جنجال یک نطق

همشهري/ متن پيش رو در همشهري منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست فرزانه آييني| نطق 5دقيقه‌اي پروانه سلحشوري نظم صحن بهارستان را به هم ريخت و منتقدانش او را به نمايندگي صهيونيست، کار تبليغاتي و تنش‌سازي‌ متهم کردند. سلحشوري که به‌خاطر مواضع صريح و بي‌پرده‌اش به چهره‌اي رسانه‌اي بدل شده جزو 5نماينده تهران است که اعطاي نمايندگي مجلس را به لقاي آن بخشيد و با اعتقاد به اينکه مجلس در رأس امور نيست و کارآمدي‌اش را از دست داده از ثبت‌نام در انتخابات مجلس يازدهم خودداري کرد. هرچند او تمايلي به استمرار دوره نمايندگي‌اش در شرايط فعلي ندارد اما نطق اضطراري ديروزش خبر از آن داشت که او تا پايان دوره مجلس دهم همچنان جدي، صريح و قاطعانه بر مواضع قبلي‌اش ايستاد و به زعم خودش مي‌خواهد تمام‌قد صداي مردمي باشد که تريبوني در اختيار ندارند. (فرصت نطق‌هاي اضطراري 5دقيقه است و به قيد قرعه به نمايندگان اختصاص داده مي‌شود.) جايگاه نهاد ملت کجاست؟ سلحشوري در نطق ميان‌دستور خود با اشاره به سخنان بنيانگذار کبير جمهوري اسلامي درباره ضرورت مشارکت مردم در تعيين سرنوشت خويش، نطقش را که به‌نظر مي‌رسد آخرين فرصت سخنراني‌اش در صحن علني مجلس باشد، اينگونه آغاز کرد: «...اعتراض‌هاي سال‌هاي ۷۸ و ۸۸ و همچنين دي‌ماه ۹۶ و آبان‌ماه ۹۸ اعتراض‌هايي بوده که همواره مطالباتي در آن وجود داشته است اما امروز معترضين اغلب جواناني هستند که به‌دنبال اشتغال و يک زندگي مطلوب انساني و اجتماعي‌اند. يکي از جامعه‌شناسان در اين‌باره مي‌گويد: «ضرورت امروز کشور اين امر را بر ما قطعي کرده است که از نو بپرسيم جامعه‌اي که در فاصله ۷۰ سال، 2 انقلاب بزرگ را تجربه کرده است و در هر يک يا 2دهه، يک جنبش سياسي و اجتماعي را، چرا آرام نمي‌گيرد و به بلوغ نمي‌رسد؟ چه چيز در لايه‌هاي پنهان اين جامعه و در سياست و زمانه است که عموم مردم را مضطرب، نابردبار و ناآرام کرده است؟ آيا انسان‌هايي که اين جامعه را برساخته‌اند، دچار شوريدگي و خشم مداوم هستند يا وجود يک معلوليت پنهان در هويت و ذات؟ مشکل در اين است که ما گفته‌ايم ما اين سبک زندگي را انتخاب کرده‌ايم. آيا به‌راستي جوانان ما اين سبک زندگي را انتخاب کرده‌اند؟ امسال گفته شد بيش از نيمي از پذيرفته‌شدگان کنکور پزشکي کساني بودند که دچار سهميه بودند. يک طبقه نوساخته و برساخته و داراي امتيازات گوناگون و بقيه مردم رها شده‌اند.» سلحشوري از آنچه استبداد سرکش در بخشي نهادها خواند، انتقاد کرد و پرسيد: به‌راستي جايگاه نهاد ملت کجاست؟ در اين حين بود که عبدالله سامري، نماينده خرمشهر و مجيد ناصري‌نژاد، نماينده شادگان – هردو عضو مجمع نمايندگان استان خوزستان هستند- نسبت به نطق سلحشوري اعتراض کردند. نکته جالب در اعتراض خوزستاني‌ها به سلحشوري در اين است که سلحشوري اصالتش خوزستاني است و در اين استان حاميان جدي دارد. آنها خطاب به مسعود پزشکيان که رياست جلسه را برعهده داشت، تأکيد کردند که تريبون را از سلحشوري بگيرد و مانع ادامه نطق سلحشوري شود. فريادهاي سامري و ناصري‌نژاد فضاي صحن را ملتهب کرده بود اما سلحشوري ادامه داد: ما در ساختارها، دوگانه ارگان‌ها و حتي چندگانه‌هايي داريم که همه حکم مي‌رانند؛ چند دولت؟ چند اطلاعات؟ چند نهاد موازي؟ و نهايتاً حاکميت دوگانه که از مسئوليت‌پذيري فرار مي‌کند و با بازي « کي بود، کي بود، من نبودم» مملکت را اداره مي‌کند. سامري و ناصري‌نژاد فريادزنان به سمت سلحشوري رفتند و فريادهايشان توجه رسانه‌ها را جلب کرده بود که سلحشوري گفت: «اکنون گسست اجتماعي، بي‌اعتمادي اجتماعي، نبود سرمايه اجتماعي، شکاف طبقاتي و شکاف جنسيتي از معلول‌هاي حکمراني غيرمطلوب کشور هستند. سلحشوري بي‌تفاوت به التهاب ايجاد شده از سوي منتقدانش، با بيان اينکه آنچه اطرافيان ما به ما مي‌گويند هميشه حقيقت محض نيست، ادامه داد: «ما بايد پاسخگوي مادران داغدار و پدران رنج‌کشيده که شرمسار فرزندانشان هستند، باشيم؛ اگر خداوند و ملت اقتداري به ما داده است، اين اقتدار نبايد در جهت اعمال سليقه باشد؛ تا دير نشده است زمان را دريابيم. امام خميني(ره) در همان سخنراني بهشت زهرا(س) مي‌فرمايند: من وقتي چشمم به بعضي از اينها که اولاد خودشان را از دست داده‌اند، مي‌افتد، سنگيني‌اي بر دوشم مي‌افتد که نمي‌توانم تاب بياورم.» چگونه پس من وکيلِ مردم، کشته شدن جوانان ميهنم، هرچند ممکن است در بين آنها افرادي نفوذ کرده باشند را برتابم، چگونه دوباره مسئوليت وکالت مردم را برعهده بگيرم؟ بگذاريد باور کنيم به پايان فصل سرد و نه به آغاز آن...» حمله به جايگاه ناطقان نطق سلحشوري مجموعا 5دقيقه بود اما تاب‌آوري نقدهاي او از سوي برخي چنان دشوار بود که تحمل اتمام نطقش را نکردند و در جايگاه ناطقان مجلس براي برخورد با سلحشوري حاضر شدند. با رفتن آنها مقابل تريبون ناطقان جمعي از اميدي‌ها ازجمله قاسم ميرزايي‌نيکو، حميده زرآبادي، عبدالکريم حسين‌زاده، احمد بيگدلي و... براي حمايت از سلحشوري مقابل آنها حاضر شدند و ميان سلحشوري و منتقدانش نقش حائل را ايجاد کردند. نکته جالب اينکه به گفته يکي از نمايندگان اميد که در دل جنجال ديروز مجلس حضور داشت وقتي بيگدلي مانع ميان سامري و سلحشوري شده بود، زهرا ساعي، نماينده تبريز خطاب به بيگدلي، نماينده زنجان به زبان ترکي انتقاد کرده بود که چرا حمايت مي‌کني! در اين جنجال سامري خطاب به پروانه سلحشوري تأکيد مي‌کرد که کسي که خودش در انتخابات ثبت‌نام نکرده همه مقدسات نظام را زير سؤال برد. (سامري همان نماينده‌اي است که در نشست بررسي صلاحيت وزيران پيشنهادي دولت دوازدهم در صحن علني، وقتي نوبت به شرح برنامه‌هاي محمدجواد ظريف براي سکانداري وزارت خارجه رسيد، مقابل ظريف ايستاد و فحاشي کرد و آنچنان رکيک سخن گفت که نماينده صومعه‌سرا با دستانش جلوي دهان او را گرفت و به سمت بيرون از صحن بهارستان برد.) علاوه بر سامري اما ديگر منتقدان سلحشوري او را به‌کار تبليغاتي محکوم مي‌کردند و بعضا خبر نداشتند که او قصد حضور در انتخابات مجلس آتي را ندارد. محسن کوهکن، نماينده اصفهان در مجلس، خطاب به سامري، گفت: «ما در مجلس ششم نطق‌هاي تندتر از اين هم داشتيم.» اتهامات و توهين ها محسن کوهکن، نصرالله پژمانفر و عليرضا سليمي در حمايت از سامري به ميدان آمدند و نصرالله پژمان‌فر، نماينده مشهد، گفت: «نمي‌شود هرکسي هر غلطي که خواست، بکند.» در همين لحظه يکي ديگر از نمايندگان اصولگرا خطاب به سلحشوري، فرياد زد: «به جهنم که ثبت‌نام نکرده است. نمي‌شود که به بقيه توهين کند. » کوهکن که سعي در آرام ‌کردن فضا داشت، مدام تأکيد مي‌کرد: «ما در مجلس ششم از اين نطق‌ها زياد داشتيم.» نماينده معترض ديگري هم خطاب به سلحشوري گفت: «نطق خودت نبوده و صهيونيست‌ها برايت نوشته‌اند.» نماينده ديگري هم فرياد مي‌زد: «نطق را کرد تا به او گرين‌کارت دهند. او مي‌خواهد از کشور برود.» گعده اعتراضي و حمايتي دور سلحشوري هر لحظه پرشمارتر مي‌شد که با به پايان رسيدن زمان نشست علني مجلس مسعود پزشکيان زنگ پايان جلسه را به صدا درآورد. به‌رغم ادامه درگيري ميان حاميان و معترضان سلحشوري اما خبرنگاران به بيرون از صحن هدايت شدند و ادامه جنجال از چشم‌شان مخفي ماند. البته اين پايان ماجرا نبود؛ بيرون از صحن و در راهرو‌ها بحث سلحشوري همچنان داغ بود؛ چنانچه به گفته يکي از اعضاي فراکسيون اميد جمعي از نمايندگان که عضو خانواده شهدا هستند در اعتراض به سخنان سلحشوري در مورد سهميه دانشگاهي خانواده شهدا عليه او در حال جمع‌آوري امضا ذيل نامه‌اي هستند تا براي شکايت به هيأت نظارت بر رفتار نمايندگان ارجاع دهند. سابقه نطق نطق‌ها و موضع‌گيري‌هاي سلحشوري به‌دليل سبک ادبيات و صراحتش معمولا حساسيت‌برانگيز است و اظهارنظر و واکنش به آن به تريبون‌هاي نمازجمعه تهران و مشهد مي‌رسد و در مواردي همچون نطق سيزدهم شهريور‌ماه او، دادستاني از او اعلام شکايت کرده است. سلحشوري در سومين نطق سالانه‌اش – که سيزدهم شهريورماه 97 ايراد شد- از رهبري درخواست کرد در زمينه سياست خارجي، نحوه اداره صداوسيما و نظارت استصوابي شوراي نگهبان براي انتخابات مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان با برگزاري همه‌پرسي، به آراي مردم مراجعه کنند. او همچنين درباره بازگشت نظاميان به پادگان‎ها و رفع حصر سخن گفت. پس از انتشار گسترده سخنان او در شبکه‎هاي اجتماعي، حدود 30نماينده اصولگراي مجلس در نامه‎اي به هيأت نظارت بر رفتار نمايندگان درخواست کردند نطق آنها بررسي شود؛ چراکه سخنان آنها را «خلاف واقع» و «موجب تشويش اذهان عمومي نسبت به ارکان نظام» دانستند. بعد از آن هم دادستاني به بحث ورود کرد اما اسفندماه گذشته علي لاريجاني، رئيس مجلس به همشهري خبر داد تلفني با مقامات قضايي از حق مصونيت سلحشوري دفاع کرده و تشکيل پرونده قضايي عليه او منتفي شده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد