نگاهی به زندگینامه مقام های جدید عربستان پس از زلزله سیاسی اخیر

ايرنا/ متن پيش رو در خبرگزاري ايرنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. ادشاه عربستان اخيرا در اقدامي غيرمنتظره دست به تغييراتي گسترده در ترکيب حاکميت خاندان اين کشور زد؛ در تغييرات جديد مقرن بن عبدالعزيز وليعهد عربستان برکنار و شاهزاده محمد بن نايف بن عبدالعزيز جانشين وليعهد به سمت وليعهد جديد منصوب شد و عادل الجبير نيز وزير خارجه شد. نکته قابل توجه در اين تغيير و تحول ها اين است که بيشتر مقام هاي ارشد جديد عربستان مدتي در آمريکا به سر برده و در اين کشور به تحصيل پرداخته اند. ** ولي عهد جديد عربستان شاهزاده محمد بن نايف بن عبدالعزيز آل سعود در سال 1959 ميلادي به دنيا آمد؛ وي يکي از پسران شاهزاده نايف بن عبدالعزيز آل سعود، ولي عهد پيشين اين کشور از همسرش شاهزاده جوهره بنت عبدالعزيز بن مساعد آل سعود است. وي تحصيلات مقدماتي خود را در رياض گذراند و در سال 1981 ميلادي در رشته علوم سياسي از يکي از دانشگاه هاي آمريکا فارغ التحصيل شد و پس از آن نيز چندين دوره نظامي پيشرفته در زمينه مبارزه با تروريسم را در داخل و خارج عربستان گذراند. شاهزاده سعودي چندين سال در بخش خصوصي فعاليت مي کرد تا اينکه ملک فهد، پادشاه پيشين عربستان در مه سال 1999 وي را به عنوان معاون وزير کشور در امور امنيتي و با رتبه عالي منصوب کرد تا پس از آن با صدور حکمي محمد بن نايف را به عنوان معاون وزير کشور در امور امنيتي و با رتبه وزير منصوب کند که در سپتامبر 2008 بنا به دستور ملک عبدالله براي چهار سال ديگر در آن ابقا شد. ** جانشين ولي عهد پادشاه عربستان در حکمي ديگر با ارتقاي جايگاه فرزندش، محمد بن سلمان را به عنوان نايب ولي عهد، معاون نخست وزير و وزير دفاع و رييس شوراي امور اقتصادي و توسعه و رئيس شرکت نفتي آرامکو برگزيد. وي متولد سال 1985 است؛ بن سلمان تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در رياض به پايان برد، سپس ليسانس حقوق خود را از دانشگاه ملک سعود دريافت کرد. شاهزاده محمد در سال 2007 به عنوان مشاور در هيات کارشناسان شوراي وزيران و در سال 2009 مشاور امير منطقه رياض منصوب شد. وي به عنوان مشاور و سرپرست دفتر وليعهد وقت عربستان يعني سلمان بن عبدالعزيز منصوب شد و سپس در سال 2013 به عنوان رييس ديوان وليعهدي و مشاور ويژه وي منصوب گرديد. سپس در همان سال شاهزاده محمد به عنوان سرپرست دفتر وزير دفاع وقت منصوب شد و در سال 2014 با حفظ سمت به عضويت شوراي وزيران درآمد؛ در ماه اگوست همان سال وي به عنوان رييس کميته اجرايي دفتر ملک عبدالعزيز انتخاب شد. وي در سال 2015 به عنوان وزير دفاع و مشاور ويژه پادشاه و رييس ديوان پادشاهي عربستان نيز انتخاب شد؛ شاهزاده محمد همچنين رئيس شرکت عظيم نفتي آرامکو در عربستان است. ** وزير امور خارجه جديد عادل بن احمد الجبير 53 ساله، وزير امور خارجه کنوني و سفير سابق عربستان در آمريکا، اول ماه فوريه 1962 در شهر المجمعة واقع در شمال رياض به دنيا آمد. عادل بن احمد الجبير وزير خارجه کنوني عربستان متاهل و صاحب دو فرزند است. او در گذشته مشاور امور خارجي ملک عبد الله بن عبد العزيز آل سعود پادشاه عربستان بوده و مدتي هم به عنوان سفير عربستان در آمريکا مشغول به کار بوده است و هم اکنون وزير امور خارجه عربستان مي باشد. کارشناسان غربي از او به عنوان نماينده عربستان در غرب به ويژه در آمريکا ياد مي کنند. شيخ محمد بن ابراهيم بن جبير عموي وي قبلا در مناصب بالايي در عربستان مشغول به کار بوده که از جمله اين مناصب رييس ديوان شکايت ها، وزير دادگستري و رييس مجلس شورا بوده است. عادل الجبير تحصيلات ابتدايي خود را در زماني که پدرش وابسته فرهنگي سفارت عربستان در آلمان بود، در اين کشور اروپايي انجام داد؛ وي همچنين در کشورهاي عربستان، يمن و لبنان نيز درس خوانده، اما تحصيلات دانشگاهي وي در آمريکا بوده است. پدرش در حال حاضر بازنشسته شده و در رياض سکونت دارد. وي چند برادر و خواهر دارد که برخي در رياض و برخي ديگر در آمريکا سکونت دارند. سامي الجبير برادرش مهندس است و خالد الجبير ديگر برادرش در رياض زندگي مي کند و ديگر برادرانش (مازن، نايل و ماهر) و مادرش تقريبا به صورت دائمي در واشنگتن به سر مي برند. عادل الجبير داراي مدرک کارشناسي رشته اقتصاد و علوم سياسي از دانشگاه تگزاس است و در سال 1984ميلادي موفق به دريافت مدرک کارشناسي ارشد رشته علوم سياسي و روابط بين الملل از دانشگاه جرج تاون واشنگتن شد. در سال 1986ميلادي، بندر بن سلطان سفير وقت عربستان در آمريکا به دليل مهارت وي در زبان انگليسي، وي را در سفارت عربستان به کار گرفت و اين فرصت مشارکت او در فعاليت هاي سياسي را فراهم آورد.او مدتي مشاور سفير در امور کنگره آمريکا و همچنين مشاور رسانه اي و اطلاع رساني و همچنين مدتي سخنگوي سفارت عربستان در آمريکا بود و رسانه هاي آمريکايي در آن زمان وي را مغز متفکر ارتباطات عربستان در آمريکا مي دانستند. عادل الجبير مسلط به زبان هاي انگليسي و آلماني است و در سال هاي 1990 تا 1991ميلادي يعني جنگ با عراق در دفتر رسانه هاي مشترک در شهر ظهران واقع در شرق عربستان مشغول به کار بود. عادل الجبير در سال 1990ميلادي به عنوان سخنگوي سفارتخانه عربستان در آمريکا برگزيده شد و تا سال 1994ميلادي در اين منصب بود و در آن زمان به هيئت دائمي عربستان به سازمان ملل پيوست. سال 1999ميلادي وي بار ديگر به سفارت عربستان در واشنگتن بازگشت و مسئوليت نظارت بر دفتر اطلاع رساني اين سفارتخانه را بر عهده گرفت و يک سال بعد به عنوان مشاور سياست خارجي ديوان شاهزاده عبدالله بن عبدالعزيز وليعهد وقت عربستان برگزيده شد. در سال 2000ميلادي شاهزاده عبدالله بن عبدالعزيز وليعهد وقت، او را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد و وي در سال 2005ميلادي طي حکمي به عنوان مشاور ديوان پادشاهي با جايگاه وزير تعيين شد. پس از آن وي تا ابتداي سال 2007 به عنوان مشاور ديوان پادشاهي عربستان شاغل بود. پس از حوادث 11 سپتامبر 2011ميلادي، وي تلاش زيادي کرد تا عربستان را از اتهام تروريسم دور نگه دارد زيرا 15 نفر از مجموع 19 رباينده هواپيمايي که در حمله به برج هاي دوقلو نقش داشتند، عربستاني بودند. در تاريخ 21دسامبر سال 2006ميلادي روزنامه آمريکايي واشنگتن پست نوشت: دولت عربستان به اطلاع وزارت خارجه آمريکا رسانده که قصد دارد عادل الجبير را به جاي شاهزاده ترکي بن فيصل آل سعود به عنوان سفير جديد عربستان در اين کشور معرفي کند زيرا وي 15 ماه پس از انتصابش به عنوان سفير عربستان در آمريکا از منصب خود استعفا کرد. تصميم مقام هاي عربستاني براي تعيين عادل الجبير به عنوان سفير جديد عربستان براي کارشناسان سياسي غافلگير کننده بود زيرا وي در آن زمان تجربه چنداني در فعاليت هاي ديپلماتيک يا مذاکرات بين المللي يا حتي دوجانبه ميان دو کشور نداشت. وي خبر تجاوز نظامي عربستان به يمن را از واشنگتن اعلام کرد و بارها ادعا کرد حملات عربستان به يمن بسيار موفقيت آميز بوده و اين در حالي است که اين حملات بيش از يک ماه است که ادامه دارد اما تغيير ملموسي در يمن مشاهده نمي شود. ** وزير بهداشت 'خالد بن عبد العزيز الفالح' وزير بهداشت جديد عربستان متولد 1960 ميلادي است و از سال 2009 رييس و مسئول اجرايي شرکت 'أرامکو' است. وي داراي مدرک ليسانس مهندسي مکانيک از دانشگاه تگزاس در سال 1982 است. الفالح در سال 1991 فوق ليسانس خود را در رشته مديريت از دانشگاه نفت و معادن ملک فهد در شهر ظهران عربستان دريافت کرد. وي در انجمن مهندسان مکانيک آمريکا، انجمن بين المللي اقتصاد انرژي، انجمن سياست هاي انرژي در دانشگاه آکسفورد، شوراي بين المللي مجمع جهاني اقتصاد (IBC) و شوراي بازرگانان آسيا و غيره است. ** وزير کار عربستان 'مفرج الحقباني' در سال 2011 ميلادي پس از کناره گيري عبدالواحد بن خالد حميد، معاون وزير کار عربستان از منصبش به درخواست شخصي، به عنوان معاون وزير کار برگزيده شد. وي داراي مدرک کارشناسي ارشد و دکتراي اقتصاد از دانشگاه کلرادو آمريکاست، و به پست هايي زيادي از جمله قائم مقام وزارت برنامه ريزي و سپس معاون وزير کار منصوب شده است. وي همچنين با عنوان استاد اقتصاد در دانشکده امنيتي ملک فهد مشغول کار شد. سپس به عنوان معاون فرماندار منطقه جازان و دبير کل کميته ملي مبارزه با مواد مخدر برگزيده شد. ديگر احکام ملک سلمان: -برکناري محمدبن سليمان الجاسر وزير اقتصاد و برنامه ريزي و تعيين او به عنوان مشاور ديوان پادشاهي با رتبه وزيري - برکناري عادل بن محمد فقيه از وزارت کار و تعيين او به عنوان وزير اقتصاد و برنامه ريزي - برکناري خالد بن عبدالرحمن العيسي نايب رييس ديوان پادشاهي و تعيين او به عنوان وزير مشاور و عضو دولت - تعيين خالد بن محمد بن ناصر اليوس به عنوان رييس ديوان مظالم با رتبه وزيري - تعيين حمد بن عبدالعزيز السويلم به عنوان رييس ديوان پادشاهي با رتبه وزيري - تعيين ناصر بن راجج محمد الشهراني به عنوان نايب رييس کميته حقوق بشر با رتبه ممتاز - تعيين عمروبن ابراهيم رجب به عنوان نايب رييس کميته کارشناسي دولت با رتبه ممتاز - تعيين منصور بن عبدالله المنصور به عنوان معاون رييس کل امور جوانان با رتبه ممتاز - برکناري عبدالرحمن بن عبدالعزيز الهزاع رييس کميته راديو و تلويزيون عربستان و تعيين عبدالرحمن بن صالح الجاسر معاون وزير فرهنگ و اطلاع رساني به جاي او با حفظ سمت فعلي - تعيين صالح بن محمد بن عبدالکريم الجاسر مشاور ديوان پادشاهي با رتبه ممتازي - برکناري نوره بنت عبدالله الفايز و حمد بن محمد آل الشيخ معاونان وزير آموزش در امور دانش آموزان دختر و پسر - برکناري منصور بن ناصر بن عبدالله الحواسي معاون وزير بهداشت در امور بهداشت - برکناري محمد بن حمزه بن بکر خشيم معاون وزير بهداشت در امور برنامه ريزي و توسعه