اختلاف کنونی چین و روسیه با آمریکا «تاکتیکی» نیست

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

محمدحسين ملائک، سفير اسبق ايران در چين و سوئيس در گفت‌و‌گو با «فرهيختگان» چرايي مخالفت چين با آمريکا درخصوص تحريم‌هاي تسليحاتي ايران را بررسي کرد. مشروح اين گفت‌وگو در ادامه از نظر مي‌گذرد.

  روسيه حتما و چين به‌احتمال بسيار زياد به قطعنامه آمريکا راي منفي مي‌دهند

گفته شده که در جلسه امروز شوراي امنيت سازمان ملل قطعنامه پيشنهادي آمريکا براي تمديد تحريم‌هاي تسليحاتي ايران مطرح مي‌شود. چيني‌ها تا الان مخالفت کرده‌اند و احتمالا راي نمي‌دهند. تحليل شما چيست؟ مخالفت چيني‌ها بادوام خواهد بود و به‌نفع ايران راي مي‌دهند؟

موضوع تحريم تسليحاتي ايران موضوع تاکتيکي نيست، بلکه موضوع نظام بين‌الملل است، به اين مفهوم که آيا نظام بين‌الملل تصميم دارد ايران را سرکوب کند و از وضعيتي که الان هست پايين ببرد يا نه، در همين حد نگاه دارد يا اجازه دهد رشد کند.

آمريکا به‌دنبال اين است که نظام جمهوري اسلامي از بين برود، سرکوب شود و به پايين سوق پيدا کند، ولي در چارچوب‌هاي استراتژيک روسيه و چين معتقدند ايران بايد درهمين حد فعلي يا درحالتي آزادتر ايفاي نقش کرده و بتواند منافع خود را در اين زمينه دنبال کند.

اين تعارض بين چين و روسيه با آمريکا درخصوص موضوع نظام بين‌الملل است، بنابراين موضوعي فراتر از روابط دوجانبه بين آمريکا و چين يا آمريکا و روسيه است. پيش‌بيني من اين است که چيني‌ها حتي به‌طور تاکتيکي هم حاضر نيستند اين امر به‌تعويق بيفتد.

البته ان‌قلتي در اين امر وجود دارد؛ اينکه چيني‌ها در وهله اول علاقه‌مندند مشکلات خود را با طرف آمريکايي به‌نحوي حل‌وفصل کنند، ولي اين آمريکاست که تخت گاز حرکت مي‌کند و راه‌چاره‌اي باقي نگذاشته است. در اين فضا بايد پيش‌بيني کنيم که روسيه حتما و چين به‌احتمال بسيار زياد به قطعنامه راي منفي مي‌دهند.

 يعني وتو مي‌کنند؟

بله، وتو مي‌کنند. حتي شرايط آنقدر براي آمريکا منفي است که اغلب کساني که در سازمان ملل کار مي‌کنند، اين پيش‌بيني را دارند که تعداد ديگري از کشورها هم راي نخواهند داد و اصلا تعداد آرا به 9کشور نمي‌رسد که چين و روسيه بخواهند وتو کنند. گفته شده که آفريقاي جنوبي، نيجريه و حتي هند هم به قطعنامه راي نمي‌دهند. بنابراين تعداد موافقان به 9کشور نمي‌رسد که نيازي به وتو باشد. البته اين پيش‌بيني ديگران است و تحليل من اين است که اگر آنها هم راي مثبت بدهند، چين و روسيه وتو خواهند کرد.
 
  آمريکا براي تمديد تحريم‌هاي تسليحاتي ايران سرمايه‌گذاري بزرگي کرده است

آمريکايي‌ها بسيار تلاش مي‌کنند که موافقت کشورهاي مختلف را بگيرند. شوراي همکاري خليج‌فارس هم نامه‌اي ارسال کرده است، ارزيابي شما از اين مساله چيست؟

لشکرکشي‌هاي آمريکا وجود دارد. به‌نظرم آمريکا براي اين هدف بسيار سرمايه‌گذاري مي‌کند. تهديد مهم آمريکا اين است که اگر در شوراي امنيت نتوانيم همکاري کنيم کاخ‌سفيد مستقيما و جداگانه به‌دنبال تحريم ايران خواهد رفت.

آمريکا به‌صورت يکجانبه مي‌گويد قانون کشور من قانون کل دنياست و هرکسي با ايران کار کند، تحريم خواهد شد. اين تحريمي که عليه ايران است از تحريم شوراي امنيت در دوره آقاي احمدي‌نژاد قوي‌تر است. درحالي‌که آن زمان شوراي امنيت و کل سازمان ملل پشت تحريم‌ها عليه ايران بود و الان فقط آمريکا پشت تحريم است. اين تحريم از تحريم آن دوره 10 برابر قوي‌تر است.

بنابراين اگر آمريکا راسا دنبال اين برنامه برود، به‌دليل قدرت و توانايي‌اي که دارد مي‌تواند يک‌سري اعمال‌نظر و نفوذ در سراسر جهان داشته باشد و به هيچ قانون و آيين‌نامه مشترکي خود را متعهد نمي‌داند. اين تهديد بزرگي است براي کشورهايي که مي‌خواهند در سازماندهي دنيا با هم کار کنند.

 عدم تصويب قطعنامه براي آمريکا شکست محسوب مي‌شود؟

شکست تعريف نسبي است. مي‌توانيم براي آمريکا شکست حساب کنيم، ولي آمريکايي‌ها خروجي را مي‌بينند. مي‌گويند نتيجه اين است که توانستيم اين کار را انجام دهيم و ايران را از همه‌چيز محروم کنيم و ما مي‌گوييم آمريکا در دنيا منزوي شده است. اين هم درست است، چراکه آمريکا به‌تنهايي کار مي‌کند و نمي‌تواند اجماع‌سازي کند، ولي کار خود را مي‌کند.

  دولت فعلي آمريکا به اجماع معتقد نيست

 ما اکنون مراوده و تجارت تسليحاتي نداريم و ممکن است بعدا هم نداشته باشيم و شايد در اصل ماجرا تفاوتي نکند، مساله اين است که اجماع‌سازي و فقدان آن اهميت دارد؟

دولت فعلي آمريکا به اجماع‌سازي معتقد نيست. به‌عبارت‌ديگر تنها براي اينکه دهان رقباي داخلي خود را ببندد، تلاش‌هاي اينچنيني مي‌کند. ترامپ معتقد است يکجانبه مي‌تواند اين کارها را انجام دهد.

 درصورت عدم موفقيت آمريکا در جلسه امروز، آنها چه تصميمي خواهند گرفت و چه رفتاري مي‌کنند؟

همان‌طور که قبلا گفته‌اند آمريکايي‌ها معتقدند جزء قطعنامه 2231 هستند و مي‌توانند به‌صورت انفرادي طبق مفاد آن عليه ايران اقدام کنند، لذا به‌نظر مي‌رسد درصورت عدم موفقيت مي‌خواهند يکجانبه عليه ايران اقدام کنند، آنها احتمالا از قطعنامه شوراي حکام هم عليه ما استفاده خواهند کرد و تلاش مي‌کنند با استفاده از مکانيسم ماشه تمام تحريم‌ها بازگردد که در آن صورت تحريم‌هاي تسليحاتي را هم شامل مي‌شود.

 درباره استفاده آمريکا از مکانيسم ماشه حتي اروپا هم مخالفت خود را بيان کرده است.

براي 2231 تعريف حقوقي متفاوتي از سوي هرطرف بيان شده است و آمريکايي‌ها هم تعريفي کرده‌اند و روي تعريف خود ايستاده‌اند. بايد ببينيم روي تعريف‌شان چقدر مي‌توانند در صحنه بين‌المللي جلو بروند و آيا مي‌توانند موفقيتي کسب کنند يا خير. در اين خصوص به‌نظرم نبايد پيش‌بيني کنيم که آمريکا صددرصد شکست مي‌خورد، چون امکان‌هاي بينابيني هم وجود دارد. مثلا طرح فرانسوي‌ها که مطرح کرده‌اند براي اينکه درگيري بين قدرت‌هاي بزرگ ايجاد نشود، تحريم تسليحاتي ايران را براي يک سال ديگر تمديد کنيم. اين يک حد وسط است و در اين شرايط کار قدري سخت مي شود.
 
 
بستن 

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar