اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
سارا معصومي/ تلاش بيوقفه و ممتد ايالات متحده امريکا براي تمديد تحريم تسليحاتي ايران پس از اکتبر(مهرماه) جاري ادامه دارد. دولت دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده در حال امتحان کردن تمام سناريوهاي موجود و روي ميز است. از غيرمحتملترين سناريوها مانند طرح قطعنامه جديد تا ادعاي جعلي حضور در قطعنامه 2231 و امکان توسل به مکانيسم ماشه. در حالي که در جلسه 10 روز پيش شوراي امنيت با محوريت اجراي قطعنامه 2231 هر 14 عضو اين شورا مخالفت خود را با اقدامهايي که منجر به تضعيف برجام شود اعلام کردند، تيم ترامپ همچنان نااميد نشده و به جلب اجماع عليه ايران تا پايان مهر ماه اميدوار است. ايالات متحده و متحدان عبري و عربياش در منطقه تلاش ميکنند براي جلب اين اجماع، خوراک لازم را هم تهيه کنند. تلاشي که بخشي از آن را در گزارش اخير دبيرکل سازمان ملل متحد که در آن ايران را پشت پرده حمله به تاسيسات نفتي عربستان سعودي(آرامکو) معرفي کرده بود، شاهد بوديم. بر همين اساس در چند هفته اخير شاهد بوديم که متحدان ايالات متحده در منطقه از امارات متحده عربي تا عربستان سعودي در موضعگيريهاي جداگانه خواهان تمديد تحريم تسليحاتي ايران پس از مهرماه شده و ادعا کردند که فعاليتهاي منطقهاي و توانمندي موشکي ايران، صلح و تهديدي براي امنيت منطقه و فراتر از آن در سطح بينالمللي است. در چنين بستري عجيب نبود که مايک پمپئو، وزير خارجه ايالات متحده در تازهترين دور از ادعاهاي ضد ايراني از توقيف تسليحات ساخت ايران در مسير رسيدن به يمن خبر داده و بدون تعارف بلافاصله با استناد به اين ادعا، خواهان تمديد تحريم تسليحاتي ايران شود. براساس تازهترين ادعاي پمپئو، نيروهاي امريکايي و همپيمانانش يک کشتي حامل سلاحهاي ايراني براي شورشيان حوثي در يمن را در ۲۸ ژوئن توقيف کردهاند.
البته پمپئو در اظهاراتش اشاره نميکند که منظور از همپيمان چه کساني است. به ادعاي وزير خارجه ايالات متحده، اين سلاحها شامل ۲۰۰ قبضه آرپيجي، بيش از ۱۷۰۰ قبضه کلاشينکف، ۲۱ فروند موشک سطح به هوا و موشکهاي زميني، چندين فروند موشک ضد تانک و ساير تجهيزات نظامي و موشکهاي پيشرفته است. اين ادعاي وزير خارجه ايالات متحده با تکذيب سخنگوي وزارت امور خارجه ايران روبهرو شد. سيدعباس موسوي در واکنش به ادعاي مقامات امريکا مبني بر توقيف شناور ايراني حامل سلاح به يمن گفت: دروغگويي، اتهامزني و نفرتپراکني از عناصر اصلي سياست خارجي امريکا به ويژه در رژيم فعلي است و اظهارات وزير خارجه «نفرت پراکن» امريکا نيز نشات گرفته از همين رويکرد است. امريکاييها که احساس ميکنند براي ادامه محدوديتهاي تسليحاتي کشورمان در صحنه بينالمللي و شوراي امنيت دستاوردي نداشتهاند، تلاش ميکنند با اتهامزني و دروغگويي بهانههايي براي استمرار فشار حداکثري و پيشبرد اهداف خبيثانه خود فراهم کنند. موسوي با تاکيد بر اين نکته که امريکا و عربستان سعودي با برقراري محاصره 5 ساله بر مردم يمن باعث مرگ هزاران نفر به دليل گرسنگي و سوءتغديه شدهاند، افزود: اين دو رژيم به جاي اينکه پاسخگوي جنايتهاي خود در يمن باشند با ايراد اتهامهاي ناروا و بياساس به سايرين تلاش ميکنند از زير بار رفتن مسووليت و پاسخگويي در قبال اين رفتار خلاف انساني و جنايتکارانه خود شانه خالي کنند. واکنش موسوي به اين تکذيب رسمي محدود نشد و او در صفحه توييترش نيز با انتشار توييتي به زبان انگليسي نوشت: «دقيقا همزمان با تلاش مذبوحانه و غيرقانوني رژيم امريکا براي تمديد محدوديتهاي تسليحاتي ايران، ايالات متحده- با آن سابقه طولاني راهزني- يک «قايق حامل سلاح» کشف و ضبط ميکند. چه تصادفي! حقهاي قابل انتظار اما رنگباخته و بيفايده.»
ادامه جدال نمايندگان روسيه و ايالات متحده
پس از طرح ادعاي تازه عليه ايران توسط وزير خارجه ايالات متحده، نماينده اين کشور در سازمان ملل متحد در مصاحبهاي بر ادامه تلاشهاي دولت اين کشور براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران تاکيد کرد. کلي کرافت در مصاحبهاي با العربيه مدعي شد چنانچه تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران تمديد نشوند، ايران سلاحهاي بيشتري را در اختيار نيروهاي نيابتياش در منطقه قرار خواهد داد. به گفته کرافت، دولت «دونالد ترامپ» از تمامي ابزارهايي که در اختيار دارد براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران استفاده خواهد کرد. ساعتي قبلتر از اظهارات ديپلمات امريکايي، نماينده روسيه در سازمان ملل تاکيد کرد امريکا هرگز در تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران موفق نخواهد شد. «واسيلي نبنزيا» نماينده دايم روسيه در سازمان ملل اعلام کرد که پيشنويس قطعنامه امريکا براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران هيچ شانسي براي موفق شدن ندارد. نبنزيا در يک مصاحبه آنلاين گفت:«اين قطعنامه آينده بسيار غمانگيزي دارد. منظورم اين است که اصلا آيندهاي ندارد. مسکو زماني که امريکا کار روي اين قطعنامه را آغاز کرد به اين کشور گفت که «هيچ شانسي براي تصويب آن وجود ندارد.» نماينده روسيه در سازمان ملل گفت: «تصويب چنين قطعنامهاي، برجام را به پايان خواهد رساند. مشخص است که ايران هرگز چنين چيزي را نميپذيرد و حق هم دارد که نپذيرد.»
سند سازي از واشنگتن تا تلاويو
به گزارش «اعتماد» دونالد ترامپ با خروج از توافق هستهاي به رغم درخواست متحدانش در اروپا براي حفظ آن، توان جلب اجماع عليه ايران را که تا يک سال پس از خروج ايالات متحده از برجام همچنان در توافق به شکل تمام و کمال مانده بود از دست داده است. بر همين اساس در دو سال و نيم گذشته هر بار دولت ترامپ، پروندهاي را عليه ايران و برجام به صحن شوراي امنيت برده با دستان خالي بازگشته است به گونهاي که بسياري از رسانهها چندين و چند بار از تيتر «امريکاي تنها» براي توصيف وضعيت ترامپ در شوراي امنيت عليه ايران استفاده کردهاند. هر چند که کشورهاي اروپايي در بسياري از موارد اختلافهاي غيربرجامي با ايران با امريکا همراه هستند اما گامهاي ايران در 3 سال گذشته جاي هر گونه همراهي با واشنگتن را از آنها سلب کرده است. دستان خالي واشنگتن، مقامهاي دولت ترامپ را به سندسازي براي توجيه تمديد تحريم تسليحاتي ايران وادار کرده و اين در حالي است که تلاويو نيز در مسيري موازي و هماهنگ همين سندسازي را در بستر آژانس بينالمللي انرژي اتمي پيش ميبرد که در مرحله نخست آن موفق به تصويب قطعنامه ضد ايراني در شوراي حکام شده است. اين تحرکات به موازات تلاشهاي عربستان سعودي به منظور تهديدي براي صلح و امنيت بينالمللي نشان دادن ايران همه و همه در راستاي تحريک ايران براي خروج از توافق هستهاي يا جلب اجماع عليه ايران در صحن شوراي امنيت صورت ميگيرد. ايران در 3 ماه باقيمانده تا پايان مهر ماه بيشک با زنجيرهاي از تلاش براي خرابکاري در برنامه هستهاي يا سندسازي درباره فعاليتهاي منطقهاي و موشکي روبهرو خواهد شد که بيشک عبور از اين مرحله نياز به صبر استراتژيک، پرهيز از رفتارهاي واکنشي و هيجاني، انسجام ملي و به حاشيه راندن منافع حزبي دارد. در شرايطي که ايران بتواند از خط پايان تحريم تسليحاتياش عبور کند، مهمترين دستاورد استراتژيک برجام را در سبد خود خواهد داشت.
بازار