مسکن بدون مهر

وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست محمد عنايتي‌نجف‌آبادي| دولت تدبير و اميد در حالي از مسکن مهر انتقاد مي‌کرد که حالا پس از 6 سال بي‌عملي در عرصه توليد انبوه مسکن، مي‌خواهد 400 هزار واحد مسکوني در قالب طرح اقدام ملي، با تسهيلاتي با سود 18 درصدي بسازد؛ طرحي که اميدي براي آن نيست تا سقفي را براي مردم ايجاد کند. به گزارش «وطن امروز»، طرح مسکن مهر با همه ايراداتي که به آن وارد بود، توانست ميليون‌ها نفر را صاحب خانه کند اما وقتي دولت يازدهم روي کار آمد اين طرح را دستاورد دولت قبل دانست و قدمي براي اصلاح اين طرح برنداشت و پيشرفت آن هم عملا متوقف شد. کار تا آنجا پيش رفت که عباس آخوندي، وزير وقت مسکن آن را مزخرف خواند. رئيس‌جمهور هم در تازه‌ترين اظهارات خود اين طرح را از کنايه‌هاي خود بي‌نصيب نگذاشت و عنوان کرد: «دولت قبل براي توليد انبوه مسکن دست در جيب مردم کرد و 5/1 ميليون واحد مسکوني رها شده در بيابان را روي دست ما قرار داد». با رفتن آخوندي، دولت فهميد حل مشکل مسکن تنها با تحريک تقاضا يعني اعطاي وام خريد حل نمي‌شود و در حال حاضر و در شرايطي که کمتر از 2 سال به پايان دولت تدبير باقي مانده، وزارت راه‌وشهرسازي تصميم به احداث 400 هزار واحد مسکوني در قالب مسکن ملي گرفته است؛ طرحي که پس از رسانه‌اي شدن، همگان را به ياد طرح مسکن مهر انداخت اما توجه به ساختار طرح اقدام ملي مسکن و طرح مسکن مهر مشخص مي‌کند اين دو طرح توليد انبوه مسکن تفاوت‌هاي بنيادي با هم دارند. * 400 هزار بزرگ‌تر است يا 4 ميليون يکي از آشکار‌ترين تفاوت‌هاي طرح اقدام ملي و طرح مسکن مهر در نگاه اول و با توجه به تعداد واحدهاي مسکوني مد نظر در هر طرح هويدا مي‌شود. پروژه مسکن مهر منجر به صاحب‌خانه شدن 4 ميليون نفر از خانوارهاي بدون مسکن شد، اين در حالي است که در طرح اقدام ملي، خانه‌دار کردن تنها 400 هزار خانوار مدنظر قرار گرفته است. ساخت 400 هزار واحد مسکوني در شرايطي مطرح شده است که بازار ساخت و ساز مسکن رکودي 6 ساله را تجربه کرده و در حال حاضر نياز به ساخت 2 ميليون واحد مسکوني در هر سال حس مي‌شود. طبيعي است که ساخت 400 هزار واحد مسکوني آن هم در 2 سال، تطابقي با نياز فعلي بازار مسکن نداشته باشد. نياز به ساخت سالانه 2 ميليون واحد مسکوني با توجه به تعداد خانوارهاي بدون مسکن، تقاضاهاي جديد ناشي از ازدواج، بهسازي و نوسازي بافت فرسوده و ذخيره طبيعي مسکن و بنا بر آمار به دست آمده از سرشماري سال 1395 مطرح مي‌شود. * پيش‌پرداخت هنگفت يکي ديگر از تفاوت‌هاي طرح اقدام ملي مسکن و مسکن مهر در جامعه هدف 2 طرح نهفته است. در همين راستا، محمد اسلامي، وزير راه‌وشهرسازي ضمن عنوان اينکه طرح اقدام ملي براي اقشار متوسط رو به بالا طراحي شده است، گفت: «همه براي خانه‌دار شدن يک دوره فشار را تحمل کردند و نمي‌شود که خانه‌دار شد ولي به خودمان فشار نياوريم، بنابراين قشر متوسط براي خانه‌دار شدن به خود فشار بياورد». به استناد صحبت‌هاي وزير راه‌وشهرسازي در طرح اقدام ملي با توجه به پرداخت اوليه 30 درصد از هزينه ساخت هر واحد، دهک‌هاي درآمدي متوسط براي خانه‌دار شدن بايد متحمل فشار مضاعف شوند. در شهرهاي اطراف تهران، متقاضيان حداقل بايد 45 تا 100 ميليون تومان آورده داشته باشند. يعني کساني که اکنون مستاجر هستند بايد رهن منزلي را که در آن زندگي مي‌کنند براي ثبت‌نام در طرح مسکن ملي بپردازند و عملا اين قشر براي ثبت‌نام در طرح مسکن ملي ناکام خواهد ماند. اين در حالي است که در پروژه مسکن مهر نياز به آورده اوليه از سوي مردم نبود و کل هزينه مسکن در قالب تسهيلات مالي‌، توسط متقاضي پرداخت مي‌شد. در حقيقت جامعه هدف در مسکن مهر با توجه به تنوع شيوه‌هاي تامين مالي و روش‌هاي ساخت، همه دهک‌هاي درآمدي را شامل مي‌شد. * سود نجومي تسهيلات در مقابل وام قرض‌الحسنه به استناد جزئيات ارائه شده توسط متوليان طرح اقدام ملي مسکن، متقاضيان خريد در اين طرح، با توجه به موقعيت مکاني خود مي‌توانند از تسهيلات بانک‌ها تا سقف 100 ميليون تومان با سود 18 درصد و دوره بازپرداخت 12 ساله بهره ببرند. با توجه به اينکه سود تسهيلات ارائه شده در طرح اقدام ملي با استفاده از شيوه پلکاني محاسبه مي‌شود، متقاضيان واحدهاي مسکوني اين طرح ملزم به بازپرداخت مبلغ نجومي 336 ميليون تومان براي تسهيلات 100 ميليوني هستند. در شرايطي که متقاضيان طرح اقدام ملي با پرداخت سود 236 ميليون توماني مواجه هستند، خانوارهايي که در قالب پروژه مسکن مهر صاحب خانه شدند، موفق به اخذ تسهيلات قرض‌الحسنه 30 ميليون توماني با سود متغير 4، 7 و 9 درصد شده‌اند. * مسکن پايان باز طرح مسکن مهر از سال 85 آغاز شد و دولت وقت زمان پايان اين طرح را ۵ سال اعلام کرده و سال ۱۳۹۰ را به عنوان سال پاياني تکميل و تحويل مسکن به متقاضيان قرار داده بود و توانست تا پايان دولت 5/3 ميليون واحد را به متقاضيان تحويل دهد. طرح مسکن ملي در 2 سال پاياني دولت دوازدهم آغاز به کار کرده و دولت وعده داده تا پايان دولت واحدها را به متقاضيان تحويل خواهد داد. اين وعده در حالي است که دولت در 6 سال نتوانست واحدهاي ناقص مسکن مهر را تکميل کند. بيم آن مي‌رود که اين دولت برود و کساني که در اين طرح ثبت‌نام کرده‌اند، بي‌خانه بمانند. ساخت 400 هزار واحد مسکوني در قالب طرح اقدام ملي مسکن، در حالي ذهن همگان را به سمت مسکن مهر سوق مي‌دهد که اين طرح در جزئيات هيچ شباهتي به مسکن مهر ندارد. در حقيقت پس از 6 سال رکود محض در عرصه توليد انبوه مسکن، شرايطي که دولت تدبير و اميد براي صاحب ‌خانه شدن مردم به وجود آورده به مراتب دشوارتر از طرح مسکن مهر است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد