برگزیده

پزشکیان اهل استعفا نیست

صبح نو

بروزرسانی 1404/07/23 - 19:55

صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

به ‌تازگی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با SNNTV با اشاره به شایعات پیشین مبنی بر استعفای رئیس‌جمهور اعلام کرد که از ابتدا نیز چنین بحثی در کار نبوده است. وی تأکید کرد در سفر اخیر پزشکیان به نیویورک اصلا بنا نبود دیداری بین او و ترامپ صورت گیرد و دولت تصمیمی برای چنین ملاقاتی نداشت؛ تمام حرف‌هایی که در این زمینه مطرح شد «جوسازی رسانه‌ای» بود. این مقام دولتی همچنین تصریح کرد که پزشکیان هیچ‌گاه با جدایی محمدجواد ظریف از دولت موافق نبود و از استعفای وزیر خارجه پیشین نیز رسما حمایت نکرد. به بیان دیگر، رئیس‌جمهور نه‌تنها خود قصد کناره‌گیری ندارد، بلکه در قبال خروج چهره‌های دولت نیز موافق نبوده است. مقامات دفتر ریاست‌جمهوری یادآور شده‌اند که پزشکیان به هیچ عنوان استعفا نداده و با تمام قدرت سکان اجرایی کشور را در دست گرفته است.

موج شایعات استعفا و زمینه‌سازی رسانه‌ای
در مدت نسبتا کوتاهی که از آغاز به کار دولت چهاردهم می‌گذشت، بارها شایعه‌ استعفای رئیس‌جمهور در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده است. به گفته ناظران، ظرف یک سال گذشته تقریبا پس از هر بحران یا حاشیه‌ای، زمزمه‌هایی مبنی بر نیت کناره‌گیری پزشکیان به گوش رسیده که البته هر بار تکذیب شده است. برای نمونه، اواسط اردیبهشت‌ماه شایعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی پیچید مبنی بر اینکه مسعود پزشکیان استعفا داده است؛ این خبر جعلی به سرعت و به‌طور گسترده منتشر شد و فضای مجازی را تحت تأثیر قرار داد.
برخی حتی به یک نقل‌قول قدیمی از دوران تبلیغات انتخابات استناد کردند که پزشکیان گفته بود: «اگر نتوانم به وعده‌ها عمل کنم، استعفا می‌دهم.» و همان را دستمایه شایعه تازه قرار دادند. اما واقعیت این است که این قبیل اظهارات صرفا بیرون کشیدن حرف‌های گذشته و القای نادرست آنها به‌عنوان موضع کنونی رئیس‌جمهور است. در این مورد نیز شورای اطلاع‌رسانی دولت فوری واکنش نشان داد و خبر استعفای رئیس‌جمهور را تکذیب کرد.
به گفته‌ علی احمدنیا (سرپرست امور اطلاع‌رسانی دولت)، عده‌ای در ماه‌های اخیر از «سکوت آگاهانه دولت» سوءاستفاده کرده و با بی‌صداقتی به رئیس‌جمهور حمله می‌کنند؛ اما دولت توجهی به این‌گونه «دروغ‌های شاخدار مثل استعفای رئیس‌جمهور با هدف جذب فالوور» ندارد و خود را درگیر حاشیه‌ها نمی‌کند.
این پاسخ رسمی نشان داد که شایعه‌ اخیر نیز مبنایی نداشته و صرفا فضاسازی رسانه‌ای بوده است. در نتیجه، موج‌آفرینی پیرامون استعفا - که صدایی بلند اما توخالی داشت - خیلی زود با شفاف‌سازی منابع رسمی فروکش کرد.

نقش رسانه‌های معاند خارجی در انتشار شایعات
مقام‌های دولت و تحلیلگران رسانه‌ای باور دارند که بخش قابل‌توجهی از این شایعات از سوی رسانه‌ها و جریان‌های خارج‌نشین هدایت و تقویت می‌شود. در ماجرای اخیر، پیگیری‌های مسئولان نشان داد که سرنخ اولیه انتشار خبر جعلی استعفای رئیس‌جمهور از سوی گروه‌های خارج از کشور کلید خورده بود و سپس با هدف عملیات روانی در داخل دنبال شد.
این اظهارات، انگشت اتهام را مستقیما به سمت رسانه‌های فارسی‌زبان معاند آن ‌سوی آب مانند شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی وابسته به مخالفان حکومت می‌گیرد که با بزرگ‌نمایی مشکلات، قصد القای بحرانی بودن اوضاع کشور را دارند. چنین رسانه‌هایی معمولا با شایعه‌سازی، برجسته کردن اختلافات و دروغ‌پراکنی تلاش می‌کنند تصویری بی‌ثبات از حاکمیت ایران ارائه دهند. در قضیه‌ پزشکیان نیز آنها با انتشار گسترده خبر جعلی استعفا، کوشیدند القا کنند که دولت در آستانه فروپاشی است. هرچند که با ورود به‌ موقع رسانه‌های رسمی و روشنگری دست‌اندرکاران، این پروژه ناکام ماند.

هم‌صدایی رادیکال ها با شایعه‌پراکنی
از سوی دیگر، برخی جریان‌های تندرو داخلی نیز در پررنگ کردن این شایعات بی‌تأثیر نبوده‌اند. شواهد نشان می‌دهد اکانت‌ها و رسانه‌های نزدیک به جریان‌های رادیکال هم‌زمان با شایعه اخیر استعفا به میدان آمدند و بر طبل کناره‌گیری یا حتی استیضاح رئیس‌جمهور کوبیدند.
این طیف که از ابتدا روی کار آمدن دولت را برنمی‌تافت، از مدتی پیش کمپین درخواست استعفا/برکناری رئیس‌جمهور را در شبکه‌های اجتماعی کلید زده بودند.
نمونه این تخریب‌ها، جنجالی است که حتی بر سر مسائل پیش‌پاافتاده به‌ پا شد.

فاصله دولت با جناح‌های سنتی
در همین حال، دولت پزشکیان تلاش دارد خود را فراتر از تقسیم‌بندی‌های سنتی جناحی تعریف کند.
به گفته‌ی طباطبایی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور، «چیزی به نام اصلاح‌طلب یا اصولگرا دیگر وجود ندارد. اصلاح‌طلبی و اصولگرایی خاصیت و روح خود را از دست داده‌اند.»
او در این گفت‌وگو تصریح کرد که رأی آوردن آقای پزشکیان نه به دلیل رأی اصلاح‌طلبان، بلکه نتیجه اعتماد مردم به گفتمان وفاق و کارآمدی بود.
این موضع‌گیری در واقع پاسخی غیرمستقیم به برخی تحلیل‌هاست که سعی دارند دولت چهاردهم را در چارچوب جریان اصلاح‌طلبی محصور کنند.
پزشکیان و اطرافیان او با تأکید بر «فاصله با دوگانه اصلاح‌طلب ـ اصولگرا»، در پی آن هستند که دولت را نماینده‌ی کل ملت، نه یک جناح خاص، معرفی کنند. این رویکرد، ضمن حفظ استقلال سیاسی دولت، می‌تواند بخشی از اعتماد ازدست‌رفته جامعه نسبت به ساختارهای جناحی را نیز ترمیم کند.

پزشکیان و تأکید بر وفاق ملی
در کنار همه این اقدامات، شخص رئیس‌جمهور پزشکیان نیز به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر عزم خود برای ادامه کار تأکید کرده است. وی که با شعار «دولت وفاق ملی» و وعده تلاش برای بهبود معیشت مردم روی کار آمد، بارها اعلام کرده اولویت دولت چهاردهم، حل مشکلات اقتصادی و افزایش انسجام داخلی است.
پزشکیان پروژه اصلی خود را ایجاد همبستگی و امید ملی قرار داده و قصد ندارد با حواشی‌ نظیر شایعه استعفا، از این مسیر منحرف شود. حمایت‌های علنی رهبر انقلاب از دولت وی – که در بیانات مختلف ابراز شده – پشتوانه محکمی برای ادامه کار دولت وفاق محسوب می‌شود.
تجربه این ماجرا نشان داد که در عصر انفجار اطلاعات، هوشیاری افکار عمومی و مرجعیت رسانه‌های معتبر تا چه حد در خنثی کردن توطئه‌های خبری اهمیت دارد.