژ میزبان دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده خواهد بود و آیا چنین خبری را تأیید می‌کنید، گفت: خیر، چنین خبری را تأیید نمی‌کنیم.
او همچنین گفت که گفت‌وگوها بین ایران و آمریکا در مورد موضوعات مختلف از طریق واسطه‌ها در صورت لزوم ادامه دارد از جمله از طریق حافظ منافع آمریکا در ایران و کشورهایی که در یک سال گذشته، پیام‌هایی را در مواردی رد و بدل کرده‌اند ولی همان‌طور که اشاره کردم در مورد انجام مذاکره تاکنون هیچ تصمیمی اتخاذ نشده است.
بقایی همچنین در مورد میانجیگری مصر میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که قاهره میانجی ایران و آژانس نیست و ما با آژانس در ارتباط هستیم. هیأت آژانس در ایران است و ما نیازی به میانجی در این زمینه نداریم.