آمریکا در سراشیبی کرونا و تظاهرات نیازمند مذاکره با ایران است

فرهيختگان/ متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست  سيدجلال ساداتيان، سفير اسبق ايران در انگليس در يادداشت شفاهي براي «فرهيختگان» درباره «تبادل زندانيان ايران و آمريکا و ادعاي ترامپ مبني‌بر اينکه مي‌توانيم با ايران توافق کنيم»، نوشت: «ضرب‌المثلي داريم که مي‌گويد روي اسب بازنده شرط‌بندي نکنيد، قاعدتا جمهوري اسلامي نيز روي ادعاهاي ترامپ که در سراشيبي سقوط قرار دارد، حساب باز نخواهد کرد. زماني که ترامپ بايد کاري مي‌‎کرد، نکرد و ما هيچ‌گاه اقدامي مثبت‌انديشانه از او شاهد نبوده‌ايم. اين ادعاي رئيس‌جمهور آمريکا درباره ايران درحالي است که او هرروز بيشتر با شکست مواجه مي‌شود و در اقداماتي که انجام مي‌دهد در صدد است فشار حداکثري را بر ايران افزايش دهد تا کشورمان را تسليم مذاکره کند. ترامپ به اميد اينکه اروپا نيز با او همراهي کند از برجام خارج شد تا به‌زعم خود ايران را به ميز مذاکره بکشاند، اما اين اتفاق نيفتاد و ساير کشورها در برجام باقي ماندند. البته درمقابل ايران اميد داشت اروپا به تعهدات خود عمل کند که چنين اتفاقي نيز رخ نداد و ايران در اقدام متقابل ناچار شد مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش دهد. در آن شرايط ترامپ اميدوار بود بتواند مکانيسم ماشه را عليه کشورمان فعال کند، ضمن اينکه او به‌صورت همزمان حلقه تحريم را عليه ايران تنگ‌تر کرده و آن را گسترش مي‌داد و در عين حال سعي داشت فشار بيشتري را به ايران وارد کند. در چنين شرايطي ايران به مقاومت خود ادامه داد و به هيچ‌عنوان در شرايط فشار و تحريم حاضر به مذاکره نشد. بنابراين امروز که ترامپ کاملا در سراشيبي سقوط قرار گرفته، مشکلات داخلي، مسائل ناشي از کرونا و تظاهرات اعتراضي اغلب ايالات آمريکا را دربرگرفته، او به‌شدت نيازمند است موفقيتي را براي خود رقم بزند تا مدعي شود يک پيروزي براي او اتفاق افتاده است. اما درباره موضوع تبادل زنداني‌هاي اخير که مبناي ادعاي جديد ترامپ است، بايد گفت تبادل آنها از قبل برنامه‌ريزي شده بود، به طوري که ما زنداني خود را آزاد کنيم و درمقابل زنداني آنها نيز از اينجا آزاد شود و به آمريکا بازگردد، لذا بالاخره اين اتفاق افتاد، اما ترامپ مي‌خواهد اين موضوع را خرج اعتبار خود کند و بگويد فشارهاي من باعث شده ايران پاي ميز مذاکره بيايد. البته ترامپ به‌صراحت اين موضوع را بيان نکرده، اما تلويحا در توئيتي که در صفحه شخصي خود منتشر کرده اين مساله را القا کرده است، اين اتفاق قطعا براي او قابل استفاده نخواهد بود، چراکه موارد مهم ديگري مورد مذاکره نبوده و نيست، هرچند شايد در دولت بعدي پس از ترامپ چنين شرايطي مهيا شود. از سوي ديگر در شرايط فعلي برخي معتقدند ترامپ در وضعيتي قرار دارد که مي‌توان از او امتيازاتي گرفت، ولي به اعتقاد من چنين نيست که اين امتياز پايدار باشد، زيرا ترامپ تلاش بسياري مي‌کند تا هر طور شده خود را از وضعيت فعلي نجات دهد، از اين رو امتيازاتي که مي‌دهد صرفا براي پيروزي در انتخابات خواهد بود، اما ماهيت و روحيات او در اين اتفاق تغيير نخواهد کرد و او هرگاه شرايط مستحکم‌تري پيدا کند به خوي استکباري و متکبرانه خود بازمي‌گردد. رمزگشايي از پيام تشکر ترامپ از ايران در تبادل زندانيان يک مساله بسيار مهم توجه به سياست‌هاي آمريکاست؛ وقتي ترامپ نسبت به مردم کشورش رحم نمي‌کند و نسبت به شهروندان رنگين‌پوست آمريکا چنين ظلمي روا داشته و از سوي ديگر با مهاجران نيز رفتاري ظالمانه دارد و از تعهدات بين‌المللي ازجمله سازمان بهداشت جهاني خارج شده، مشخص است هيچ‌امري براي او اهميت ندارد و او فقط مي‌خواهد از سفيدپوست‌ها حمايت‌هاي لازم انتخاباتي را بگيرد تا راي خود را داشته باشد. البته راي ترامپ در دست لابي صهيونيستي است و او سعي دارد بيشتر خود را با آنها هماهنگ کند تا اينکه بخواهد از استراتژي و سياستي معقول و منظم تبعيت کند. بنابراين او لحظه‌اي تصميم مي‌گيرد، لحظه‌اي ديگر کارهاي خود را پيش مي‌برد و درواقع آنچه به ذهنش برسد انجام مي‌دهد و اگر هم از نظر قانوني فشارهايي به او وارد شود تا جايي که بتواند در مقابل آن مقاومت مي‌کند، کمااينکه در مقابل کنگره و نانسي پلوسي بسيار مقاومت کرد. بنابراين مي‌توان از اين مصاديق بي‌شمار نتيجه گرفت که ترامپ فرد قابل‌اعتمادي نيست و نه‌تنها ترامپ، بلکه بقيه سياستمداران آمريکا نيز قابل‌اعتماد نيستند. البته در سياست خارجي و در روابط با کشورها صرفا منافع ملي تعيين‌کننده است و اگر کسي از ثبات شخصيتي برخوردار باشد درمجموع مي‌تواند بين دوکشور در چارچوبي مشخص وارد مذاکره شود، ولي به‌نظر مي‌رسد نمي‌توان با ترامپ اين کار را پيش برد و در عين حال به او اعتماد کرد. بعيد است بتوانيم در شرايط فعلي از ترامپ امتيازات درخور و باثباتي بگيريم در مقطعي که ترامپ براي کشاندن ايران به پاي ميز مذاکره ابراز نياز مي‌کند تا از ما بيشتر امتياز بگيرد و مسائل خود را پيش ببرد، بعيد است ما نيز بتوانيم از او امتيازات درخور و باثباتي بگيريم که شرايط کشور را به سمت بهبود پيش‌ببرد. ترامپ از ايران بابت زنداني‌هايي که آزاد شدند، تشکر کرد، درحالي که اگر او واقعا ممنون ايران است بايد بسياري از تحريم‌ها را که ظالمانه و يکطرفه برقرار کرده، رفع کند و تحريم داروها برداشته شود تا ما به شکل شفاف بتوانيم دارو وارد کشور کنيم. زماني که همچنان تحريم‌ها برقرار است و ما انتقال مالي و خريدهاي ضروري دارويي را نمي‌توانيم انجام دهيم، تشکر ترامپ بي‌معناست و او به‌جاي تقدير از آزادي زنداني‌ها بايد موانع تحريمي را برطرف کند. اما وقتي مدعي است ايران آماده مذاکره است، يعني فشارهاي ما بر ايران آنقدر تاثيرگذار شده که ايران حاضر است اين کارها را انجام دهد، لذا بحث زنداني‌ها بحث ديگري بود. اما درباره اينکه آيا اين ادعاها درباره پالس براي اتمام تحريم 60 روز آينده که آخرين تحريم مانده در برجام است، مي‌شود يا خير؟ بايد گفت طرف آمريکايي از هيچ‌اقدامي فروگذار نکرده تا فشار حداکثري بر ايران وارد کند، هرچند نتيجه‌اي نگرفته و شرايط نيز به او اجازه نداده است، مانند پنج کشتي که بنزين ارسالي را از ايران به ونزوئلا بردند. اما اگر شرايط غير از اين بود و آمريکا در وضعيتي جز اين وضعيت کرونايي و تظاهرات داخلي و نزديکي انتخابات به سر مي‌برد، حتما با کشتي‌ها مقابله مي‌کرد و اجازه نمي‌داد اين کشتي‌ها به سمت ونزوئلا برود. بنابراين در‌حال حاضر نيز شاهديم که آمريکا در شرايطي نيست که اقدامي عليه ايران کند و جمهوري اسلامي نيز با هوشياري و تيزهوشي لازم توانست در زمان دقيق و به‌موقع اين کشتي‌ها را روانه ونزوئلا کرده و تحريم‌هاي آمريکا را بشکند. اين امر باعث شد در دنيا جا بيفتد که ايران اهميتي به تحريم‌هاي آمريکا نداده است. از سوي ديگر ايران نشان داد در اعمال تحريم‌ها آمريکا تنهاست، اما آمريکا نيز بررسي خواهد کرد که کدام نهادها را مي‌تواند دوباره تحريم کند تا از حرف خود کوتاه نيامده باشد و بگويد ايران را تحت فشار قرار داديم، البته چنانچه ايران چند ماه آينده را نيز تحمل کند، اوضاع متفاوت خواهد بود. با وضعيت فعلي ترامپ در جامعه آمريکا او به کاخ سفيد راه پيدا نخواهد کرد اگر با وضعيت فعلي ترامپ در جامعه آمريکا راي‌گيري شود، حتما او به کاخ سفيد راه پيدا نخواهد کرد، اما در‌عين‌حال معتقدم بعيد است در 4-3 ماهه پيش‌رو اتفاق ويژه‌اي بيفتد که راي او را بالا بکشاند، ولي بالاخره بايد ببينيم تصميمات او چه تاثيراتي بر آرا و افکار عمومي مردم خواهد داشت. با تحليل وضعيت کنوني مي‌توان مشاهده کرد ترامپ قافيه را باخته و در نتيجه به نظر نمي‌رسد مناسب باشد در همين وضعيت ما نيز پالس مثبت دهيم. به نظر بنده همين مقدار که اين تبادل انجام شد و او هم تشکر کرد کافي است، چراکه خوب است به بعد مثبت تشکر او و نيازمندي‌اش به اين تشکر و توئيت توجه کنيم، درحالي که او قصد دارد جنبه منفي کار را بگويد و مدعي شود ايران تحت فشار مذاکره را قبول کرده است. در شرايط فعلي ترامپ سعي دارد با انجام تبادل زندانيان مدعي نيازمندي ايران به مذاکره شود و بهره‌برداري تبليغاتي براي خود داشته باشد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar