بازگشت سیاست چماق و هویج به روابط غرب با ایران

نگاهي به روند وقايع و خبرسازي‌هاي رسانه‌هاي غربي و بويژه تحرکات کاخ سفيد نشان مي‌دهد فاز مقابله با اقدامات ايران در برجام يا همان برداشتن گام‌هاي کاهش تعهدات هسته‌اي از سوي ايران، بار ديگر غرب را به اين نتيجه رسانده است که سياست چماق و هويج را اجرايي کند و اين بار نيز فکر مي‌کند برنده اصلي در بازي «شجاعت يا بزدلي» يا همان «بازي جوجه» آمريکايي خواهد بود. اما دليل اين مقابله يا رويارويي دوباره اروپا و آمريکا با ايران چيست؟ برداشته شدن گام‌هاي جدي ايران براي کاستن از ميزان تعهداتش در برجام و بازگرداندن برخي فعاليت‌هاي متوقف‌شده هسته‌اي به چرخه انجام و فعاليت، کشورهاي اروپايي و آمريکا را با نگراني‌هاي شديدي مواجه کرده است. آنها اعتقاد دارند هر قدر هم به تعهدات‌شان در برجام پايبند نمانند، ايران بايد تعهداتش را تمام و کمال اجرايي کند(!) برداشته شدن اين گام‌ها اما آنها را مجبور کرد به فکر انجام دادن اقدامات جديدي در اين حوزه باشند. چندي پيش وزارت خارجه فنلاند در بيانيه‌اي از پيوستن اين کشور و ۵ کشور اروپايي ديگر شامل بلژيک، دانمارک، هلند، نروژ و سوئد به سازوکار مالي موسوم به اينستکس خبر داد. اين مسأله اما با شروطي همراه بود. کشورهاي اروپايي که از برداشته شدن گام‌هاي جديد ايران بشدت نگران بودند در ابتداي امر راهکار تهديد يا همان چماق را در پيش گرفتند و تهديد کردند درصورتي ‌که ايران به اين اقدامات ادامه دهد، آنها هم از توافق هسته‌اي با کشورمان خارج ‌شده، پرونده هسته‌اي ايران را دوباره در شوراي امنيت سازمان ملل مطرح کرده، آن را ذيل فصل 7 منشور ملل متحد قرار مي‌دهند و تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران را بازمي‌گردانند. بعد از مدتي که مشخص شد بازگرداندن تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران چندان تفاوتي به حال کشورمان نمي‌کند و پيش ‌از اين نيز تحريم‌هاي آمريکايي امکان هر نوع فعاليت اقتصادي با ساير کشورهاي اروپايي را غيرممکن کرده بود، آنها سياست‌هاي تشويقي خود را نيز مطرح کرده و از پيوستن 6 کشور ديگر اروپايي به سازوکار مالي اينستکس خبر دادند. همه اينها اما فقط در شرايطي اجرايي مي‌شد که ايران به تعهدات خود در برجام همچنان وفادار باقي بماند. آنها با اين‌حال هنوز اعلام نکرده‌اند سازوکار مالي اينستکس در همين مدت‌زمان فعلي که از تولدش مي‌گذرد چه کمکي توانسته به ايران بکند و هيچ گزارشي از تراکنش‌هاي مالي يا حتي مبادله کالا از طريق اين شبکه مالي وجود ندارد. آنها براي اجرايي شدن اين رويکرد نياز به برخي معافيت‌هاي مالي از طرف آمريکا دارند و بارها از دولت ترامپ خواسته‌اند تضمين دهد سازوکار اينستکس را تحت تحريم‌ها قرار نمي‌دهد اما دولت آمريکا تاکنون چنين تضميني به اروپايي‌ها نداده است.

اگر اين تضمين از سوي آمريکايي‌ها وجود ندارد، پس اروپا با چه وسيله‌اي به دنبال اقناع ايران است که در برجام بماند؟ به نظر مي‌رسد اروپايي‌ها به دنبال گرفتن برخي معافيت‌ها از دولت ترامپ هستند و در مقابل قرار است اجراي برخي خواسته‌هاي آمريکا و غرب را نيز به هر وسيله ممکن به ايران تحميل کنند. به همين دليل است که فشارهاي رواني و رسانه‌اي به ايران بيشتر از پيش شده است. در حال حاضر اما به نظر مي‌رسد مهم‌ترين خواسته غرب از ايران تصويب لوايح مبارزه با پولشويي يا FATF و CFT باشد.

بدين ترتيب اگر ايران اين لوايح را پذيرفته و آنها را اجرايي کند، ديگر سازوکار دور زدن تحريم‌ها به ‌کلي براي کشورمان بسته ‌شده و در عين‌ حال رفتار مالي ايران نيز بشدت تحت کنترل غرب در مي‌آيد و زمينه براي اقدامات بعدي آمريکا و اروپا براي تحت‌ فشار قرار دادن ايران در زمينه فعاليت‌هاي منطقه‌اي و موشک‌هاي بالستيک فراهم مي‌شود. نشانه‌هاي اين سياست را مي‌توان از هم‌اينک در خبرهاي مربوط به اظهارنظرهاي اروپاييان مشاهده کرد. نيويورک‌تايمز بيان کرده است اروپا ايران را به عدم پايبندي به تعهداتش درباره موشک‌هاي بالستيک متهم کرده است. اين در شرايطي است که در هيچ جاي قرارداد هسته‌اي حرفي از موشک‌هاي بالستيک به ميان نيامده بود. آمريکايي‌ها نيز سعي دارند پروژه فشار حداکثري را در بعد فشارهاي حقوق بشري و همچنين خبرسازي‌هاي دروغين درباره فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران بويژه در عراق و سوريه افزايش دهند. به همين دليل است که از روز پنجشنبه گذشته مقامات آمريکايي در ادعايي خلاف واقع و عجيب از آمار هزاران نفر(!) براي تعداد کشته‌شدگان اعتراضات اخير استفاده مي‌کنند و اين در شرايطي است که رسانه‌ها نيز بيان کرده‌اند هيچ‌کدام از گروه‌هاي حقوق بشري در ايران و بيرون از اين کشور تاکنون چنين آماري را اعلام نکرده‌اند. اين کمپين در بعد فعاليت‌هاي منطقه‌اي نيز مدعي شده است ايران در حال جابه‌جايي تعدادي از موشک‌هاي خود به عراق است.

در بعد ديگر اين سياست که هميشه از سوي واشنگتن دنبال مي‌شده است، مسأله گزينه نظامي است که ساليان سال است هميشه روي ميز است. در آخرين اخبار مربوط به اين سياست، خبرگزاري«سي‌ان‌ان» گزارش داده است پنتاگون در حال بررسي فرستادن 1000 نيروي نظامي ديگر به منطقه خليج‌فارس براي ايجاد بازدارندگي در مقابل ايران است. گزينه‌اي قديمي و نخ‌نما در مقابل ايران که سال‌ها دنبال شده و اثربخشي چنداني در معادلات فکري ايران در عمل کردن به خواسته‌هاي غرب نداشته است. از ابتداي شکل‌گيري بحران‌هاي امنيتي در منطقه خليج‌فارس و درياي عمان واشنگتن 14 هزار نيروي نظامي به کشورهاي عرب منطقه فرستاده است و بازهم به نظر مي‌رسد در رسيدن به هدف خود که ارعاب ايران باشد کاري از پيش نبرده است. کمپين فشار حداکثري که براي تغيير رژيم در ايران يا تغيير رويه ايران در رفتار با غرب به کار گرفته شده بود، هم‌اينک به درجه‌اي از شکنندگي رسيده است که تنها براي يک هدف و آن هم تصويب کردن لوايح FATFو CFT در ايران به کار گرفته شده است. به نظر مي‌رسد ترامپ که مي‌داند قبل از انتخابات رياست‌جمهوري سال 2020 نمي‌تواند به جلسه گفت‌وگو و مذاکره مستقيم با ايران دست پيدا کند، حالا به دنبال راهي براي پايبند ماندن ايران به برجام است تا بلکه بتواند از اين طريق نشان دهد بدون اينکه به تعهدات آمريکا در توافق هسته‌اي پايبند بماند، ايران عين اقداماتي که بايد انجام مي‌داده را انجام داده و ديگر تهديدي براي آمريکا متحدانش نيست! ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---