چهار هدف اصلی آمریکایی‌ها از طرح مجدد تجزیه عراق به 3 کشور

جهان/ متن پيش رو در جهان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. بر اساس گزارش رسانه ها، سياستگذاران جمهوري‌خواه کميته خدمات مسلح کنگره آمريکا چند روز قبل با اشاره به نگراني هاي روزافزون از آن چه به زعم خود، نفوذ ايران در دولت بغداد خوانده اند، در طرحي،‌ خواستار به رسميت شناخته شدن کشورهايي براي شبه نظاميان کرد و سني عراق شده بودند. در اين طرح دفاعي ساليانه، کميته خدمات مسلح کنگره آمريکا بودجه ۷۱۵ ميليون دلاري را براي کمک به نيروهاي عراقي که در حال مبارزه با داعش هستند، اختصاص داده است. حداقل ۲۵ درصد اين بودجه به نيروهاي پيشمرگه، شبه نظاميان سني و گارد ملي اهل تسنن اختصاص خواهد يافت. در اين لايحه آمده است که بايد براي نيروهاي پيشمرگه کرد که عنوان نيروهاي امنيتي با يک مأموريت ملي عمل کرده و همچنين گارد ملي سني عراق، يک کشور در نظر گرفته شود. اجراي اين طرح اجازه خواهد داد تا اين نيروهاي امنيتي به‌صورت مستقيم کمکهاي آمريکا را دريافت کنند. بر اساس قانوني که بايد وضع شود از نيروهاي شيعي خواسته مي شود که به گارد ملي بپيوندند و حمايت از آنها پايان مي يابد. اين در حاليست که دولت عراق مخالفت خود را با پيش‌نويس طرح خطرناک و تجزيه طلبانه کنگره آمريکا در خصوص تعامل مستقلانه با کردها و اهل‌سنت عراق اعلام کرده است. دفتر حيدر العبادي نخست وزير عراق در بيانيه‌اي اعلام کرد: در حالي که دولت عراق از تلاش‌هاي تمام دولت‌هايي که کنار عراق در جنگ با تروريست‌هاي داعش قرار دارند، استقبال مي‌کند، ما به همه تأکيد مي‌کنيم که تعامل با دولت عراق، همچنان در چارچوب احترام به حاکميت و تماميت ارضي عراق است که دولت عراق آن را در چارچوب اصول و تأکيدهاي مستمر در مذاکرات خود با اين کشورها قرار داده است. در اين بيانيه آمده است: با معيارهاي دوگانه با دولت عراق از سوي طرفهاي خارجي مخالف هستيم و تأکيد مي‌کنيم که هرگونه تسليح (گروه‌هاي عراقي) فقط بايد از طريق دولت عراق بر اساس طرحهاي نظامي که وضع کرده، صورت گيرد. در اين بيانيه آمده است که پيش‌نويس طرح کميته روابط خارجي کنگره آمريکا مردود است و اين طرح منجر به شکاف‌هاي بيشتر در منطقه خواهد شد. از سوي ديگر حيدر العبادي در گفتگوي تلفني با بايدن مخالفت کشورش با قوانين و طرح هايي که وحدت کشور را تضعيف مي کند و ناقض حاکميت ملي است تاکيد کرد. علاوه بر اين هيئت علماي و پارلمان عراق مخالفت صريح و قاطع خود با طرح کنگره آمريکا براي تقسيم عراق را نيز اعلام کردند. لازم به ذکر است که جو بايدن معاون رئيس جمهور آمريکا در ژوئن سال ۲۰۱۳ خواستار برپايي اقليم شيعي، سني و کردي شده بود و راهکار بحران عراق را تبديل آن به سه اقليم دانسته بود. اما چرا آمريکايي ها دوباره به فکر زمينه سازي براي تجزيه عراق افتاده اند؟ الف: مي توان اين علاقه مندي به تجزيه عراق را به رقابت هاي داخلي آمريکا مرتبط کرد. پيشنهاد دهندگان اين طرح جمهوريخواهان هستند. جمهوريخواهان در ماه هاي اخير انتقادات زيادي به سياست خارجه اوباما وارد کرده اند. آنها دولت دموکرات اوباما را متهم به ضعف در قبال داعش و دولت سوريه و ايران متهم مي کنند. به همين دليل معتقدند بايد اوباما در سياست خارجه خود تهاجمي تر عمل کند. جمهوريخواهان با پيشنهاد اين طرح به دنبال نشان دادن قاطعيت خود در سياست خارجه آمريکا هستند و از اين طريق البته تلاش مي کنند اوباما را نيز تحت فشار قرار بدهند. ب: تاکنون دولت اوباما نسبت به اين طرح واکنش جدي نشان نداده است. به همين دليل شائبه همراهي دولت اوباما با اين طرح بيشتر شده است. در يک نگاه کلي آمريکايي ها در نهايت به دنبال تجزيه کشورهاي قدرتمند مسلمان در منطقه هستند و ريشه اين طرح به همين نگاه کلي آمريکا بر مي گردد. اما پس از حمله داعش به عراق، آمريکايي ها مدتي تجزيه عراق را در آن شرايط چندان مساعد نمي دانستند. آنها تشکيل يک دولت سني در مناطق سني نشين و دولت کردي در کردستان عراق را گرچه دنبال مي کردند ولي تمايلي به شکل گيري اين دولت ها به خصوص در مناطق سني نشين با داعشي ها نداشتند و به دنبال مهره هاي مطيع تري بودند. با تضعيف داعش آمريکايي ها يکبار ديگر تجزيه عراق را دنبال مي کنند. ج: بي شک يکي از دلايل مطرح کردن چنين طرح تجزيه طلبانه اي درباره عراق مهار نفوذ ايران در عراق و همچنين گروه هاي وابسته به مقاومت است. آمريکايي ها به خوبي مي دانند با شکست نهايي داعش – که خيلي دور نيست- دولت عراق و گروه هاي مقاومت که عامل اصلي اين پيروزي خواهند بود به اوج محبوبيت و ثبات خواهند رسيد و تجزيه عراق را در آينده بسيار مشکل تر خواهد کرد. به همين دليل در اين مقطع زماني آمريکايي ها يکبار ديگر به دنبال زمينه سازي براي تجزيه عراق هستند. د: برخي از ناظرين تحولات عراق نيز معتقدند آمريکايي ها با اين طرح به دنبال نوعي اختلاف اندازي جديد بين گروه هاي سني، شيعه و کرد با يکديگر هستند. اين اختلاف از يک طرف تجزيه عراق را کليد مي زند و از سوي ديگر داعش را تقويت مي کند. تقويت داعش يک فايده راهبرد منطقه اي براي آمريکا دارد و آن اينکه همچنان دولت عراق و محور مقاومت را مشغول داعش مي کند و از رسيدن به ديگر هدف گذاري ها در منطقه باز مي دارد.