سرمقاله خراسان/ نگاه ملی به مشهد؛ فقط روی کاغذ!

خراسان/ «نگاه ملی به مشهد؛ فقط روی کاغذ!» عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان به قلم وحید تفریحی است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
وزیر کشور به مشهد میآید و در جمع مسئولان اعلام میکند: «حضور ما حاکی از نگاه ملی به مشهد است!» اما آیا صرف حضور مقامات کشوری آن هم در ایام خاصی مانند دهه پایانی صفر یا دهه کرامت که پیک مناسبتی در مشهدالرضا(ع) است، بهتنهایی میتواند گواهی بر «نگاه ملی» به این کلانشهر مقدس باشد؟ آیا «نگاه ملی» تنها در مراسمهای نمادین و سخنرانیهای کلی خلاصه میشود، یا باید در عملکرد، بودجهریزی و وجود برنامهریزی بلندمدت برای حل مشکلات زیرساختی مشهد نمود پیدا کند؟
مشهد، بهعنوان پایتخت معنوی ایران و دومین کلانشهر کشور، سالانه پذیرای بیش از ۴۰ میلیون زائر است؛ در همین روزهای دهه آخر صفر پیش بینی حضور حدود ۷ میلیون زائر در مدت زمانی کوتاه شده است، اما زیرساختهای آن از حملونقل عمومی و زیرساخت های جاده ای گرفته تا امکانات بهداشتی و درمانی، مدیریت ترافیک و اسکان زائران، اغلب در انبوهی از کمبودها گرفتار است. در ایام اوج زائرپذیری مانند دهه پایانی صفر، این مشکلات بهوضوح خود را نشان میدهد؛ سوال اینجاست آیا «نگاه ملی» صرفاً به معنای حضور مقامات در مناسبتهای خاص است، یا باید به تخصیص منابع ملی، حمایت همهجانبه از پروژههای زیرساختی و اولویتدهی به مشهد در برنامههای توسعه کشور ترجمه شود؟
آقای وزیر کشور، نگاه ملی به مشهد و عزم ملی برای حل مشکلات زیرساختی آن صرفا همین حضور شما آن هم در ایام مناسبتی نیست که اگر این بود مشهد هر روز و هر هفته به برکت وجود مضجع شریف امام علی بن موسی الرضا(ع) میزبان جمعی از مدیران و مسئولان استانی است. نگاه ملی به مشهد را باید در عملکرد و خروجیها جست وجو کرد؛ اگر نگاه ملی به مشهد وجود داشت، نباید دومین کلانشهر کشور و استانی که رتبه اول سفر در تعطیلات نوروز و یا میزبانی از ۴۰ میلیون زائر در سال را یدک می کشد، صرفا ۳۴ کیلومتر آزادراه میداشت و از این نظر جزو ضعیفترین استانها به لحاظ شاخص برخورداری از زیرساخت آزادراهی و بزرگراهی در کشور می بود. اگر نگاه ملی به مشهد وجود میداشت نباید تکمیل مسیر کلیدی خط ۳ قطارشهری مشهد که سیستم حمل و نقل عمومی شهر را به حرم مطهر رضوی متصل می کند، لنگ بودجه دولت می بود و با کمبود برخی امکانات به زائران خدمت رسانی می کرد. اگر نگاه به مشهد ملی بود، نباید پروژه مهم و زیرساختی آزادراه حرم تا حرم از مقصد کلید می خورد و سر استان خراسان رضوی بی کلاه! اگر نگاه به مشهد ملی بود، نباید شاهد این همه تعلل و تاخیر در اجرای پروژه کلیدی قطار برقی و قطار سریع السیر مشهد – تهران می بودیم که زائران در ایام پیک گرفتار تهیه بلیت و قیمت های نجومی آن می شدند. اگر نگاه به مشهد ملی بود، باید طی همه این سال ها زیرساخت های بهداشتی و درمانی آن در حد یک شهر ملی و بین المللی توسعه می یافت نه اینکه در حد یک مرکز استان عادی باقی بماند، آن هم شهری که سالانه پذیرای بیش از ۴۰ میلیون زائر و از سوی دیگر پذیرای خیل زیادی از هموطنان استانهای همجوار است که برای دریافت بسیاری از خدمات ازجمله پزشکی، درمانی، رفاهی و... به مشهدالرضا(ع) مراجعه می کنند و از زیرساختهای آن بهره میبرند، بدون آن که این میزبانی ملی، در توجهات و حمایتهای مادی و معنوی دولت ها دیده شود. همه این ها در حالی است که به تازگی شنیده هایی از تضعیف جایگاه مدیریتی حوزه زیارت در استان هم به گوش می رسد؛ این که قرار است معاونت زیارت استانداری خراسان رضوی را که قرار بوده و هست متمرکز بر مدیریت کلان استان در حوزه زیارت باشد ، حذف و یا در یکی دیگر از معاونت های استانداری ادغام کنند که قطعا این اقدام ضربه جدی به حوزه مدیریت زیارت دراستان وارد خواهد کرد.
واقعیت این است که مشهد، بهرغم جایگاه بیبدیلش، هنوز با بودجههای محدود و نگاه شعاری در تحقق عزم ملی برای حل مشکلات آن اداره میشود؛ چراکه سالهاست ما در مشهد شاهد این «حضورها» هستیم، مدیرانی که در ادوار مختلف و دولت های گوناگون به مشهد می آمدند و از «توسعه زیرساختهای زیارتی» می گفتند؛ از پروژههای عظیم و از وعدههای روشن. اما مشهد در عمل شهری است که گویی تنها در روزهای خاص به یادش میآورند و توجه و نگاه ملی به آن بیشتر روی کاغذ مانده تا در عمل اجرا شود! حضور مقامات در ایام خاص، بدون پیگیری جدی مشکلات و اختصاص منابع کافی، بیشتر به «نمایش» شبیه است تا «عزم ملی»!
اگر دولت و مجلس واقعاً نگاه ملی به این شهر دارند، باید؛ مشهد را در اولویت برنامههای توسعه کشور قرار دهند، بودجههای ویژهای برای زیرساختهای آن درنظر بگیرند و این عقب ماندگی تاریخی در زیرساخت های آن را جبران کنند، از شعارزدگی پرهیز کنند و به جای سخنرانی، عملکرد و کارنامه مشخصی از این نگاه و عزم ملی نشان دهند.
تا زمانی که حضور مقامات و مسئولان کشوری به حل مشکلات و جبران فقر زیرساختی مشهد منجر نشود، «نگاه ملی» تنها یک جمله زیبا روی کاغذ خواهد بود!