سرمقاله وطن امروز/ کاسبی قدیمی دولت

وطن امروز/ « کاسبي قديمي دولت » عنوان يادداشت امروز در روزنامه وطن امروز به قلم صادق فرامرزي است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد: «کاسب تحريم» را شايد بتوان يکي از مهم‌ترين و سرنوشت‌سازترين گزاره‌هاي هجو در فضاي سياسي دهه 90 ايران دانست، ده‌ها و صدها سال بعد اگر کسي قصد واکاوي و تفسير وقايع دهه 90 شمسي جامعه ايران را داشته باشد نمي‌تواند بدون در نظر گرفتن اين هجو سياسي به تحليلي صحيح از آنچه رخ داده است دست پيدا کند. چنانکه اگر کسي به تمام مباحث مطرح‌شده در فضاي رقابتي سال‌هاي 92 و 96 رجوع کرده و پس از آن به مواضع سلبي و ايجابي هر دو طرف پيرامون توافقات انجام شده نگاهي بيندازد و متوجه آن نباشد که جامعه ايران در تمام اين سال‌ها بيش از آنکه تحت تاثير منطق سياسي طرفين باشد، خود را درگير بار هيجاني و رواني اين واژه کرده بود، سردرگم و مستاصل مي‌ماند که چه چيز باعث ناديده انگاشته شدن منطق روشن منتقدان نسبت به راه در پيش گرفته شده گرديده است. مورخان قطعا از خود خواهند پرسيد: چرا «تقريبا همه» آنچه منتقدان گفتند رخ داد و «تقريبا هيچ» کدام از وعده‌هاي متصور شده از جانب مسؤولان محقق نشد؟ آنها اگر به اين نکته حياتي که بار رواني برخي واژگان چگونه فضاي عمومي را مصادره به مطلوب مي‌کند و مانع پاسخگويي صحيح به سوالات و انتقادات وارد شده مي‌شود توجه نکنند، هيچگاه نمي‌توانند به درک روشني از چگونگي وارد آمدن هزينه‌هاي هنگفت به کشورمان نائل شوند. 2- بي هيچ شک و شبهه‌اي مي‌توان تلاش براي بدنام کردن منتقدان با نيت ناشنيده گرفتن انتقادات‌شان را از قديمي‌ترين روش‌هاي سياستمداران در طول تاريخ دانست و در اين ميان مي‌توان دولت مستقر جناب روحاني را نيز رکورددار اين روش ناصواب براي فرار از پاسخگويي و قطبي کردن فضا دانست. تقريبا در طول 5 سال اخير هيچ زمينه‌اي وجود نداشته است که منتقدان به آن ورود کنند و مسؤول دولتي مورد نظر سعي خود را بر مرتبط کردن نقد منتقد به منفعت شخصي وي نگذارد. خلق واژگاني همانند «کاسب تحريم» براي بدنام جلوه دادن منتقداني که دولت قادر به پاسخگويي نقدهاي صحيح‌شان نبود، «همنوايي با اسرائيل» تفسير کردن هرگونه انتقاد با اين استدلال که دلواپسان و اسرائيل تنها مخالفان برجام هستند! يا حتي توهين‌هاي شخصي همچون «بزدل»، «ترسو»، «بي‌سواد» و... براي فاقد اعتبار دانستن گوينده‌هاي انتقاد به کام دولتمردان شيرين آمد و آنها در همه موارد تلاش خود را مصروف آن کردند تا پيش از تلاش براي پاسخگويي يا حداقل تفکر نسبت به انتقادات کارشناسي، خود کارشناسان را بدنام کرده و از بدنامي آنها براي خود اعتبار کسب کنند. 3- اگرچه برجام به‌عنوان يک توافق به پايان راه خود رسيده است اما برجام به مثابه يک منطق و زاويه ديد، کماکان در فضاي ذهني و تصميم‌گيري دولتمردان ادامه حيات مي‌دهد و کماکان کنش‌هاي سياسي دولتمردان بر مبناي همان منطق موجود در فضاي برجام پيگيري مي‌شود. مساله تعهدات اخير کشورمان در قالب طرح‌هاي شفافيت مالي که بخشي از آن به تاييد مجلس شوراي اسلامي رسيده و از سوي شوراي نگهبان رد شده است را مي‌توان ادامه فضاي حاکم بر منطق سياست خارجي دولت دانست که در ادامه پروژه شکست خورده برجام مطرح شده است. هرچند جبهه‌بندي و فضاي موافقان و مخالفان اين طرح نيز وضعيتي نسبتا مشابه برجام را دارد و از همين جهت انتظار آن بود که اين بار پس از لمس تحقق تدريجي و مرحله به مرحله احتمالات منتقدان شاهد عبرت‌آموزي دولتمردان و در راس آنها وزير امور خارجه از برخورد غلط و فرارهاي صورت گرفته از انتقادات پيشين باشيم اما مصاحبه اخير ظريف گوياي در پيش گرفتن رويه‌اي مشابه و حتي بدتر از رويه حاکم بر برخورد با منتقدان برجام بود. نسبت دادن وجود منافع شخصي مخالفان لوايح شفافيت مالي با اين لوايح و جنگ رواني دانستن موج انتقادات بي‌پاسخ منتقدان نشانه‌اي از تکرار رويکرد بدنام کردن منتقد به‌جاي پاسخگو بودن به انتقاد بود که خود را به‌وضوح نمايانگر کرد. 4- آنچه وزير امور خارجه پيش از هرچيز بايد پاسخگوي آن باشد نسبت ميان مصاحبه اخيرش با منافع ملي کشورمان است. براستي در شرايطي که خود ايشان عمده‌ترين دليل‌شان در دفاع از اين لوايح خالي کردن دست آمريکا از بهانه‌تراشي براي محکوميت ايران بوده است، چگونه متوجه آن نشده است که عبارت «پولشويي يک واقعيت در کشور ما است و خيلي‌ها از پولشويي منفعت مي‌برند» از زبان عالي‌ترين مقام ديپلماسي کشور به مثابه دادن بهانه‌اي جديد به دولت ايالات متحده آمريکاست؟ آيا باز هم همانند موضع چند سال پيش وي در مخالف توافق هسته‌اي دانستن رقبايش قرار بر اين است اين بار با حامي تروريسم دانستن رقباي داخلي خود از طرف غربي انتظار دريافت امتياز داشته باشد؟ تکرار راهي که سال‌ها طي شده و در نهايت به بيراهه رسيدن، مي‌تواند کشورمان را بار ديگر به سمت بيراهه‌اي ديگر منحرف کند. شايد بهتر باشد وزير امور خارجه‌مان اين بار به احتمالات طرح شده از جانب کاسبان سابق تحريم و کاسبان جديد پولشويي مانع وارد شدن هزينه‌هاي جديد به داشته‌هاي کشورمان شوند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد