سرمقاله جوان/ ‌عقب‌نشینی امریکا نشانه انزوا و شکست

روزنامه جوان

بروزرسانی 1399/05/23 - 09:09

سرمقاله جوان/ ‌عقب‌نشینی امریکا نشانه انزوا و شکست

روزنامه جوان/ « ‌عقب‌نشيني امريکا نشانه انزوا و شکست » عنوان يادداشت در روزنامه جوان به قلم عباس حاجي نجاري است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد:

مقاومت مردم ايران در برابر فشار حداکثري امريکايي‌ها بار ديگر نتيجه داد و شامگاه سه شنبه کاخ سفيد ناچار شد از پيش‌نويس قطعنامه‌اي که براي جلوگيري از لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران تنظيم کرده و براي اعضاي شوراي امنيت فرستاده بود، عقب بنشيند و با تعديل بسياري از بند‌هاي پيش‌نويس قبلي تلاش کند بار ديگر شانس خود را براي جلب نظر ديگر اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل بيازمايد. اگرچه به رغم اين تعديل به دلايلي که اشاره خواهد شد امريکايي‌ها در اين گام نيز توفيقي نخواهند داشت، اما بررسي ابعاد اين مسئله تأکيدي مجدد بر اين درس تاريخي انقلاب اسلامي است که مقاومت نتيجه مي‌دهد و نظام جمهوري اسلامي با پايداري در اين مسير قادر خواهد بود شکست نهايي را بر دشمنان تحميل کند.

ماجرا از اين قرار است که امريکايي‌ها پس از خروج از برجام در ارديبهشت ۱۳۹۷ و آغاز راهبرد فشار حداکثري عليه مردم ايران واعمال تحريم همه جانبه اقتصادي وسياسي و... وپيوست آن با تهديدات نظامي در ماه‌هاي اخير، آنگاه که در شکست مقاومت مردم ايران ناکام ماندند، تلاش خود را براين معطوف کردند که بتوانند با استفاده از نفوذ خود در شوراي امنيت سازمان ملل متحد از لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران جلوگيري کنند.

براساس توافق هسته‌اي ايران با ۱+۵ و در فرايند تأييد برجام در سازمان ملل متحد، تحريم‌هاي تسليحاتي ايران، بايد به‌عنوان بخشي از قطعنامه معروف ۲۲۳۱ شوراي امنيت، در ۲۷ مهر ۱۳۹۹ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۰) لغو شود وايران بتواند همچون ديگر کشور‌ها تجهيزات نظامي مورد نياز خود را خريداري و توليدات نظامي مازاد خود را نيز به ديگر کشور‌ها بفروشد، اما امريکايي‌ها که مخالف جدي اين اتفاق بودند، از ماه‌ها قبل با به راه اندازي يک کارزار فشرده ديپلماتيک وتهديد و تطميع کشور‌هاي عضو شوراي امنيت، اميدوار بودند که در نشست شامگاه سه شنبه شوراي امنيت قطعنامه خود را به تصويب برسانند.

براساس اين متن پيشنهادي، که حاوي ۱۵ بند مقدمه و ۳۵ بند عملياتي در مجموع ۱۳ صفحه بود وقرار بود سه شنبه شب به طور رسمي براي رأي‌گيري عرضه شود، امريکايي‌ها با متهم کردن ايران به برخي حوادث سال گذشته در درياي عمان و خليج فارس و عمليات انصارالله عليه آرامکو تلاش کرده بودند تا با اتکا به مصوبه شوراي امنيت يک محاصره دريايي، هوايي وزميني را بر ايران تحميل کنند، به گونه‌اي که بر اساس يکي از بند‌هاي پيشنهادي کشور‌ها بايد تمامي محموله‌هايي که به مقصد ايران حمل مي‌شوند، بازرسي کنند.

در يکي از اين بند‌ها آمده بود: «کشور‌ها تمامي محموله‌ها را در داخل سرزمين شان يا به هنگام عبور از آن، از جمله در هواپيماها، بنادر، و مناطق آزاد تجاري شان، که منشأ آن‌ها ايران بوده يا مقصد آن‌ها ايران باشد، يا اينکه ايران يا اتباعش، يا افراد و نهاد‌هايي که به نيابت از آن‌ها يا به دستور آن‌ها کار مي‌کنند، يا نهاد‌هاي تحت مالکيت يا کنترل آنها، يا افراد يا نهاد‌هايي که در فهرست (تحريم ها) قرار دارند، واسطه‌گر و تسهيل‌کننده آن بوده‌اند، يا اينکه با هواپيما‌ها يا کشتي‌هاي با پرچم ايران حمل و نقل مي‌شوند، بازرسي خواهند کرد.» ودر بند ديگر آورده بودند که اين مصوبه به همه دولت‌هاي عضو اين مجوز را مي‌دهد که: «همه دولت‌هاي عضو اقلامي را که عرضه، فروش، انتقال، يا صادرات آن‌ها طبق اين قطعنامه ممنوع است و در بازرسي‌ها شناسايي مي‌شوند، توقيف و خود را از آن‌ها خلاص خواهند کرد، مثلاً از طريق نابودي، غيرفعال سازي يا غيرقابل کاربرد کردن، ذخيره سازي، يا انتقال به کشور ديگري به غير از کشور‌هاي مبدأ يا مقصد براي نابودي». اگر چه امريکايي‌ها پيش از اين نيز در گذراندن قطعنامه‌اي مشابه اين ناکام مانده بودند، اما همانگونه که اشاره رفت با تنظيم اين متن جديد ويک ديپلماسي فشرده واعزام برايان هوک وپمپئو به چندين کشور، تصورشان اين بود که در اين مرحله موفق مي‌شوند. در اين تحرکات جديد مقامات امريکايي بر استفاده از عبارات تهديدآميزي مانند: «مقابله جدي»، «استفاده از هر روشي»، «برخورداري از ابزار‌هاي متنوع» و «اقدام در قالب پروژه» تأکيدداشتند.

برايان هوک مسئول گروه اقدام ايران در وزارت خارجه امريکا – که به دليل ناتواني در پيشبرد اين پروژه وفشار حداکثري عليه ايران اخيراً کنار گذاشته شد-در سفري که به منطقه داشت، حتي ايران را تهديد به استفاده از گزينه نظامي تهديد کرده بود. امريکايي‌ها در جديدترين اظهارنظر‌هاي رسمي خود تلاش کرده بودند تا با اطمينان بالايي از احتمال دستيابي به نتيجه مطلوب در اين خصوص صحبت نمايند. در اين راستا، مايک پمپئو وزير خارجه امريکا گفته بود، «تضمين مي‌کنيم که تحريم تسليحاتي ايران در اکتبر تمديد شود» و برايان هوک هم تأکيد کرده بود «پروژه‌اي داريم که تلاش مي‌کنيم تمام اعضاي دائم يا غيردائم شوراي امنيت به آن رأي دهند».

اما به رغم اين زمينه چيني، امريکايي‌ها در يک عقب نشيني آشکار، مفاد قطعنامه طولاني خود را به چهار پاراگراف که دو پاراگراف آن عملياتي است، محدود کرده وبراي بررسي و رأي‌گيري در اختيار اعضا قرار دادند. شبکه خبري الجزيره در گزارشي در اين زمينه اعلام کرد که واشنگتن پس از آن‌که نتوانسته است حمايت ديگر اعضاي شوراي امنيت را براي افزايش شانس تصويب قطعنامه پيشنهادي خود عليه ايران جلب کند، تصميم به اصلاح قطعنامه پيشنهادي و به تعويق انداختن رأي‌گيري بر سر اين قطعنامه گرفته است تا شايد بتواند اين قطعنامه را با اصلاحات تازه به تصويب برساند.

بنا براين گزارش امريکا در پيش‌نويس اصلاح‌شده اين قطعنامه ضدايراني از خواسته‌هاي قبلي خود مبني بر تمديد تحريم‌ها براي مدت نامحدود عقب‌نشيني کرده و از اعضاي شوراي امنيت خواسته است که اين تحريم‌ها را دست‌کم تا زماني که تصميم جديدي اتخاذ شود، تمديد کنند.

علاوه بر اين، امريکا بندي را که در پيش‌نويس قبلي براي تحريم شخصيت‌هاي بلندپايه ايران از جمله مقامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامي گنجانده بود و همچنين بند ديگري را که به بازرسي اجباري از کشتي‌هاي حامل کالا‌هاي مرتبط با ايران اختصاص داشت در پيش‌نويس جديد حذف کرده است.

اين پيش نويس جديد هم اگر چه در ماهيت و هدف مشابه پيش نويس قبلي است. اما نسبت به آن تعديل شده است والبته به دلايل چند اين پيش‌نويس هم دوباره رد خواهد شد.

-۱ واکنش قاطعانه ايران نسبت به تصويب آن که مي‌تواند به کنار گذاشتن همه محدوديت‌هاي پذيرفته شده در برجام، خروج ايران از برجام، عدم اجراي داوطلبانه پروتکل الحاقي وحتي خروج از NPT بينجامد.

-۲ مخالفت جدي چين وروسيه وبرخي ديگر کشور‌ها با اين قطعنامه. چين وروسيه اعلام کرده‌اند که هر قطعنامه‌اي در اين زمينه را وتو خواهند کرد.

-۳ اختلاف نظر اروپايي‌ها با امريکا در مورد ضرورت حفظ برجام، اگر چه در زمينه تعليق اروپايي‌ها با امريکا هم نظر هستند.

۴- نگراني کشور‌هاي مختلف از روند تحولات امريکا وبي ثباتي در نظام تصميم گيري اين کشور وتلاش آن‌ها براي موکول کردن تعاملات بين المللي به بعد از انتخابات رياست جمهوري امريکا.