نتیجه نظرسنجی "مرکز پژوهش های افکار عمومی و تحولات اجتماعی دانشگاه تهران" درباره پرونده هسته ای و تحریم ها

عصر ايران/ مطلبي که مي خوانيد در عصر ايران منتشر شده و انتشار آن الزاما به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. مرکز پژوهش هاي افکار عمومي و تحولات اجتماعي دانشگاه تهران با انجام يک نظرسنجي به اين نتجيه رسيده است که مردم ايران در عين حال که انرژي هسته اي را براي پيشبرد اهداف کشور مفيد مي دانند، هر گونه شکست در مذاکرات هسته اي را به پاي مذاکره کنندگان ايراني نخواهند نوشت.نتيجه نظرسنجي بر اساس اين تحقيق، مردم کشورمان کماکان پيشرفت هاي کشور در زمينه فناوري هسته اي را از مهمترين دستاوردهاي کشور در چند سال اخير دانسته و بر اين باورند که هدف اصلي برنامه هسته اي ايران رفع نيازهاي واقعي کشور و نه تقابل با کشورهاي غربي مي باشد. همچنين بر اساس اين تحقيق اکثريت قريب به اتفاق (91%) مردم ايران توسعه برنامه هسته اي را براي کشور بسيار با اهميت ارزيابي مي کنند. نکته قابل توجه اين است که از بين دلايل ذکر شده براي با اهميت دانستن توسعه برنامه هسته اي، مردم کشورمان دلايل مرتبط با نيازهاي واقعي کشور، نظير بهره گيري در امور پزشکي، پيشرفت و توسعه اقتصادي، توليد انرژي و برق و افزايش استقلال و خودکفايي کشور را بيش از ساير دلايل ذکر کرده اند. نتايج اين پژوهش که داده هاي آن در مهرماه سال 1393 گردآوري گرديده است، بيانگر آن است که درصد قابل توجهي (58%) از مردم ايران در مورد «معاهده منع گسترش سلاح هاي هسته اي» يا همان «ان پي تي» آگاهي دارند. نکته جالب توجه اين است که که بر اساس تحقيق مشابهي که در ايالات متحده توسط دانشگاه ايالتي مريلند صورت گرفته است، تنها 26 درصد از مردم آمريکا در مورد اين معاهده خوانده و يا شنيده اند. همچنين حدود دو سوم (65%) مردم ايران توليد سلاح هاي هسته اي را برخلاف اصول اسلامي مي دانند و بيش از سه چهارم (78%) مردم تصميم ايران مبني بر عدم استفاده از سلاح هاي شيميايي در زمان جنگ تحميلي با وجود استفاده رژيم صدام از اين نوع سلاح ها را اقدامي صحيح ارزيابي مي کنند. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد که بيش از سه چهارم (77%) از مردم ايران معتقدند که برنامه هسته اي ايران تنها بهانه اي براي اعمال تحريم و فشار عليه کشورمان بوده و تنها حدود 18 درصد دليل اصلي تحريم ها و فشارهاي آمريکا عليه کشورمان را نگراني آمريکا از دستيابي ايران به سلاح هاي اتمي ‏مي دانند. طبق اعلام مرکز پژوهش هاي افکار عمومي و تحولات اجتماعي دانشگاه تهران همچنين نزديک به سه چهارم (72%) از مردم کشورمان عقيده دارند که اکثر کشورهاي عضو شوراي امنيت سازمان ملل، ايران را تهديدي عليه صلح و امنيت ‏بين الملل ندانسته و تنها تحت فشارهاي آمريکا و برخي کشورهاي غربي به قطعنامه هاي تحريم عليه ايران راي مثبت داده ‏اند. از اين رو اگرچه مردم کشورمان با شفاف سازي در مورد برنامه هسته اي کشورمان جهت رفع نگراني هاي احتمالي ساير کشورها و همچنين با انجام بازرسي ها و نظارت هاي مختلف توسط نهادهاي بين المللي مسئول در اين زمينه، مخالفت چنداني ندارند، اما با ايجاد تعهداتي که باعث از دست رفتن حقوق هسته اي کشور شده و يا منجر به عقبگرد در دستاورد هاي هسته اي کشور شود، به شدت مخالفند. به عنوان مثال، 72% مردم با از ميان برداشتن حدود نيمي از سانتريفيوژهاي فعلي و 76% مردم کشورمان با هرگونه محدود سازي فعاليت هاي تحقيقاتي هسته اي، حتي اگر اين محدوديت ها براي مدت زمان محدودي اعمال گردند، مخالف اند. در مورد مذاکرات فعلي نيز، اگرچه اکثريت مردم کشورمان معتقدند که تحريم ها باعث ايجاد مشکلات و کمبودهايي براي کشور گرديده است، اما با اين وجود، 70 درصد از مردم کشور خواستار دادن امتيازات جديد براي برطرف شدن بخشي از تحريم ها نبوده و مايلند تا توافق براي برطرف شدن تمامي تحريم ها، امتياز جديدي به کشورهاي1+5 داده نشود.‏ همچنين اکثر (54%) مردم کشورمان برطرف شدن تحريم هاي سازمان ملل را با اهميت تر از برطرف شدن تحريم هاي يکجانبه آمريکا عليه کشورمان مي دانند. در عين حال، مردم کشورمان تحريم هاي موجود را دليل اصلي مشکلات اقتصادي کشور نمي دانند؛ به طوري که بيش از يک سوم (36%) از کساني که وضعيت اقتصادي کشور را بد ارزيابي کرده اند، «سوء مديريت اقتصادي»، 22% « عدم اتکا به ظرفيت ها و توانمندي هاي داخلي»، و 14% «مفاسد اقتصادي» را مهمترين دليل بد شدن وضع اقتصادي کشور معرفي کرده و تنها 25% از مردم «فشارها و تحريم هاي خارجي» را به عنوان اصلي ترين دليل بد بودن شرايط اقتصادي کشور مورد اشاره قرار داده اند. همچنين بيش از نيمي از مردم کشورمان عقيده دارند که برداشته شدن تحريم ها، مشکلات اقتصادي کشورمان را تنها تاحدودي کاهش خواهد داد و تنها 38 درصد معتقدند که برداشته شدن تحريم ها مشکلات اقتصادي کشور را بسيار کاهش خواهد داد. اکثريت چشمگيري (80 درصد) از مردم ايران معتقدند که تحريم ها بر اوضاع اقتصادي کشورمان اثر نامطلوبي داشته است. همچنين حدود 73 درصد از مردم کشورمان بر اين عقيده مي باشند که اگر کشورمان خواسته هاي کشورهاي 5+1 مبني بر کاهش ظرفيت غني سازي را نپذيرد، احتمال دارد تحريم هاي موجود عليه کشورمان افزايش يابد. اما با اين وجود 74 درصد از مردم کشورمان بر اين عقيده مي باشند که ايران نبايد از دستاوردهاي هسته اي فعلي ‏خود عقبگرد کند و تنها 18 درصد عقيده دارند که بهتر است کشورمان براي برطرف شدن فشار تحريم ها، قبول کند که از برخي از دستاوردهاي ‏هسته اي خود براي مدت زمان مشخصي عقبگرد کند.‏ اکثر مردم کشورمان در مجموع به کشورهاي 1+5 و به ويژه به صداقت و حسن نيت آمريکا در موضوع تحريم ها بسيار بي اعتمادند. در حالي که حدود يک سوم از مردم کشورمان اظهار مي کنند که به کشورهاي 1+5 اعتماد دارند، حدود دو سوم ديگر از مردم کشورمان به کشورهاي 1+5 بي اعتماد هستند. طبق نتايج اين نظرسنجي، حدود 59 درصد از مردم کشورمان بر اين باورند که امتياز دادن ايران در موضوع پرونده هسته اي کشور، بيشتر باعث خواهد شد تا آمريکا در موضوعات ديگر نيز با استفاده از ابزار فشار و تحريم، براي ‏گرفتن امتيازات بيشتر از ايران تلاش کند.‏ در همين راستا، 76% از مردم کشورمان بر اين باورند که حتي اگر ايران خواسته هاي آمريکا در مورد برنامه هسته اي خود را به طور کامل پذيرفته و اجرا کند، باز هم آمريکا به دلايل و بهانه هاي ديگري به فشارها و تحريم هاي خود عليه کشورمان ادامه خواهد داد. دست آخر، بر اساس اين تحقيق، اگر مذاکرات فعلي بين ايران و کشورهاي 1+5 در مورد برنامه هسته اي ايران به توافقي نهايي منجر نگردد، 46% درصد از مردم، آمريکا، 18% از مردم، کشورهاي 1+5 و تنها 7% از مردم کشور، دولتمردان ايران و يا سياست هاي آنان را مقصر اصلي شکست مذاکرات قلمداد خواهند نمود.