ايسنا/
متن پيش رو در ايسنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
"دلايل زيادي وجود دارد که از عزم دولت دونالد ترامپ براي تاکيد بر عدم نقض قوانين بينالمللي در شهرکسازيهاي اسرائيل در کرانه باختري رود اردن متعجب نشويم. اين تصميم که دوشنبه از سوي مايک پامپئو، وزير امور خارجه آمريکا اعلام شد، مصداقي ديگر از اقدامات يکجانبه آمريکاست که مورد استقبال دولت راستگراي اسرائيل قرار ميگيرد؛ دولتي که پيشتر شاهد به رسميت شناخته شدن حاکميتش بر قدس و بلنديهاي جولان از سوي ترامپ بوده است."
روزنامه واشنگتن پست در مطلبي با اشاره به اعلام اخير مايک پامپئو، وزير امور خارجه آمريکا درباره غير قانوني نبودن شهرکسازيهاي اسرائيل و تاثير اين اقدام بر نزاع اسرائيل و فلسطين نوشت: «اين رويکرد با الگوي سياستهايي که ديويد فريدمن، سفير دونالد ترامپ، رييسجمهوري آمريکا در اسرائيل و حامي سرسخت شهرکسازيها در کرانه باختري آن را دنبال ميکند، همسو است و چشمانداز استقلال کشور فلسطين را که هماکنون دور از دسترس به نظر ميرسد، از اين هم دست نيافتنيتر ميکند. اين مساله به نفع حمايت قشر مسيحي از ترامپ در داخل آمريکاست؛ رايدهندگان مسيحي آمريکايي که مشيت الهي را در حاکميت اسرائيل بر سرزمين مقدس ميبينند! اين رويکرد اقدامي ديگر در رد باراک اوباما، رييسجمهوري پيشين آمريکاست که در ماه آخر رياست جمهورياش تصميم گرفت به جاي آن که قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل که شهرکسازيها را "نقض آشکار قوانين بينالمللي" ميخواند وتو کند، به آن راي ممتنع بدهد.
اين اقدام نيز همچون ديگر اقدامات ترامپ در خصوص اسرائيل ميتواند ثروت سياسي بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسرائيل را تقويت کند؛ دوست صميمي و متحدي که تا هفته آينده ميتواند به اتهام تقلب، ارتشاء و نقض تعهد محکوم شود. بني گانتس، رقيب اصلي او که يک فرمانده سابق ارتش است در تلاش است تا در آستانه ضربالاجل نيمهشب چهارشنبه دولت تشکيل دهد. اگر گانتس نتواند اين کار را انجام دهد، پارلمان اسرائيل همچنان فلج باقي ميماند و احتمالا راه را براي برگزاري سومين انتخابات در مدت کمتر از يک سال هموار ميکند.
برخي اسرائيليها از گانتس ميخواهند با حزب ليکودِ نخستوزير، يک دولت اتحاد (دولت ائتلافي) تشکيل دهد. اين دو رهبر هر دو از اظهارات مايک پامپئو استقبال کردند که نشان ميدهد ميانهروها و راستگراهاي اسرائيل بهرغم اختلافات بسيارشان در زمينه سرنوشت سرزمينهاي فلسطيني اختلاف چنداني ندارند. شهرکنشينان اسرائيلي و سياستمداران راستگرا در هفته جاري مجددا درخواستهايي را براي الحاق بخشهايي از کرانه باختري به اراضي اشغالي مطرح کردند.
از زمان جنگ سال ۱۹۶۷، بيش از ۷۰۰ هزار اسرائيلي در کرانه باختري و قدس شرقي ساکن شدهاند؛ مناطقي که در صورت تشکيل کشور فلسطين در قلمرو آن قرار خواهند گرفت. بيشتر کشورها از جمله بسياري از نزديکترين متحدان اروپايي آمريکا در موضع خود درباره غيرقانوني بودن اين شهرکها و تاثير مخرب آنها بر صلح پايدار ماندهاند اما دولت آمريکا رويکردي دوپهلوتر را اتخاذ کرده است.
يک داوري حقوقي وزارت امور خارجه آمريکا در سال ۱۹۷۸ اعلام کرد شهرکسازيهاي اسرائيل کاملا غيرقانوني هستند اما پامپئو به يکي از مصاحبههاي رونالد ريگان در ۱۹۸۱ اشاره کرد که ريگان در آن گفت، شهرکسازيها "غيرقانوني نيستند". با اين حال ريگان در آن مصاحبه گفت شهرکسازي اقدامي "نادرست" بوده است. طرح صلح او در سال ۱۹۸۳ بيانگر آن بود که "توقف سريع شهرکسازيها از سوي اسرائيل بيش از هر اقدام ديگري ميتواند چشمانداز صلح را تقويت کند".
اين اما موضع دولت ترامپ نيست. کاخ سفيد به جاي آن که خواستار توقف شهرکسازيها شود، با اقداماتي همچون قطع کمکها و بستن دفتر اصلي آمريکا که مسئول رسيدگي به نگرانيهاي فلسطينيان در قدس بود، آنها را تنبيه و طرد کرده است. صائب عريقات که مدتها مذاکرهکننده ارشد فلسطين بود به روزنامه واشنگتن پست گفت "اين دولت، دولتي است که تصميم گرفت از مذاکره به ديکته کردن روي بياورد. آنها از حمايت از اسرائيل به حمايت از اشغالگري اسرائيل رسيدهاند."
پامپئو با قانوني جلوه دادن شهرکسازيها بيان کرد که دولت آمريکا اکنون "واقعيت موجود در صحنه" را به رسميت ميشناسد. آرون ديويد ميلر، مذاکرهکننده سابق صلح که در دولتهاي دموکرات و جمهوريخواه فعاليت کرده است، ميگويد اين "واقعيت" را به نوعي دولتهاي پيشيني که در آنها فعاليت کرده، ايجاد کردهاند.
ميلر که اکنون کارشناس ارشد موسسه "کارنگي براي صلح بينالملل" است، اظهار کرد "از زمان فرمول ريگان با جديت از موضعگيري در خصوص قانوني يا غيرقانوني بودن شهرکسازي در قدس شرقي خودداري کردهايم. در ۲۵ سال گذشته شهرکسازي را پذيرفتهايم و به آن اعتراضي نکردهايم و اسرائيل را بر سر گسترش شهرکها وادار به پرداخت بهايي نکردهايم."
به گفته ميلر، اعلام اين مساله از سوي پامپئو "عدم تعادل قدرت را در مقطع حساس تازهاي قرار ميدهد و در صورتي که اسرائيل بار ديگر دولتي در حال کار داشته باشد، اين مساله چراغ سبزي به گسترش فعاليتهاي شهرکسازي" خواهد بود.
پامپئو و متحدانش تاکيد دارند که چنين اقداماتي اساسي باثباتتر براي مذاکرات ايجاد ميکنند اما اين ديدگاهي احمقانه است. دولتهاي غربي و عربي فورا از اين اقدام انتقاد کرده و اعتماد چنداني به روند صلح آرمانگرايانه جرد کوشنر، مشاور و داماد دونالد ترامپ نداشتهاند. دولت ترامپ، رهبري فلسطينيان را به حاشيه رانده و مردم عادي فلسطين پيوسته ار روياي داشتن کشوري مستقل دست کشيده و به جاري آن خواستار پايان اشغالگري و داشتن حقوق برابر در اسرائيل هستند.
به گفته ميلر، اين تصميم براي به رسميت شناختن شهرکها "اقدامي احمقانه و به دور از هرگونه استراتژي" است. وي افزود "از اين اقدام تنها ميتوان به اين نتيجه رسيد که اين تصميم از سياست داخلي نشات گرفته است."
از جمله افرادي که پيش از اعلام عدم نقض قوانين بينالمللي در شهرکسازيهاي اسرائيل مورد خطاب قرار گرفتند، گروههاي مسيحي بودند که حامي شهرکسازيهاي اسرائيل هستند و نقشي کليدي در موفقيت سياسي ترامپ در داخل آمريکا دارد. مايک ايوانز، عضو گروه غيررسمي مشاوران مسيحي انجيلي ترامپ ميگويد "دونالد ترامپ بيش از هر رييسجمهوري ديگري در تاريخ آمريکا به اسرائيل کمک کرده است." وي مدعي شد "مشکل اصلي" ميان اسرائيليها و فلسطينيان "سرزمين نيست" بلکه "نژادپرستي عربها و فساد رهبران" آنان است.
ايوانز با اشاره به تاريخ يهوديان در کرانه باختري ميگويد "اين سرزمين به مدت هزاران سال سرزمين يهوديان بوده است. اينجا سرزمين تورات است." ديگر شخصيتهاي روحاني اما علاقه کمتري نسبت به اين مساله دارند. آوي دابوش، مدير يک گروه مدافع حقوق بشر در کرانه باختري در اين خصوص اظهار کرد "هماکنون بايد پيدايش خود را به خاطر بياوريم. ابراهيم پدر هر دوي ما بود، هم يهوديان و هم مسلمانان. همه ما در آخر بايد در اينجا زندگي کنيم نه اينکه به خاطر باورهاي افراطي مبني بر اينکه همه چيز فقط متعلق به ما است، بميريم."»
ترجمه غزال حسين خاني
بازار