کرونا؛ آیا قرنطینه بهترین راه است؟

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده است و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست ويروس کرونا در هفته جاري در کل کشور يکه‌تاز شده است. هر روز آمار تکان دهنده‌اي از شيوع اين ويروس منتشر مي‌شود براساس گزارش وزارت بهداشت " ۲۵ استان کشور در وضعيت قرمز و هشدار قرار دارند." همچنين بر اساس آمار رسمي تا روز گذشته مجموع بيماران کوويد۱۹ در کشور به ۲۶۲ هزار و ۱۷۳ نفر رسيده است. مجموع جانباختگان اين بيماري هم از ۱۳ هزار نفر گذشت. در ۲۴ ساعت منتهي به ظهر امروز چهارشنبه ۱۹۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند. اين آمار در يک هفته گذشته تقريبا کم و بيش تکرار شده است.  تا چند روز پيش حدود ۱۰ استان در وضعيت قرمز و هشدار قرار داشتند، اما حالا ۲۵ استان همين وضعيت را دارند. استان‌هاي آذربايجان‌هاي شرقي و غربي، ايلام، بوشهر، خراسان رضوي، خوزستان، زنجان، کردستان، کرمانشاه، گلستان، مازندران، هرمزگان در وضعيت قرمز و استان‌هاي تهران، فارس، اردبيل، اصفهان، البرز، خراسان جنوبي، سيستان و بلوچستان، کرمان، کهگيلويه و بوير احمد، لرستان، همدان، يزد و خراسان شمالي نيز در وضعيت هشدار قرار دارند. اين در شرايطي است که کمتر از يک ماه پيش مقامات وزارت بهداشت و دولت مدام از عملکرد خود تمجيد مي‌کردند و از مديريت بحران و حتي شکست کرونا سخن مي‌گفتند، اما حالا توپ را در زمين مردم انداخته‌اند و مي‌گويند، شهروندان فاصله گذاري اجتماعي را رعايت نمي‌کنند. شايد اين ادعا تا حدودي درست باشد، اما نمي‌توان گفت که دستگاه‌هاي مسئول عملکرد موفقيت آميزي داشته‌اند.

راهکار‌هاي دولتي چيست؟ دولت و ستاد ملي مبارزه با کرونا تمايل زيادي به اجراي محدوديت‌هاي سفت و سخت ندارد. اين موضوع هم ناشي از وضعيت اقتصادي پيچيده کشور است. شايد اگر اوضاع اقتصادي بحراني نبود دولت محدوديت‌ها را به صورت سفت و سخت‌تر اجرا مي‌کرد. با اين حال محدوديت‌هايي که در نظر مي‌گيرد نيز بيش از همه مراکز خصوصي را هدف قرار مي‌دهد. دولت هيچ تمايلي به تعطيلي و يا محدود کردن نهاد‌هاي دولتي ندارد. شامگاه روز دوشنبه استاندار تهران اعلام کرد محدوديت‌هايي براي مبارزه با کرونا در پايتخت در نظر گرفته شده است. محسني بندپي استاندار تهران گفت "متاسفانه در ۱۰ روز گذشته بستري‌شدگان در بخش‌هاي عادي و ويژه به شکل چشمگيري روند صعودي داشته است که چاره‌اي جز افزايش نظارت‌ها بر بازگشايي‌ها نداريم. " بنابر اعلام استاندار، فعاليت شماري از مشاغل و همچنين برگزاري هرگونه مراسم اجتماعي، فرهنگي، مذهبي ممنوع است. در همين رابطه بنابر اعلام سايت شهر وابسته به شهرداري تهران، همه دانشگاه‌ها، مدارس، کتابخانه‌ها، سينما، تئاتر، موزه، تالار‌هاي پذيرايي، آرايشگاه‌هاي زنانه و مساجد در اين مدت تعطيل خواهد بود. علاوه بر اين، باشگاه‌هاي ورزشي پر برخورد، کافه‌ها و شهربازي‌ها و استخر‌هاي سرپوشيده اجازه فعاليت ندارند. در برخي شهر‌هاي ديگر کشور هم ممنوعيت‌هاي مشابه با نظر مقامات محلي وجود دارد، اما بيشتر اين ممنوعيت‌ها ضمانت اجرايي ندارد و محدوديت‌ها هم به خوبي اجرا نمي‌شوند. از سوي ديگر دولت بيشتر به تعطيلي مراکز خصوصي متمايل است، اين در حالي است که بسياري از ادارات دولتي خود مي‌توانند در شيوع بيماري موثر باشند. دولت سعي مي‌کند به جاي اجراي سخت ممنوعيت‌ها با توصيه و ارشاد کار خود را پيش ببرد. مسئولان انتظار دارد که مردم به صورت خودجوش کسب و کار خود را تعطيل کنند، اما واقعيت اين است که شرايط اقتصادي کنوني کشور اجازه اين کار را نمي‌دهد. يکي ديگر از راهکاري دولت الزام به استفاده ماسک توسط شهروندان است. مدتي است که استفاده از ماسک در اماکن عمومي اجباري شده است حتي رييس جمهور هشدار داده که هر کس ماسک نمي‌زند، خدمات دولتي دريافت نمي‌کند. اما اين تهديد نيز ضمانت اجرايي ندارد. با اين حال مشاهدات نشان مي‌دهد که بسياري از شهروندان از ماسک استفاده مي‌کنند. در همين رابطه عليرضا رئيسي معاون وزير بهداشت گفت: «بايد از مردم تشکر کنيم که در يک هفته گذشته استفاده از ماسک ارتقا پيدا کرد و اين بسيار قابل تقدير است. اگر فرهنگ استفاده از ماسک را به قدرت اجرا کنيم، قطعا در هفته‌هاي آينده شاهد کاهش موارد بستري در بيمارستان‌ها خواهيم بود..»

---

بازار

---

مراسم عزا و عروسي و مهماني‌هاي خانوادگي متهم اصلي مقامات وزارت بهداشت تاکيد دارند که مردم نبايد در اجتماعات به ويژه عزا و عروسي حضور داشته باشند. رئيسي در اين باره تاکيد کرد: "ثابت شده که حضور در تجمعات به ويژه اگر در فضاي سرپوشيده باشد مي‌تواند در ابتلا به ويروس کرونا موثر باشد." پيشتر ايرج حريرچي قائم مقام وزارت بهداشت گفته بود "در بسياري استان‌ها حدود ۹۲ درصد موارد ابتلا ما از مراسم‌هاي عروسي و دورهمي‌هاي خانوادگي و هشت درصد از محيط کاري است. " حريرچي روز گذشته نيز در جريان سفر به همدان همين موضوع را دوباره مطرح کرد. به گفته او: «برگزاري يک عروسي و مجلس ترحيم مي‌تواند وضعيت سفيد را به قرمز تبديل کند. در مواردي شاهد ابتلاي ۲۰۰ نفر در يک مراسم عروسي و يک هزار نفر مبتلا در يک مراسم ترحيم بوده‌ايم.» او افزود: «۴۱ درصد از مبتلايان کرونا در استان همدان مربوط به برگزاري مجالس عروسي و ترحيم بوده و ۵۱ درصد نيز مربوط به ارتباطات خانوادگي گزارش شده است.»

هشدار سازمان بهداشت جهاني در همين رابطه در حاليکه مقامات ايران مدام مسئوليت را به گردن مردم مي‌اندازند، سازمان بهداشت جهاني مي‌گويد پيام‌هاي متناقض از سوي رهبران کشورها، مردم را گمراه و موجب ناکامي در مبارزه با کوويد ۱۹ شده است. دکتر تدروس آدهانوم، دبيرکل سازمان جهاني بهداشت (دبليو اچ او) روز دوشنبه در جريان کنفرانس خبري خود که در ژنو سوئيس، مقر اين نهاد سازمان ملل متحد برگزار مي‌شد، گفت که "اظهارت متناقض رهبران جهان" اطمينان عمومي نسبت به تلاش‌ها براي کنترل همه‌گيري را از بين مي‌برد." او افزود: "اين ويروس همچنان به عنوان دشمن شماره يک مردم باقي است، اما اقدامات بسياري از دولت‌ها و مردم جهان از درک اهميت اين موضوع حکايت ندارد." تدروس آدهانوم گفته اقداماتي، چون فاصله گيري فيزيکي، شستن دست و زدن ماسک در مکان‌هاي مورد نياز، بايد به طور جدي اجرا شود و بايد پذيرفت که "بازگشت به وضعيت نرمال و عادي قبل از کرونا، به اين زودي‌ها روي نخواهد داد." "اگر اين اصول اوليه رعايت نشوند، فقط يک مسير براي همه‌گيري کرونا مي‌توان متصور شد و آن هم بدتر شدن و بدتر شدن اوضاع است." در همين حال دکتر مايک رايان، مديراجرايي موارد اضطراري سازمان جهاني بهداشت هم با اشاره به وضعيت آمريکاي جنوبي کنار گذاشتن سياست قرنطينه را عامل شيوع گسترده کرونا در اين منطقه مي‌داند. به گفته او قرنطينه و تعطيلي سراسري پيامد‌هاي اقتصادي بزرگي دارد، اما وضع قرنطينه‌هاي ناحيه‌اي و به ويژه در نواحي که سرايت ويروس شتاب گرفته، براي جلوگيري از سرايت گسترده آن ضروري است. اين مقام دبليو اچ او به دولت‌ها توصيه کرده که استراتژي‌هاي قوي و شفافي را وضع کنند که "شهروندان به راحتي آن‌ها را درک کنند و رعايت کردن آن‌ها هم دشوار نباشد." دکتر رايان گفته: "ما بايد ياد بگيريم که چه طور با اين ويروس زندگي کنيم. انتظار اين که واکسني بتواند اين ويروس را ريشه کن کند و اين که چنين واکسني طي چند ماه آينده عرضه خواهد شد، انتظاري غيرواقعي است." اين مقام سازمان جهاني بهداشت همچنين هشدار داده که هنوز به لحاظ علمي معلوم نيست که بهبودي پس از ابتلا به ويروس جديد کرونا به نوعي ايمني در برابر ان ختم مي‌شود و اگر هم چنين اتفاقي افتاد، اين ايمني تا چه زماني ادامه خواهد داشت. اين اظهارات مقامات سازمان بهداشت جهاني دقيقا درباره عملکرد دولت در ايران صادق است. ايران از جمله کشورهايي است که کلا دست به قرنطينه نزد و خيلي زود محدوديت‌ها را کنار گذاشت. در کمتر از يک ماه پس از حذف محدوديت‌ها کرونا نيز با شتاب و توحش بيشتر خود را به ايرانيان نشان داد. مقامات ايراني به ويژه رييس جمهور از همان ابتدا مخالف قرنطينه شهرها بودند اما تجربه چين و کشورهاي اروپايي نشان داده است کارسازترين راه قرنطينه شهرهايي است که بيشترين شيوع را دارند.

همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد