ایران و عراق عمق استراتژیک یکدیگر هستند
بروزرسانی
سازندگي/ متن پيش رو در سازندگي منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
تعدد و گستردگي همسايگان مولفهاي استراتژيک براي کاستن از فشار تحريمها قلمداد ميشود. از همينرو اگر زيرساختها فراهم شود آن زمان ايران قادر است منطقه آزاد اقتصادي و تجاري با همکاري متحدان منطقهاياش ايجاد کرده و در راستاي منافع خود و ۱۵ کشوري که در همسايگيمان قرار دارند منافع مشترک را بازتعريف کند. هرچند در اين ميان نبايد از ويژگيهاي متفاوت و امکانات و ظرفيتهاي مختلف هرکدام از بازيگران همسايه گذشت، بلکه ايران بايد با در نظر گرفتن اين عوامل در اين منطقه تجاري صادرات و واردات را مديريت و به نحو بهينه هدايت کند.
مهمي که در اين ميان بايد مورد توجه قرار بگيرد، عمق استراتژيک است. ايران و عراق عمق استراتژيک يکديگر قلمداد ميشوند. اين مهم براي دو بازيگر به شکلي متقابل تعريف شده است، بدين صورت که ايران و عراق نسبت به يکديگر داراي عمق استراتژيک مضاعف هستند. عراق براي ايران بسان دروازه شرقي دنياي عرب محسوب ميشود، بدين معنا که ايران ميتواند از ظرفيتهاي عراق براي تعاملات سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي با دنياي عرب استفاده کند؛ در مقابل نيز ايران براي عراق چنين نقشي دارد. ايران به لحاظ گفتمان تمدني، پتانسيل ژئوپلتيک و سياسياش ميتواند براي بغداد به مثابه الگو قلمداد شود.
طبيعتا در جريان حمله آمريکا به عراق و بعد از آن نابودي زيرساختهاي اين کشور توسط گروه تروريستي داعش ايران هميشه کنار عراق قرار داشت و از دو منظر اقتصادي و مستشاري به اين کشور کمکهاي بسياري کرد. از همينرو سفر رئيسجمهوري کشورمان به عراق نبايد در قاب سفري تشريفاتي نمايان شود، بلکه رئيسجمهوري بايد زمينه را براي توسعه تعاملات و تسهيلات تجاري هموار کند و از ظرفيتهاي بازارهاي عراق براي ارائه کالاها و همچنين نيروي انساني با مهارت بهرهمند شود.
بنابراين انتظار ميرود رئيسجمهوري کشورمان در اين سفر توافقنامههايي درباره همکاريهاي منطقهاي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي در راستاي منافع ايران، عراق و منطقه منعقد کند. در چنين قالبي يکي از مهمترين زمينههاي همکاريهاي دو کشور تسهيل تبادلات انساني در قالب لغو رواديد است تا مردم دو کشور به راحتي به خاک يکديگر سفر کنند. بهخصوص آنکه هم ايران و هم عراق داراي اماکن مقدس مذهبي هستند و از همين رو سفرهاي مذهبي ميتواند روابط دو بازيگر را به شکلي مطلوب تحت تاثير قرار دهد.
از منظر ژئوپلتيک و استراتژيک ايران قادر است تعامل استراتژيک از درياي عمان به عراق و سپس از سوريه و اردن به مديترانه و درياي سرخ برقرار کند يا چنانچه دولت عراق بخواهد تا ۳۲ کيلومتر راهآهن بين شلمچه و بصره را هر چه سريعتر اجرايي و به اتمام برساند. نهتنها راهآهن ايران و عراق به يکديگر ايجاد خواهد شد، بلکه زمينه براي ساخت تبادل ريلي با سوريه تا سواحل مديترانه نيز هموار ميشود.
در حوزه انرژي همکاريهاي صنعتي و امکان ايجاد شهرکهاي مشترک صنعتي، آيتي و توليدات نرمافزار و سختافزاري صنايع مخابراتي ميتواند تعاملات دو بازيگر را به شکلي مثبت تحت تاثير قرار دهد. از همين منظر رئيسجمهوري کشورمان بايد با توجه به نفوذي که ايران در عراق دارد از آن براي توسعه تعاملات دو کشور و همچنين نزديکي بيشتر ميان تهران و بغداد در زمينههاي مختلف اقتصادي و سياسي و ديپلماتيک استفاده کند.
*نصرت الله تاجيک