آیا «آبرامز» مهره مهمی در قبال ایران است؟

ايرنا/ متن پيش رو در ايرنا منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست.
استعفاي برايان هوک نماينده ويژه آمريکا در امور ايران که بيش از ۲ سال تلاش، نتوانست به هدف اصلي خود موسوم به «توافقي بهتر» دست يابد، اين سوال را مطرح ميکند که آيا جايگزين وي، توانايي بيشتري در پيگيري اين سياست دارد؟
مايک پمپئو وزير خارجه آمريکا پس از آنکه خبر استعفاي هوک در رسانهها دست به دست شد، بيانيهاي صادر کرد و با تاييد استعفاي هوک بدون اشاره به دلايل آن، از جايگزيني اليوت آبرامز نماينده فعلي آمريکا در امور ونزوئلا با حفظ سمت خبر داد.
آبرامز در دولتهاي رونالد ريگان، جورج دابليو بوش هم فعاليت داشته است. او يک نئومحافظهکار است که در ماجراي ايران-کنترا هم دخالت داشت.
او در دانشگاه هاروارد، مدرسه اقتصاد لندن و مدرسه حقوق هاروارد درس خوانده است. وي ابتدا به عنوان کارمند دفتر ۲ سناتور آمريکايي آغاز به کار کرد و سپش در دولت ريگان، دستيار وزير خارجه شد .
آبرامز از سال ۱۹۹۶ تا زمان پيوستن به دولت، رئيس مرکز سياست عمومي و اقوام بود. او همچنين از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ عضو شوراي آمريکايي گراميداشت هولوکاست بوده است.
آبرامز در ژوئن ۲۰۰۱ به عنوان دستيار ويژه رئيس جمهوري و مدير ارشد شوراي امنيت ملي براي دموکراسي، حقوق بشر و سازمانهاي بينالمللي به دولت بوش پيوست.
از دسامبر ۲۰۰۲ تا فوريه ۲۰۰۵ به عنوان دستيار ويژه رئيس جمهوري و مدير ارشد شوراي امنيت ملي در امور خاورميانه و شمال آفريقا فعاليت داشت.
از فوريه ۲۰۰۵ تا ژانويه ۲۰۰۹ هم معاون دستيار رئيس جمهوري و معاون مشاور امنيت ملي در استراتژي دموکراسي جهاني بوده است.
فرايند معکوس، امنيت و رضايت، ايمان يا ترس:چگونه يهوديان ميتوانند در يک آمريکاي مسيحي زنده بمانند، آزمايشي براي صهيون:دولت بوش و درگيري اسرائيلي-فلسطيني و واقعگرايي و دموکراسي:سياست خارجي آمريکا پس از بهار عربي کتابهايي است که آبرامز به رشته تحرير درآورده و به فرانسوي و اسپانيولي هم مسلط است.
تحليلگران و شخصيتهاي مختلف درباره آبرامز اظهار نظرهاي متعددي داشته اند که ميتوان تفکر وي و چگونگي رويکرد او به مساله ايران را تا حدودي روشن کند.
عليرضا ميريوسفي سخنگوي نمايندگي دائم ايران در سازمان ملل متحد در پاسخ به رويترز گفت: تغيير افراد دولت آمريکا براي ما نگراني ندارد و چيزي نيست که ما به عنوان تغيير دهنده بازي در نظر بگيريم.
وي افزود: کارزار موسوم به فشار حداکثري دولت آمريکا برخلاف آنچه که ضد ايراني ها ادعا ميکنند، شکست خورده است. ايران به زانو در نيامده است و نخواهد آمد. فرقي هم ندارد چه کسي مسئوليت اجراي اين سياست ورشکسته را به عهده بگيرد.
تريتا پارسي تحليلگر مقيم آمريکا هم در اين باره گفت: به همان اندازه که ترامپ ميگويد به دنبال مذاکره با ايران است، او همچنان خود را با نومحافظهکاران و جنگطلبها محاصره ميکند که با ايده ديپلماسي ابراز تنفر مي کنند. جايگزيني هوک با آبرامز کمي بيشتر به صندلي سالنهاي موسيقي شبيه است.
سوزان ديماگيو که کارشناس ارشد موسسه کارنگي است، در واکنش به يادداشت نيويورک تايمز درباره استعفاي هوک و جايگزيني آبرامز که گفته بود "به نظر ميرسد رفتن هوک هرگونه ابتکار عمل ديپلماتيک درباره ايران را مدفون ميسازد"، اظهار کرد: جدي؟ از مدتها پيش با انتصاب برايان هوک، هرگونه فرصت ديپلماسي با ايران مدفون شد.
از طرفي ديگر، سوزان ملوني معاون موقت رئيس بروکينگز با بيان اينکه برايان هوک يک سياست را درباره ايران هدايت کرد که به طور کلي در دستيابي به اهداف آن شکست خورده است، تنشهاي ترانس آتلانتيک را تشديد کرد و ايستادن آمريکا در کنار بسياري از ايرانيان و مابقي جهان را تضعيف ساخت.
وي در عين حال يادآور شد: نبايد فراموش شود که هوک کوشيد راه جايگزيني را در سال ۲۰۱۸ پيشنهاد دهد. اگر ترامپ ديپلماسي خود را بنا ميکرد، ما ميبايست توافق هستهاي سختگيرانهتري با ايران ميداشتيم و شراکت ما با اروپا قويتر ميشد تا اينکه يک برجام پاره شده و يک فاصله بزرگ بين واشنگتن و متحدانش وجود داشته باشد.
جداي از اينکه هوک موفق بوده است يا نه، نکته مهم در اظهارات فوق اين است که سياست خارجي ترامپ را شکست خورده ميدانند.
در اين رابطه سناتور اليزابت وارن که يکي از داوطلبان مطرح دموکرات براي رياست جمهوري آمريکا بود، در واکنش به رفتن هوک و جايگزيني آبرامز نوشت: ترامپ نماينده ويژه جديدي را براي ايران منصوب کرد که به دروغگويي به کنگره محکوم شد و سابقه حمايت از نيروي نظامي براي سرنگوني دولتها را دارد.
وي تصريح کرد: سياست ايران ترامپ ما را امن تر نساخته يا به ملت ايران کمک نکرده است. اليوت آبرامز کمک نخواهد کرد.
توماس جونو استاد دانشگاه و نويسنده کتاب «فرصت بر باد رفته: رئاليسم نوکلاسيک و سياست خارجي ايران» هم ضمن تاييد سياست خارجي شکست خورده آمريکا، درباره آبرامز ميگويد: اليوت آبرامز نسبت به هرکسي ديگر نزديکترين ارتباط را با شکستهاي سياست خارجي آمريکا دارد.
وي اين شکستها را اينگونه بر شمرد: مداخلهگريهاي بيپروايانه، دروغ گفتن به کنگره، منفصل کردن متحدان، درس نگرفتن از اشتباهات گذشته و .....حماقتهاي بيشتري در سياست آمريکا نسبت به ايران انتظار ميرود.
فعالان ضد جنگ هم روي خوشي به اين سياستها نداشتهاند و اين تغييرات را بدتر شدن سياست آمريکا در قبال ايران قلمداد کردهاند به گونهاي که ميديا بنجامين بنيانگذار گروه کد پينک مينويسد: آيا سياست آمريکا در قبال ايران بدتر از اين ميتواند باشد؟
وي به سوال خود پاسخ ميدهد: بله، مي تواند. نماينده جديد جايگزين برايان هوک چه کسي است؟ جنايتکار جنگي اليوت انگل!!!
اظهار نظر سيد محمد مرندي استاد دانشگاه و تحليلگر مسايل آمريکا به بي اهميت بودن تغيير هوک و جايگزيني آبرامز ميپردازد و ميگويد: چه کسي اهميت مي دهد؟ تفاوت هوک و آبرامز همچون تفاوت تلفظ آمريکايي ايالات متحده و انگليسي از گوجه فرنگي است.
وي تاکيد کرد: ايران و مقاومت در حال رشد و قويتر شدن است، در حاليکه دشمنان به سمت بحران آفريني ميروند، تکبر امپراتوري آن را از فهم واقعيت کور ميکند.
شايد درستي اين اظهارات را در گفتههاي مارک دوبوويتز مدير اجرايي بنياد تروريستي دفاع از دموکراسي بتوان يافت که گفت: تبريک به اليوت آبرامز، يکي از بهترين مامورين عمومي آمريکا در دهههاي گذشته. جمهوري اسلامي اکنون در مشکل بزرگتري قرار دارد.
با همه اينها آبرامز، يک چهرهاي بحث برانگيز است: در سال ۱۹۹۱ ميلادي، وي به دليل سرپوش گذاشتن درباره اطلاعات مهم ماجراي ايران-کنترا از کنگره، گناهکار شد.
بعدها جورج دبليو بوش او را به خاطر اين جرم بخشيد و آبرامز به خدمت در پستهاي سياست خارجي در داخل و خارج از دولت ادامه داد.
ايلهان عمر عضو مسلمان مجلس نمايندگان آمريکا در ۲۴ بهمن ۱۳۹۸ اين مساله را دستمايه بياعتبار ساختن آبرامز قرار داد که به عنوان نماينده ويژه آمريکا در امور ونزوئلا به کنگره توضيح ميداد.
نماينده مينهسوتا در مجلس آمريکا خطاب به آبرامز گفت: «آقاي. آبرامز، در سال ۱۹۹۱ شما به دو مورد از مخفي نگه داشتن اطلاعات از کنگره در رابطه با موضوع ايران-کنترا محکوم شديد که بعداً توسط رئيس جمهور جورج اچ. دابليو بوش بخشيده شد. نميفهمم که چرا اعضاي اين کميته يا مردم آمريکا بايد شهادت امروز شما را صادقانه بپندارند».
ايلهان عمر همچنين به مساله کشتار السالوادور در سال ۱۹۸۱ هم اشاره کرد که ارتش مسلح شده آن کشور از سوي آمريکا، هزار غيرنظامي را به قتل رساند و گفت: در سال ۱۹۸۲، آبرامز گزارشهاي خبري درباره اين قتل عام را بياعتبار و تبليغ چپ خواند و رد کرد و پس از آن، پرونده دولت ريگان در السالوادور را "يک دستاورد شگفت آور" توصيف کرد.
اين عضو دموکرات مجلس نمايندگان آمريکا از آبرامز پرسيد: آيا فکر ميکنيد کشتار گسترده يک دستاورد شگفتآور است که تحت نظر ما اتفاق افتاد؟
با توجه به آنچه گفته شد، آيا ماموريت آبرامز به ويژه پس از آنکه قطعنامه جنگطلبانه آمريکا عليه ايران در شوراي امنيت شکست تلخي را تجربه کند، ايجاد هرجومرج بيشتر در منطقه با همدستي دوستان صهيونيست خود است؟
آيا او به دنبال پيشبرد طرح شکست خورده صلح خاورميانه يا تلاش براي مبارزه با نفوذ چين به عنوان کشور سوسياليست در اين منطقه است؟
به هرحال، آنچه از پيشينه آبرامز مشخص است او گزينهاي نيست که بتواند به ويژه در کمتر از سه ماه مانده به انتخابات رياست جمهوري آمريکا، دستاوردي براي کاخ سفيد در قبال ايران به ارمغان آورد ضمن آنکه در مدت حضورش به عنوان نماينده ويژه در امور ونزوئلا هم نتوانسته است کاري از پيش ببرد.