مشرق/
متن پيش رو در مشرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
انديشکده آمريکايي کاتو واکنش بسيار شديدي به سياستهاي سرکوبگرانه و اشتباه محمد بن سلمان و عربستان سعودي نشان داد. داگ باندو عضو ارشد مؤسسه کيتو با انتشار مقالهاي سراسر انتقادي و تند نوشت: خاشقجي به تبعيد رفت از آن جهت که وليعهدِ به ظاهر اصلاحطلب حتي مخالفان معتدل را نيز سرکوب ميکرد. خاشقجي جانش را از دست داد از آن جهت که به خود جرئت داده بود از حکومتي انتقاد کند که همچنان به مردم خود ظلم روا ميدارد، کمترين آزاديهاي سياسي و مذهبي را سرکوب ميکند، خاورميانه را بيثبات ميسازد، اسلام افراطي را در سرتاسر دنيا از جمله آمريکا ترويج ميکند، و بر جهادگرايان خشونتطلب در سوريه و ديگر نقاط مهر تائيد مينهد. عربستان خود نماد همان چيزهايي است که ايران را به آن متهم ميکند. سوء حاکميت محمد بن سلمان به منافع آمريکا لطمه ميزند.
اين عضو ارشد انديشکده کيتو در ادامه مقاله خود عنوان کرد: قتل خاشقجي اوج بيپروايي و گستاخي محمد بن سلمان را نمايان ساخت. عليرغم اظهارنظرهاي سادهدلانه رئيسجمهور ترامپ و ديگر کساني که شيفته و مفتون عربستان هستند، هيچکس باور ندارد که يک تيم آدمربايي/ضربت 15 نفره که از جمله يک متخصص کالبدشکافي مجهز به اره استخوان را شامل ميشد بدون تائيد محمد بن سلمان وارد کنسولگري عربستان شده و خاشقجي را کشته است. وليعهد عربستان سياستهاي حکومت را به شدت تحت کنترل دارد و تحمل مخالفان را ندارد.
حتي ملک سلمان هم از عملکرد وليعهد ناراضي است
داگ باندو بر اين باور است: شايعاتي مبني بر بحث و گفتگو ميان شاهزادگان ارشد بر سر تغيير جانشيني اکنون مطرح گرديدهاند. اين شايعات به واسطه ماهيتشان قابل تائيد نيستند. محمد بن سلمان ظاهراً از قدرت و اختيارات کامل برخوردار است، اما اين قدرت و اختيارات را مديون پدرش است. وي که جهت رهبري عربستان در آينده انتخاب شده سياستهايش در بهترين حالت بحثبرانگيز و در بدترين حالت فاجعهبار بودهاند: تبديل هتل ريتز کارلتون به زندان، قتلعام بچه مدرسهايها در قالب جنگ يمن، محرومسازي جامعه عربستان از آزاديهاي فکري، ربودن سعد حريري نخستوزير لبنان، مداخله در جنگ داخلي سوريه، و رفتار با قطر به عنوان يک دشمن. حتي پدر وليعهد نيز شايد از عملکرد وي و پيامدهاي آن در آينده ناخرسند باشد. در نتيجه، ملک سلمان بن عبدالعزيز آل سعود شايد به اين نتيجه برسد که يکي ديگر از فرزندان مسئوليتپذيرتر وي بايد زمان امور را در دست گيرد. اين پادشاه نحيف پيشاپيش لازم ديده که در بحران مداخله کند. شايد تغييرات بيشتري در شرف وقوع باشند. محمد بن سلمان در آزمون رهبري شرکت کرد و بازنده شد. او شايد بيسروصدا کنار نرود، اما براي خود دشمنان فراواني تراشيده و حتي معدود دوستانش نيز به توانايي وي جهت اداره کشور در مواقع سخت و دشوار اعتماد ندارند.
ريسک پادشاهي محمد بن سلمان فراتر از آن چيزي است که بتوان آن را پذيرفت
انديشکده کيتو در خصوص عواقب اقدامات محمد بن سلمان هشدار داد: آينده عربستان مدتهاست که در هالهاي از ابهام قرار دارد. اين کشور مستأصلانه نيازمند اصلاحات گسترده است، اصلاحاتي که به خيالپردازيهاي غرب درباره محمد بن سلمان دامن زدند. با اين حال، او ثابت کرد که ذاتاً يک فرد خودکامه و آدمکش است. بدتر از اين، او ثابت کرد که يک احمق بيپروا و متکبر است. زيادهخواهيها، قمارها، و تهديدات خطرناک وي به عربستان و آمريکا لطمه زدهاند.
ريسک پادشاهي محمد بن سلمان براي هر دو کشور فراتر از آن چيزي است که بتوان آن را پذيرفت. خانواده سلطنتي عربستان بايد هر چه زودتر تکليف خود را روشن سازد. در ضمن، واشنگتن بايد به حکومت کنوني عربستان به چشم يک سازمان جاني و تبهکار بنگرد. شرمساري و ديگر هزينههاي مرتبط با پذيرش چنين حکومتي در قالب بيمسئوليتي محمد بن سلمان تنها افزايش پيدا ميکند.
انديشکده واشنگتن در يادداشتي به قلم سايمون هندرسون عضو ارشد اين مؤسسه در خصوص برکنار شدن محمد بن سلمان نوشت: ماجراي خاشقجي گمانهزنيهايي را مطرح نموده مبني بر اينکه خانواده سلطنتي شايد بخواهد محمد بن سلمان را به خاطر سبک حاکميت خودکامه و زيادهخواهيهاي وي به حاشيه رانده يا کنار بگذارد. با اين حال، هنوز هيچگونه شواهد و قرائني دال بر اين موضوع مشاهده نشده است. او عملاً اميد آينده عربستان است ــ اين بدان معناست که اگر قرار باشد به اين زوديها از رقابت بر سر تاج و تخت کنار بکشد، يک خلأ قدرت شکل خواهد گرفت. دورنماي پادشاهي محمد بن سلمان زماني نويدبخش ثبات در عربستان طي دهههاي آينده بود، اما چنين قضاوتي حالا ديگر دور از ذهن به نظر ميرسد.
بازار