روزنامه جوان/ متن پيش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
شايد فقط در ايران باشد که رئيسجمهور يک کشور براي آغاز يک عمليات کوچک روي خط آورده شود تا وي دستور حرکت را صادر کند!
وحيد حاجيپور/ روز پنجشنبه حسن روحاني با برقراري ارتباط تصويري با وزارت نفت، مهمان زنگنه بود تا وزير نفت درباره پارسجنوبي و نصب جکت فاز ۱۱ پارسجنوبي صحبت کند و رئيسجمهور هم با افتخار دستور نصب جکت فاز ۱۱ را صادر نمايد. رسانههاي دولتي هم با عطش خاصي به پوشش اين عمليات پرداختند تا همه اين موارد يک هجمه رسانهاي براي پوشاندن کوتاهيهاي بزرگ وزارت نفت در اين پروژه باشد.
شايد وزير نفت قصد داشت با کشاندن رئيسجمهور در اين مراسم، آغاز عمليات توسعه فاز ۱۱ توسط يک شرکت ايراني را يک افتخار بزرگ براي دولت دوازدهم بداند، در حالي که عيناً همين اقدام در دولت دهم برنامهريزي شد و قرار بود در سال ۹۲ اجرايي شود که با دستور شخص زنگنه، اين پروژه تعطيل شد. حالا پس از هفت سال همان کاري که بايد در سال ۹۲ با همان بازيگران و همان کيفيت انجام ميشد، روز پنجشنبه انجام شد آن هم با حضور رئيسجمهور تا کسي از دولت نپرسد دليل تأخير هفت ساله چه بود و چه کشوري از تأخير ۳۵ميليارد دلاري وزارت نفت سود برد؟
نمايشي که پنجشنبه وزارت نفت به پا کرد يک بخش ديگر هم داشت؛ آنجا که زنگنه گفت: «وقتي من در سال ۹۲ به وزارت نفت آمدم ۱۷ فاز پارس جنوبي نيمهکاره بودند و اين ما بوديم که توانستيم توليد گاز را از ۲۸۰ ميليون مترمکعب به بيش از ۷۰۰ ميليون مترمکعب در روز برسانم!»
چه کسي پارس جنوبي را ساخت؟
يکي از ويژگيهاي زنگنه، سانسور بخش اعظمي از واقعياتي است که به ضررش تمام ميشود. گرچه طي هفت سال اخير توليد گاز ايران افزايش يافته است، اما همه اين موفقيتها مرهون سرمايهگذاري و اجراي پروژهها در دولت قبل بوده، به طوري که اگر در دولت گذشته اين پروژهها انجام نميشد، امروز افتخاري براي زنگنه وجود نداشت.
در دولت گذشته وقتي تحريمها تشديد شد، وزارت نفت تصميم گرفت با توان شرکتهاي ايراني و منابع داخلي توليد گاز از پارس جنوبي را افزايش دهد، بنابراين بيش از هفت قرارداد با شرکتهاي داخلي امضا کرد که در اين قراردادها، همه پروژههاي پارسجنوبي تعيين تکليف و کار آغاز شد. با توجه به سفتشدن کمربند تحريمها پروژهها با مشکل تأمين تجهيزات مواجه شدند و همين موضوع زمان و هزينه پروژه را افزايش داد، اما بيشتر پروژهها با پيشرفت بالايي تحويل دولت يازدهم شد.
دولت دهم دو پروژه فاز ۱۲ پارس جنوبي و فاز ۱۵ و ۱۶ را با پيشرفت بالاي ۹۰ درصد آماده افتتاح کرد، اما وزارت نفت مخالفت خود را اعلام کرد و رسماً به رئيسجمهور وقت نوشت، با وجود آغاز توليد از اين فازها، امکان افتتاح رسمي نيست که با برخورد تند دولت مواجه ميشود. در آن دوران طرحهاي مهر ماندگار در دستور کار قرار گرفته بود و تأکيد براي حضور تعدادي از فازهاي پارس جنوبي در اين طرحها، به شکست منجر شد.
بهرهبرداري سياسي
در پايان دولت دهم ميزان برداشت از پارس جنوبي نسبت به پايان کار دولت هشتم به مرز ۲۵۰ ميليون متر مکعب يعني دو برابر ميزان توليد رسيده بود. فازهاي جديد هم با ميانگين پيشرفت فيزيکي بالاي ۵۰ درصد هم تحويل دولت يازدهم شد تا وزارت نفت در دوره جديد با اولويتبندي پروژههاي پارس جنوبي ابتدا فاز ۱۲ و سپس فازهاي ۱۵ و ۱۶ را افتتاح کند ولو با تأخير. فازهاي ۱۷ تا ۲۱ هم در قالب سه پروژه ديگر چند روز پيش به بهرهبرداري رسيدند تا به گفته رئيسجمهور و وزير نفت ميزان توليد از پارس جنوبي نسبت به دولت دهم بيش از دو برابر شود. اين اتفاق محصول تلاش سه دولت جمهوري اسلامي ايران بود که قطعاً با تلاشهاي کارکنان صنعت نفت به ثمر رسيده، ولي زنگنه آن را به نام خود مصادره کرده است.
به عنوان نمونه وزير نفت در نشست خبري که شب افتتاح برگزار شد، با وجود آنکه سعي کرد اين اتفاق را فراجناحي و فرادولتي بنامد، اما نقش دولت يازدهم را در اين اتفاق مهمتر خواند، در حالي که وزير نفت خود در سال ۸۸ و پس از آنکه دولت نهم چند پروژه نفتي را افتتاح کرد طي نامهاي رسمي به رئيسجمهور وقت نوشت که اين طرحها کار دولت قبل است و نبايد به اسم دولت نهم مصادره شود.
گفتني است در پايان دولت هشتم تنها دو پروژه که يکي از آنها پيشرفت فيزيکي بالاي ۷۰ درصد را داشته تحويل دولت نهم شد؛ اما در دولت دهم دو پروژه با پيشرفت فيزيکي بالاي ۸۵ درصد و چند پروژه با ميزان پيشرفت بالاي ۵۰ درصد تحويل دولت يازدهم شد. دولت فعلي هم همان روند را ادامه داد و توليد را به دو برابر چهار سال گذشتهاش رساند.
اصولاً دولتها براي دولت بعد کار ميکنند به ويژه در صنعت نفت که بهرهبرداري از پروژهها زمانبر است؛ بر همين اساس نبايد اينگونه القا کرد که جهش بزرگ توليد گاز ايران حاصل دم مسيحيايي دولت فعلي بوده است؛ اين دولت و وزيرش تنها کار بزرگي که پيشتر انحام شده بود را تکميل کردند و طي هفت سال گذشته هيچ يادگاري از خود به جاي نگذاشتند.
بازار