فایننشیال تایمز: در ذهن بن سلمان چه می گذرد؟

انتخاب/ متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست فايننشيال تايمز/ صندوق سرمايه گذاري عمومي ۳۲۵ ميليارد دلاري عربستان سعودي، امسال ميليارد‌ها دلار براي معاملات خارج از اين کشور هزينه کرده، در حالي که اقتصاد پادشاهي سعودي با مشکل مواجه است. در ادامه اين مطلب آمده است: شما نمي‌خواهيد يک بحران را هدر دهيد. بنابراين، قطعاً ما به دنبال هر فرصتي هستيم. اين پيغامي بود که توسط ياسر الروميان، رئيس صندوق ثروت ملي عربستان سعودي مطرح شد. وي اين موضوع را در کنفرانس مجازي‌اي که در آن بيش از ۲۰۰۰ مقام بانکي و مدير در ماه آوريل با يکديگر به گفتگو پرداختند، مطرح کرد. گفتني است، صندوق سرمايه گذاري عمومي ۳۲۵ ميليارد دلاري عربستان از پنج سال پيش تحت سرپرستي وليعهد محمد بن سلمان در راستاي جاه طلبي‌هاي خود عمل کرده است. اين صندوق تأثيرگذارترين سرمايه گذار جهان و بزرگترين صندوق ثروت مستقل به شمار مي‌رود و به اين موضوع افتخار مي‌کند. در شرايطي که کرونا ويروس در سرتاسر جهان به لحاظ اقتصادي خرابي به بار مي‌آورد، اين صندوق تلاش کرده است که به فعال‌ترين وسيله‌ي سرمايه گذاري مستقل در سطح جهاني تبديل شود، به عبارت ديگر، اين نهاد به دنبال معامله در شرايط وحشت است. سه روز پس از برگزاري کنفرانس مورد بحث، اطلاعات منتشره توسط ايالات متحده نشان داد که اين صندوق يکي از بزرگترين معاملات خود را براي شرکتي که از بحران جهاني متضرر شده، انجام داده است. اين صندوق، ۵.۷ درصد سهام به ارزش حدود ۵۰۰ ميليون دلار از يک شرکت سرگرمي مستقر در ايالات متحده به نام ليو نيشن را به دست آورد. صندوق ثروت ملي عربستان، همچنين تقريباً در ۲۰ شرکت آمريکايي و اروپايي مانند بي پي، رويال داچ شل، توتال، بوئينگ، سيتي‌گروپ، ديزني و فيس بوک سرمايه گذاري کرده است و سهام خود را در سه ماه اول سال حداقل به ميزان ۷.۷ ميليارد دلار رساند. اين‌ها فقط سرمايه گذاري‌هاي عمومي صندوق مورد بحث بودند. به طور جداگانه، مقامات اين صندوق موافقت کردند که نيوکاسل يونايتد، باشگاه فوتبال انگليس را با مبلغ ۳۰۰ ميليون پوند خريداري کنند. اين صندوق با سرمايه گذاران مختلفي ارتباط دارد. فرصت‌هاي زيادي به دست مي‌آورد و به سرمايه‌هاي زيادي نيز دسترسي دارد که به آن‌ها امکان دسترسي به مشاغل را مي‌دهد. حال اين سوال پيش مي‌آيد که اين اوضاع خوب است يا نه، بايد کمي صبر کنيم تا پاسخ اين سوال را به دست آوريم. مقامات صندوق مي‌گويند که آن‌ها در حال شناسايي فرصت‌هايي براي سرمايه گذاري در شرکت‌هاي مختلف با چشم انداز‌هاي بلند مدت و قوي هستند. از طرف ديگر، انتظار مي‌رود با توجه به شروع فعاليت‌هاي جهاني اين صندوق قبل از همه گيري کرونا به رهبران جهان در اين زمينه تبديل شوند. اما اين شلوغي فعاليت باعث افزايش نظارت بر اين صندوق به عنوان يک سرمايه گذار جهاني شده است. مهم اينکه، فعاليت‌هاي اين صندوق در صدر برنامه‌هاي جسورانه شاهزاده محمد براي نوسازي عربستان سعودي و کاهش وابستگي پادشاهي به نفت قرار دارد. چندين سال است که در مورد اين موضوع در عربستان بحث مي‌شود. اعتبار اين صندوق به خاطر قتل روزنامه نگار، جمال خاشقچي توسط عوامل سعودي در سال ۲۰۱۸ لکه دار شد. به طور کلي، منتقدين مي‌ترسند که اين صندوق تبديل به يک ابزار شخصي براي شاهزاده محمد شود و بخش خصوصي بيش از حد قدرت بگيرد. چرا که پروژه‌هاي چندميلياردي توسط اين صندوق دنبال مي‌شوند. در طرف مقابل، مدافعان اين صندوق استدلال مي‌کنند که فعاليت صندوق براي توسعه صنايع جديد به منظور ايجاد تنوع در اقتصاد بسيار مهم است. حالا که صندوق ثروت ملي عربستان تحت کنترل محمد بن سلمان در حال پول سازي در بازار‌هاي خارجي است، در حاليکه رياض در دهه‌هاي گذشته با بدترين بحران اقتصادي خود دست و پنجه نرم کرده است، اين سوال پيش مي‌آيد که اقدامات صندوق در چارچوب فرصت طلبي تحليل مي‌شود يا يک نگاه استراتژيک؟ چرا وقتي وظيفه‌ي صندوق تنوع بخشيدن به اقتصاد است، در شرکت‌هاي نفت سرمايه گذاري مي‌کند؟ آيا بايد اولويت اين صندوق حمايت از اقتصاد داخلي باشد؟ جان اسفاکياناکيس، متخصص امور خليج فارس در دانشگاه کمبريج، مي‌گويد: بين وضعيت سخت مالي داخلي عربستان و سرمايه گذاري‌هاي خارجي مداوم صندوق ثروت ملي اين کشور، ارتباط وجود دارد. اين موضوع، بهبود اقتصادي را به دليل منابع محدود مالي پيچيده مي‌کند. رياض از مسائلي مانند کرونا ويروس و کاهش قيمت نفت خام رنج مي‌برد. در همين راستا، هزينه‌هاي دولت کاهش يافته، بدهي هايش بالا رفته و اقدامات سخت افزاري دردناکي از جمله سه برابر کردن ماليات بر ارزش افزوده که به ۱۵ درصد رسيده، به اجرا گذاشته شده است. اگرچه صادرکننده برتر نفت در جهان ۴۷۰ ميليارد دلار ذخاير خارجي دارد، اما براي جلوگيري از بروز مشکلاتي که مربوط به دلار و ريال هستند، بايد بخش عمده‌اي از اين وجوه را حفظ کند. ساير صندوق‌هاي سرمايه گذاري خليج فارس از جمله مبارادالاي ابوظبي و مؤسسه سرمايه گذاري قطر، همانطور که در جريان بحران مالي ۲۰۰۸-۲۰۰۹ انجام دادند، دارايي‌هايي را که قيمت‌شان کاهش يافته است، خريداري مي‌کنند. در اين شرايط، آقاي روميان يکي از نزديکترين محرمان شاهزاده محمد و رئيس صندوق ثروت ملي عربستان از سال ۲۰۱۵، معتقد است که الان زمان مناسب براي گسترش فعاليت‌هاي صندوق است. زيرا بن سلمان قصد دارد که دارايي‌هاي تحت کنترل خود را در اين صندوق تا حد بسيار زيادي تا سال ۲۰۳۰ افزايش دهد. آقاي روميان در کنفرانس ماه آوريل گفت: اگر به بخش‌هاي مختلفي مانند خطوط هوايي، نفت و گاز و سرگرمي نگاه کنيد، متوجه مي‌شويد که همه آن‌ها با تعطيلي اقتصاد متوقف شده اند؛ بنابراين ما فکر مي‌کنيم، وقتي اقتصاد دوباره بازگشايي شود، بازدهي زيادي در اين بخش‌ها خواهيم ديد. برخي از بانکداران و اقتصاددانان مي‌گويند که مي‌توان در شرکت‌هاي کارناوال و ليو نيشن سرمايه‌گذاري کرد. هر دوي اين موارد متناسب با هدف شاهزاده محمد مبني بر توسعه سرگرمي و گردشگري است. در مورد شرکت‌هاي نفتي، صندوق اين طور احساس مي‌کند که قرار نيست قيمت‌ها در سطح فعلي بماند و شرکت‌ها کم ارزش باشند، بنابراين سرمايه‌گذاري در اين بخش يک سرمايه گذاري کوتاه مدت تاکتيکي است. به طور کلي، اعتقاد بر اين است که شاهزاده محمد مي‌خواهد سرمايه گذاري صندوق در بخش سرگرمي و جهانگردي را توسعه دهد. دو بخشي که تحت تأثير همه گيري قرار گرفته و ضربه خورده‌اند. برخي از منابعي که صندوق مي‌تواند از طريق آن‌ها بودجه‌ي موردنيازش را تأمين کند، عبارت اند از: نقل و انتقالات نقدي از دولت که با توجه به کسري بودجه رياض، ممکن است دشوار باشد، سود سهام و وام. از سال ۲۰۱۸ اين صندوق اقدام به دريافت ۲۱ ميليارد دلار وام از بانک‌ها کرده است. به همين دليل، هفته گذشته مقامات صندوق مجبور شدند اين مسئله را رد کنند که به دنبال دريافت وام ۱۰ ميليارد دلاري به منظور حمايت از برخي سرمايه گذاري‌هاي صندوق هستند. يک تحليلگر حوزه خليج فارس مي‌گويد: بودجه يک چالش است. صندوق ثروت ملي عربستان وظايف زيادي برعهده دارد، اما مقامات اين صندوق تا کنون به بخش کمي از وظايفشان عمل کرده‌اند، زيرا نمي‌دانند بايد چه کار کنند. آقاي روميان فردي است که برخي از تحليلگران از او به عنوان يکي از بله قربان گو‌هاي وليعهد ياد مي‌کنند. نفوذ وي در عربستان با رياست بر صندوق ملي ثروت اين کشور افزايش يافته است. او عهده دار مقام‌هاي ديگري هم در عربستان هست، مثلاً به عنوان رئيس نيوکاسل يونايتد تصميم مي‌گيرد، رياست شرکت آرامکو را بر عهده دارد و در سافت بانک و اوبر هم مسئوليت دارد. با اين وجود، بسياري از افراد معتقد هستند که صندوق ثروت ملي عربستان نياز به رهبري قوي‌تري دارد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar