جزئیات تازه سقوط هواپیمای اوکراینی؛ سه نفر در بازداشتند

«سه متهم در ارتباط با پرونده سانحه هواپيمايي اوکرايني در بازداشت هستند. هيچ شواهدي مبني‌بر احتمال خرابکاري و جاسوسي در هواپيما وجود ندارد. اپراتور سامانه سياري با خطاي ١٠٥ درجه به سمت هواپيما شليک کرده است. جعبه‌هاي سياه به لابراتوارهاي فرانسه فرستاده شد. ٨٠ خانواده شکايت کردند. ٢٨ خانواده در بنياد شهيد تشکيل پرونده دادند. تحقيقات ادامه دارد.» غلام عباس ترکي، دادستان نظامي استان تهران اينها را در ديداري با جمعي از خانواده‌هاي شهداي سانحه هواپيماي اوکرايني و تعدادي از وکلاي آنها اعلام کرد. او دليل تأخير سه روزه در اعلام وقوع حادثه را ضرورت تحقيق و بررسي بيان کرد و افزود: «در همان شب حادثه، تعدادي از افرادي که در سامانه شليک‌کننده و بخش‌هاي بالادستي آن حضور داشتند، به‌عنوان متهم احضار شدند و يکي از متهمان بازداشت شد. در فرآيند تحقيقات، پنج نفر ديگر به‌عنوان متهم تحت تعقيب قرارگرفتند که با قرار قانوني بازداشت شدند و در ادامه سه نفر از متهمان پس از انجام تحقيقات با توديع وثيقه آزاد شدند و درحال حاضر سه نفر در بازداشت به سر مي‌برند.» او درباره علت وقوع حادثه با استناد به نظريات کارشناسي گفت: «انفجار يا آتش‌سوزي ديگري در لحظه وقوع سانحه ديده نشده است. دليلي بر هک سايبري و الکترونيکي، اختلال بيروني در سامانه‌هاي پدافندي و موشکي و نفوذ در سامانه‌ها يا شبکه‌ها به دست نيامده، هيچ شواهد و قرائني مبني‌بر احتمال خرابکاري و جاسوسي در هواپيما وجود ندارد و آثاري از قطعات موشک شليک‌شده روي بدنه هواپيما مشهود است که نشان مي‌دهد هواپيما بر اثر برخورد با زمين منفجر شده است.» دادستان نظامي تهران در ادامه به جزئيات خطاي صورت گرفته در هدف قرار دادن هواپيماي مسافربري پرداخت: «سامانه سياري که موشک شليک کرده است، پس از راه‌اندازي مجدد به دليل شرايط ميداني، شمال واقعي را دقيق تعيين نمي‌کند و همين اشتباه فاحش موجب مي‌شود که سمت اهداف شناسايي‌شده توسط سامانه با اختلافي حدود ۱۰۵ درجه توسط اپراتور مشاهده شود. اين خطاي انساني در تنظيم مختصات موجب مي‌شود اپراتور سامانه پدافند هوايي، هواپيما را به‌عنوان هدفي که از ناحيه شمال‌غربي درحال نزديک‌شدن به تهران است و محل و سمت حرکت آن ارتباطي با باند پروازي فرودگاه ندارد، در رادار خود مشاهده کند و خط سير هواپيما با خط سيري که کاربر مشاهده‌مي‌کرده، متفاوت بوده است.

کاربر سامانه پدافندي مشخصات هدف شناسايي‌شده را به مرکز هماهنگي مربوطه اعلام‌مي‌کند، ولي پاسخي دريافت نمي‌کند. اطلاعات ثبت‌شده نشان مي‌دهد که پيام سامانه دفاعي با مرکز هماهنگي مبادله‌نشده و قبل از مبادله پيام و دريافت پاسخ متأسفانه کاربر اقدام به شليک کرده، درحالي‌که اين قطع ارتباط تنها در حد چند ثانيه بود. کاربر سوال را مي‌پرسد و منتظر پاسخ نمي‌شود و براساس تشخيص خودش شليک را انجام مي‌دهد و انتشار خبري مبني بر شليک موشک کروز در سامانه ناشي از مشاهدات نورهاي پرتاب‌شونده در مناطق مرزي توسط ديده‌بانان در ساعاتي قبل از وقوع سانحه نيز مزيد بر علت مي‌شود.» او ادامه داد: «در سانحه هواپيماي اوکرايني هيچ دستوري مبني بر شليک از سوي شبکه به سامانه‌هاي پايين‌دستي صادر نشده و در زمان وقوع سانحه وضع سامانه‌هاي پدافندي تحت مقررات «آتش محدود» بوده است، نه آتش به اختيار، بنابراين صرفا بايد با اخذ مجوز از شبکه شليک صورت مي‌گرفت. خطاي فاحشي که اينجا اتفاق افتاد اين بود که سامانه بدون گرفتن اجازه از شبکه اقدام به شليک کرد.» به گفته او دو موشک توسط سامانه پدافندي شليک شده است و بررسي‌ها نشان مي‌دهد که يکي از اين موشک‌ها تأثيري روي هواپيما نداشته و موشک ديگر در نزديکي هواپيما منفجر شده است. او درباره بازخواني جعبه‌هاي سياه هم گفت که اين جعبه‌ها در اثر سانحه آسيب فيزيکي ديده‌اند و بازخواني آنها پيچيدگي فني خاص خود را دارد: «درحال حاضر و بعد از فروکش‌کردن نسبي بيماري کوويد-۱۹ لابراتورهاي فرانسه براي دريافت جعبه‌هاي سياه اعلام پذيرش و آمادگي کردند که با تشخيص سازمان هواپيمايي کشوري به اين کشور ارسال شد.»

---

بازار

---