گزارش "نشنال اینترست" از موشک های بالستیک ایران

تابناک/ متن پيش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست برنامه موشکي ايران در واقع در زمان شاه آغاز شد؛ اما در جنگ ايران و عراق براي حمله به صدام حسين با ضربات عميق در خاک عراق تسريع شد. از آن به بعد، ايران با کشورهاي ليبي، کره شمالي و چين همکاري داشته تا يک زرادخانه بزرگ و متنوع از موشک هاي بالستيک و کروز که بخشي از استراتژي بازدارنده سه پايه آن است، ايجاد کند. با توجه به اين که ايران اکنون از موشک ها در تعارضات خود استفاده مي کند، توجه بيشتري به سلاح هاي موجود در زرادخانه ايران با اهميت است. سري شهاب ستون فقرات نيروهاي موشکي ايران مجموعه سري شهاب است که عمدتا موشک هاي بالستيک کوتاه برد (SRBM) با سوخت مايع هستند. سه نوع از اين دست موشک وجود دارد: شهاب 1، شهاب 2 و شهاب 3. موشک شهاب 1 اولين موشکي بود که ايران به دست آورد و براساس موشک اسکاد-بي شوروي بنا شده است. گفته شده که ايران ظاهرا اين موشک را ابتدا از ليبي و احتمالا از سوريه خريداري کرده، ولي کره شمالي تأمين کننده اصلي آن بوده است. شهاب 1 داراي بردي گزارش شده بين 285-330 کيلومتر است و مي تواند يک کلاهک با وزن حدود 1000 کيلوگرم حمل کند؛ اعتقاد بر اين است که ايران داراي 300 موشک شهاب 1 است. بعدا ايران موشک شهاب 2 را احتمالا از کره شمالي به دست آورد. اين موشک بر اساس اسکاد-سي است و بردي تا پانصد کيلومتر با ظرفيت بارگيري کلاهک 770 کيلوگرمي دارد. ايران براي اولين بار در سال 1998 آزمايش شهاب 2 را آغاز کرد و از اواخر سال 2004 اين موشک به بهره برداري رسيد. مانند شهاب 1، شهاب 2، سيار است، اما سرويس تحقيقاتي کنگره خاطرنشان کرده: تجربه هاي جنگي، مانند جنگ عراق، نشان مي دهد که اين موشک ها به علت نياز به امنيت عمليات و حمايت هاي اساسي لجستيکي، در شعاع حدود 100 کيلومتر يا کمتر از پايگاه هاي خود عمل مي کنند." تهران تنها بين 100 تا 170 شهاب 2 را از کره شمالي خريداري کرده اما اکنون مي تواند آنها را به صورت بومي توليد کند (هرچند بر برخي از قطعات وارداتي متکي است). مهمتر از همه، موشک شهاب 3، همچنين يک موشک مجهز به سوخت جامد و سيار است. موشک شهاب 3 اولين موشک بالستيک با برد متوسط است که ايران به دست آورده و بردي در محدوده بين 1000 تا 1300 کيلومتر بسته به حجم بارگيري کلاهک دارد. گفته مي شود، کلاهک هاي اين موشک خود بين 760 تا 1200 کيلوگرم وزن دارند. به نظر مي رسد که شهاب 3 بر پايه موشک نودونگ 1 کره شمالي است که به شدت به فن آوري شوروي متکي است. بر خلاف ساير مدل هاي شهاب، شهاب 3 يک موشک دو مرحله اي با يک موتور و يک وسيله پيشرانه مجدد مجزاست. نسخه ايراني اين موشک اولين آزمايش خود را در سال 1998 انجام داد. اين آزمايش ناموفق بود و تعدادي از آزمايش هاي بعدي نيز شکست خورد. در نتيجه، شهاب 3 تا سال 2003 به وارد فاز عملياتي نشد. مشخص نيست که ايران چه تعداد از موشک هاي شهاب 3 را دارد. به اين دليل که تهران به نظر بيشتر بر تعدادي متنوع از انواع اين موشک متکي است، که چند نام مختلف مانند عماد و قدر را بر خود دارند. نسخه هاي بعدي اين موشک که شامل تکنولوژي پاکستان است، يک وسيله پيشرانه مجددا طراحي شده و سيستم هاي ناوبري و هدايت بهبود يافته در اخيتار دارد. احتمال دارد برخي از انواع اين موشک از سوخت جامد استفاده کنند، اما اين احتمال ضعيف است. اين موشک ها داراي محدوده بيشتري در حدود 1500-1800 کيلومتر و شايد 2500 کيلومتر هستند. سري فاتح موشک هاي سري فاتنح موشک هاي همتاي سري شهاب اما با سوخت جامد هستند. فاتح 110 و فاتح 331 مانند شهاب 1 و شهاب 2 کوتاه برد و سيار هستند. فاتح 110 يک موشک تک مرحله اي با برد 210 کيلومتر است. اين موشک احتمالا دقيق تر از برخي از انواع قبلي شهاب است، و برخي از برآوردها احتمال خطاي دايره اي (CEP) آن را صد متر تخمين زده اند. ايران در سال 1995 توليد فاتح 110 را آغاز کرد و اولين آزمايش آن در ماه مي 2001 بود. اين موشک در سال 2004 فعاليت خود را آغاز کرد. فاتح 313 برد فاتح 110 را به حدود پانصد کيلومتر افزايش داد و همچنين شاهد ارتقا در بخش هاي ديگر از جمله دقت بيشتر موشک نيز بود. اعتقاد بر اين است که اين موشک از سال 2015 وارد فاز عملياتي شده است. وزارت خزانه داري ايالات متحده شرکت هاي چيني را متهم کرده است که به ايران در توسعه موشک هاي سري فاتح کمک مي کنند. سال گذشته، ايران عضو جديدي از خانواده فاتح را به نام ذوالفقار معرفي کرد. هنگامي که ايران براي اولين بار اين موشک را به نمايش گذاشت، حسين دهقان، وزير دفاع، ادعا کرد، برد آن حدود 700 کيلومتر است. به گفته IHS Jane's، «موشک ذوالفقار به نظر مي رسد، در همان شکل و اندازه فاتح 110 اوليه باشد، اما سيستم هدايت آن از نو طراحي شده است، و به نظر مي رسد که نزديک به دماغه موشک قرار گرفته باشد. اين کار احتمالا فضا را براي يک موتور با سوخت جامد بزرگ تر آزاد کرده، اما به قيمت وزن کلاهک که به وضوح کاهش يافته است.» ايران گفته است که موشک هاي ذوالفقار را براي حمله به سوريه در يکشنبه گذشته استفاده کرده، اما سازمان اطلاعات اسرائيل معتقد است که در واقع اين حملات شامل موشک شهاب 3 بوده است. سجيل موشک بالستيک ميان برد سجيل، همتاي سوخت جامد موشک شهاب 3 است که در بالا توضيح داده شد. با توجه به گزارش پروژه دفاع موشکي CSIS، موشک سجيل داراي اندازه، وزن و دامنه مشابهي با شهاب 3 است. به طور خاص، اين موشک دو مرحله اي داراي بردي دو هزار کيلومتري است و مي تواند کلاهکي با وزن بين 500-1500 کيلوگرم را حمل کند. گفته ميشود که طراحي و توسعه اين موشک اواخر دهه 1990 آغاز شد، اما اولين آزمايش آن تا سال 2008 انجام نشد. طي يک آزمايش در سال 2009، اين موشک حدود 1900 کيلومتر را پرواز کرد. اگر چه موشک سجيل از يک طراحي ايراني استفاده کرده، اما احتمالا از کمک چيني ها سود مي برد، و بعضي تحليلگران آن را با موشک هاي DF-11 و DF-15 مقايسه مي کنند. ايران بيان مي کند، چندين مدل متنوع از موشک سجيل را طراحي کرده که شامل سجيل 3 نيز مي شود و برخي تحليلگران بر اين باورند که برد آن حداکثر چهار هزار کيلومتر است. خليج فارس در جديدترين اما نه آخرين نمونه، ايران اقدام به طراحي و توسعه يک موشک بالستيک ضد شناور براي افزايش استراتژي بازدارندگي منطقه اي خود در برابر نيروي نظامي آمريکا در خليج فارس کرده است. ايران نام اين موشک را خليج فارس گذاشته که به نظر کاملا مناسب است. خليج فارس که بر اساس فاتح 110 بنيان شده بود، براي اولين بار در سال 2011 مورد آزمايش قرار گرفت و آزمايش آن همزمان شد، با اعلام ساخت يک رادار پدافند بلند برد 1100 کيلومتري از سوي ايران. بعدها در همان سال ايران اعلام کرد که اين موشک وارد فاز توليد انبوه شده است. از آن زمان ايران بيان کرده که در آزمايشات صورت گرفته، اين موشک 100 درصد موفقيت را در اصابت با پلتفرم هاي کشتي مانند واقع در خليج فارس ثبت کرده است. بر پايه گزارش رسانه هاي ايران، "اين موشک مافوق صوت که کلاهک 650 کيلوگرمي را حمل مي کند، داراي سيستم دفاعي در برابر رهگيري و دقتي فوق العاده است." يک ژنرال ايراني در سال 2013 بيان کرد: "امروز ايران داراي موشک هايي است که مي تواند جنگ افزارهاي ايالات متحده را مانند يک قوطي حلبي نابود کرده و آنها را به اعماق آب بفرستد." ايران همچنين دو نوع متفاوت از موشک خليج فارس را معرفي کرده است: موشک پدافندي هدايت شونده هرمز 1 و موشک آفندي هدايت پذير هرموز 2. اين فهرست به سختي يک ليست جامع از زرادخانه موشکي ايران است که همچنين شامل تعدادي زياد از موشکهاي کروز است. با اين حال، خوانندگان را با يک مرور کلي از يکي از قابليت هاي مهلک سپاه پاسداران ايران آشنا مي کند. موشک هاي بالستيک همچنين تيز ترين چنگال استراتژي بازدارنده ايران است که شامل استفاده از پروکسي ها و جنگ هاي نامتقارن دريايي نيز مي شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد