پیونگ‌یانگ؛ یک گام به عقب

همشهري/ متن پيش رو در همشهري منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست يک هفته پس از آنکه تنش ميان کره‌شمالي و همسايه جنوبي‌اش، وضعيت را در شبه‌جزيره کره بارديگر به مرز هشدار رساند، شمالي‌ها از موضع خود کوتاه آمدند تا خطر جنگ از اين منطقه دور شود. تلويزيون دولتي کره‌شمالي ديروز در گزارشي اعلام کرد که کميته مرکزي نظامي اين کشور به رياست کيم جونگ اون تشکيل جلسه داده و «برنامه اقدام نظامي عليه کره‌جنوبي» را معلق کرده است. همزمان يونهاپ، خبرگزاري رسمي کره‌جنوبي، نيز در گزارشي اعلام کرد نيروهاي نظامي کره‌شمالي در مرز روز گذشته مشغول برچيدن بلندگوهايي بوده‌اند که هفته قبل در مناطق مرزي کار گذاشته بودند. سال‌هاي گذشته از اين بلندگوها براي پخش پيام‌هايي سياسي عليه کره‌جنوبي استفاده مي‌شد. هفته گذشته کره‌شمالي در ميان بهت همگان، دفتر ارتباطات با کره‌جنوبي را در شهر مرزي کائه‌سونگ منهدم کرد. پيش از آن کيم يوجونگ، خواهر رهبر کره‌شمالي، تهديد کرده بود درصورتي که سئول مانع فعاليت پناهندگان سياسي که از کره‌شمالي به کره‌جنوبي گريخته‌اند، نشود، دفتر ارتباطات کائه‌سونگ را تعطيل خواهد کرد. اين پناهندگان از طريق بالن‌هاي کوچکي که به آسمان کره‌شمالي مي‌فرستند، ديدگاه‌هاي سياسي خود عليه حکومت کمونيستي کيم جونگ اون را در قالب شب‌نامه‌هايي به‌دست مردم مي‌رسانند. اغلب با اين بالن‌ها، بسته‌هاي مواد غذايي نيز ارسال مي‌شود تا افراد در کره‌شمالي براي برداشتن آنها ترغيب شوند. دفتر ارتباطات 2کره از سال 2018، يعني زماني که پيونگ‌يانگ و سئول دور تازه گفت‌وگوهاي خود را آغاز کردند، تاسيس شد تا از بروز تنش و جنگ ناخواسته ميان دوطرف جلوگيري کند و محلي براي مذاکره ميان مقام‌هاي سياسي دوطرف براي رسيدن به صلح باشد. طي اين مدت نمايندگان 2کره هرروز به‌طور مرتب در دفتر کائه‌سونگ با يکديگر ديدار مي‌کردند تا مانع بروز هرگونه تنش ناخواسته ميان کشورهاي خود شوند؛ کشورهايي که از سال 1953تاکنون عملا در جنگ هستند و تنها يک توافق آتش‌بس موقت بين آنها وجود دارد. تعطيلي دفتر ارتباطات با کره‌‌جنوبي از سوي پيونگ‌يانگ چندان دور از ذهن نبود اما کسي باور نمي‌کرد کره‌شمالي اين دفتر را منفجر کند. همزمان با اين اقدام، خواهر رهبر کره‌شمالي به ارتش اين کشور دستور داد فورا برنامه‌اي براي حمله نظامي به کره‌جنوبي تهيه کند. اين دستور، علاوه بر آنکه سطح تنش ميان 2کره را نشان مي‌داد، از جايگاه قدرتمند کيم يوجونگ در ميان حاکمان کره‌شمالي حکايت داشت. ارتش اين کشور در واکنش به دستور کيم يوجونگ اعلام کرد قصد دارد نيروهايش را در نوار 38درجه در ادامه مرز با کره‌جنوبي مستقر کند؛ اقدامي که براي جهان، يادآور جنگ خونين 2کره در دهه 1950 است. کره‌شمالي تمامي مسيرهاي ارتباطي با مقام‌هاي سياسي و نظامي کره‌جنوبي را هم بعد از سال‌ها قطع کرد تا نشان دهد چه اندازه در رويارويي تازه با سئول جدي است. جنگ کره؛ 70سال بعد امروز سالگرد آغاز جنگ 2کره است. 70سال قبل در سال 1950، شمالي‌ها با عبور از مدار38درجه به مناطق جنوبي حمله کردند.5 سال قبل از آن، از تصميم 2 ابرقدرت شرق و غرب بعد از جنگ جهاني دوم، شبه‌جزيره کره را به 2کشور کره‌شمالي و کره‌جنوبي تقسيم کرده بود. يک سال بعد، پس از چندين بار دست به‌دست شدن سرزمين‌هاي 2کشور ميان نيروهاي درگير در جنگ، بار ديگر 2طرف در پشت «مدار 38درجه»، جايي که مرزي مصنوعي ساخته 2 ابرقدرت شرق و غرب 2کره را از هم جدا مي‌کند، قرار گرفتند و 2سال بعد پيمان ترک مخاصمه، و نه پيمان صلح، امضا کردند. در آن جنگ بيش از 2ميليون نفر کشته شدند. در سال 2018، کيم‌ جونگ اون رهبر کره‌شمالي و مون جائه اين رئيس‌جمهور کره‌جنوبي پيش چشم رسانه‌ها و مردم جهان در روستاي «پانمونجوم» روي همان خط مرزي مدار 38درجه در يکي از مهم‌ترين رويدادهاي تاريخ سياسي جهان با يکديگر دست دوستي دادند تا به بيش از 6دهه مخاصمه پايان دهند. مذاکرات 2کره که با مذاکرات سران کره‌شمالي و آمريکا همراه بود، بي‌شک لحظه‌اي تاريخي را رقم زد اما اکنون با گذشت 2سال، هيچ‌يک از توافقات صورت گرفته عملياتي نشده است؛ دليلش را هم بايد در بي‌نتيجه بودن مذاکرات ميان کيم‌ جونگ اون و دونالد ترامپ جست‌وجو کرد. مقام‌هاي کره‌شمالي به همتايان خود در کره‌جنوبي به‌خاطر پيروي از سياست‌هاي آمريکا اعتراض دارند و معتقدند بي‌نتيجه ماندن توافق تاريخي ميان2کره به‌دليل اعمال نفوذ آمريکا اتفاق افتاده است. شايد ارسال شب‌نامه به کره‌شمالي از خاک کره‌جنوبي، بهانه پيونگ‌يانگ براي منهدم کردن دفتر ارتباطات با کره‌جنوبي باشد، اما واقعيت آن است که شمالي‌ها به روند بي‌نتيجه مذاکرات معترض هستند. کمک کره‌جنوبي به توسعه گردشگري در کره‌شمالي و همچنين افزايش همکاري‌هاي اقتصادي 2طرف در منطقه ويژه اقتصادي مستقر در خاک کره‌شمالي، بخشي از بندهاي گنجانده شده در توافق سال 2018بوده است. در شرايط وخيم اقتصادي کره‌شمالي، اين طرح‌ها مي‌تواند نجات‌بخش دولت کيم جونگ اون باشد. با اين حال، مخالفت آمريکا مانع همکاري 2 کره در زمينه گردشگري و اقتصاد شده است؛ موضوعي که مي‌تواند انگيزه لازم براي تقويت سياست تهاجمي کره‌شمالي را مهيا کند. شمالي‌ها به‌دنبال وارد کردن شوک به مذاکرات روند صلح با همسايه جنوبي خود هستند. ريشه‌هاي بحران شبه جزيره کره شبه‌جزيره کره قرن‌ها محل کشمکش قدرت‌هاي بزرگ آسيايي بود اما يکپارچگي آن هميشه حفظ شده بود. طي حدود 500سال يعني از قرن 14ميلادي تا اوايل قرن بيستم، سلسله چوسان بر اين کشور حکومت مي‌کرد. اواخر قرن نوزدهم و اوايل قرن بيستم، شبه‌جزيره کره از جنگ‌هاي امپراتوري ژاپن با امپراتوري‌هاي چين و روسيه متاثر شد. ژاپني‌ها از پيروزي‌هاي به‌دست آمده بهره گرفتند و در سال 1910کره را اشغال کردند. پايان جنگ جهاني دوم، نقطه پايان يکپارچگي کره هم بود. قدرت‌‌هاي پيروز در جنگ برسر تقسيم کره به 2کشور در ادامه مدار 38درجه شمالي کره زمين توافق کردند. حکومت کره‌شمالي تحت حمايت شوروي و بلوک شرق و حکومت کره‌جنوبي تحت حمايت آمريکا و بلوک غرب قرار گرفت. 5سال بعد شمالي‌ها با عبور از مدار 38درجه به جنوب حمله کردند. اشغال کره‌جنوبي از سوي کره‌شمالي، واکنش آمريکا و متحدانش را به‌دنبال داشت. غرب نيروهايش را وارد کرد و نيروهاي کره‌شمالي را به داخل خاک اين کشور پس زد. اين بار خاک کره‌شمالي اشغال شد. در پي اشغال کره‌شمالي، چين نيروهايش را وارد اين کشور کرد و نيروهاي چيني و آمريکايي درگير شدند. جنگ2کره 3سال طول کشيد تا اينکه با توافق قدرت‌هاي اصلي، 2کشور بار ديگر نيروهاي خود را به پشت مدار 38درجه منتقل کردند. سال 1953دوکره قرارداد آتش‌بس امضا کردند اما روابطشان طي تمام 6دهه بعد دستخوش تنش و اختلافات عميق شد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar