ماموریت ویژه گروسی در تهران
صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
فردا ایران میزبان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است؛ کسی که با نشستن جای «آمانو» رابطه ایران و آژانس را دچار چالش کرد و بعد از سال‌ها پرونده هستهای ایران را به شورای حکام برد. حال علاوه بر تلاش آمریکا برای فعال‌‌کردن مکانیزم ماشه، ایران در میدان دیگری که همان ادعای پوچ آژانس براساس اسناد فیک رژیم صهیونیستی است، باید به نبرد دیپلماتیک بپردازد.
چالش ایران و آژانس
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک پیام توییتری از سفر روز دوشنبه هفته جاری خود به تهران به منظور دیدار و گفت‌و‌گو با مقام‌های ایران خبر داده است. رافائل گروسی هدف از سفر به ایران را پرداختن به مسائل حل‌نشده در رابطه با مسائل پادمانی در ایران مطرح کرده است. او در توییت خود تاکید کرده که «ایجاد یک کانال گفت‌و‌گوی مستقیم، موثر و مبتنی بر همکاری را امیدوارم. این موضوع، ضروری است.»
کاظم غریب‌آبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللى انرژى اتمى روز گذشته سفر رافائل گروسى، مدیرکل آژانس به ایران در هفته جارى را تایید کرد و گفت: در راستای تعاملات و همکاری جاری بین ایران و آژانس و در پی دعوت به‌عمل‌آمده از سوی جمهوری اسلامی ایران، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در هفته جاری به تهران سفر خواهد کرد. وی افزود: ایران یکی از شرکای اصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و امیدواریم این سفر به تقویت همکاری‌های متقابل منجر شود. اما از زمانی‌که رافائل گروسی، جایگزین «یوکیا آمانو» شده، چالش‌هایی میان ایران و آژانس به وجود آمده است؛ از بازرس جاسوس گرفته تا گزارشهای سیاسی و درخواست‌های خارج از پروتکل و اساسنامه آژانس برای بازرسی‌های بیشتر در ایران؛ بازی‌های سیاسی‌ای که در راستای فشار حداکثری آمریکا بر ایران است؛ تا آنجا که گروسی با هدف پرونده‌‌‌سازی علیه ایران، گزارشی سیاسی علیه برنامه هستهای این کشور به شورای حکام ارائه داد. او در این گزارش مدعی شده بود که «با نگرانی جدی می‌گویم که برای بیش‌از چهار ماه است که ایران به ما اجازه دسترسی به دو مکان را نداده و برای حدود یک‌سال است که در مباحثات محتوایی برای شفاف‌‌‌‌‌سازی سوالات ما مرتبط با مواد هستهای احتمالی و فعالیت‌های مرتبط هستهای اعلام‌نشده مشارکت نکرده است»؛ گزارشی که منجر به تصویب پیش‌نویس قطعنامه سه کشور اروپایی علیه ایران شد. این ادعای گروسی در حالی است که ایران در صدر فهرست آژانس به لحظ بازرسی قرار دارد.
بنا بر گزارش سازمان انرژی اتمی کشورمان، ۸۸ درصد بازرسی‌های کل آژانس در سال ۲۰۱۹ مختص ایران بوده و ایران بیش از یک‌پنجم فعالیت آژانس را به خود اختصاص داده است.
ادعای آژانس
اما چرا ایران اجازه بازرسی به این دو سایت ادعایی آژانس را نمی‌دهد؟ پیش از این سید عباس موسوی، سخنگوی سابق وزارت خاجه در واکنش به این ادعای آژانس گفته بود: «آژانس باید بی‌طرفی خود را حفظ کند و گزارشهای آن باید متقن بوده و از طریق قانونی و رسمی به دست آنها رسیده باشد؛ اما به صرف ادعای یک رژیم، به این اطلاعات خدشه وارد است.» ایران می‌‌گوید ادعاهای آژانس براساس اسناد و گزارشهای پوچ رژیم صهیونیستی است و آژانس با اسناد فیک این رژیم نمی‌تواند درخواستی غیرمعمول از ایران داشته باشد. حال علاوه بر تلاش آمریکا در فعال کردن مکانیزم ماشه، ایران با سنگ‌اندازی آژانس هم روبه‌روست و همزمان باید در عرصه دیپلماتیک به رایزنی بپردازد؛ البته همانگونه که غریب‌آبادی تاکید کرده است، شاید این سفر به تقویت همکاری‌های متقابل و رفع فشارهای سیاسی علیه ایران منجر شود.
دومینیکن، تنها پشتیبان آمریکا
اما کمتر از ۲۴ ساعت از اقدام آمریکا برای فعال کردن مکانیزم ماشه، بریتانیا، فرانسه، آلمان، بلژیک، چین، روسیه، ویتنام، نیجر، سنت وینسنت و گرنادین‌ها، آفریقای‌جنوبی، اندونزی، استونی و تونس، نامه‌هایی در مخالفت با اقدام آمریکا نوشتند. تنها عضو شورای امنیت که علاوه بر خود آمریکا در مخالفت با اقدام این کشور علیه ایران نامه ننوشته، جمهوری دومینکن است. این کشور در قطعنامه چند روز پیش نیز تنها کشوری بود که در کنار آمریکا ایستاد.
دولت آمریکا روز پنجشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) با ارائه نامه‌ای به رییس شورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریمهای بین‌المللی علیه ایران مطلع کرد. آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است. این نامه، روند ۳۰ روزه‌ای را آغاز می‌کند که از لحاظ تئوریک میتواند به «بازگشت خودکار» تحریم سازمان ملل علیه ایران منجر شود. خبرگزاری رویترز نوشته با روندی که آمریکا آغاز کرده، قاعدتاً تمامی تحریمهای سازمان ملل باید نیمه‌شب ۱۹ سپتامبر به وقت گرینویچ (برابر با ۰۴:۳۰ بامداد ۲۹ شهریور) علیه ایران از سر گرفته شوند. این تاریخ، چند روز قبل از سخنرانی دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
اختلاف در شورای آتلانتیک
هرچند از اختلاف اروپا و آمریکا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اختلاف‌ها در سال‌های اخیر در شورای آتلانتیک یاد می شود اما مقامات سه کشور اروپایی که به شرط ناشناخته‌ماندن با واشنگتن‌پست صحبت کردند، مدعی شده‌اند همگی آنها تمایل دارند که به ایران اجازه خرید و فروش سلاح‌های پیشرفته متعارف را ندهند. این مقامات بار‌ها این راه‌حل را پیشنهاد داده‌اند که حداقل به طور موقت تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران تمدید شود. آنها این راه‌حل را فقط به‌منظور پیشگیری از وتوی چین و روسیه ارائه کرده‌اند اما این مقامات می‌گویند که آمریکا در چند سال گذشته از قبول هر پیشنهادی امتناع و مواضع افراطی خود را اتخاذ کرده است. آنها همچنین بر این باورند که هدف آمریکا در تمام این مدت آن بود که راه را برای اعمال مجدد تحریمهای بسیار گسترده‌تر باز کند.
بنابراین اروپا نیز مانند آمریکا به دنبال تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران است اما به دنبال راه‌حل قانونی برای آن می‌‌گردد و با رفتار افراطی و غیرقانونی آمریکا که قطعا منجر به واکنش ایران و نابودی برجام خواهد شد، موافق نخواهد بود. اما آمریکا در واکنش به مخالف‌‌‌هایش در اروپا گفته بدون حمایت آنان اهداف خود را پیگیری خواهد کرد؛ چنانکه برایان هوک در یک نشست خبری به خبرنگاران گفت: «ما نیازی به اجازه کسی نداریم. ایران تعهدات هستهای داوطلبانه خودش را زیر پاگذاشته است. شرط‌های کلید زدن مکانیزم بازگشت خودکار تحریم‌ها برآورده شده و ما هم بر همین اساس، این کار را انجام داده‌ایم.» برایان هوک با بیان اینکه «مخالفت یا حمایت دیگران با کاری که ما می‌کنیم، اهمیت اساسی ندارد»، اضافه کرد «امروز نخستین روز روند ۳۰ روزه بازگشت خودکار تحریم‌هاست.» این ادعای هوک در حالی است که «استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل متحد روز جمعه تصریح کرده که تفسیر زمان‌بندی‌های مندرج در این قطعنامه به عهده اعضای شورای امنیت است. دوجاریک در یک کنفرانس خبری درباره اینکه آیا احتساب چارچوب زمانی ۳۰ روزه برای بازگشت احتمالی تحریم‌ها علیه ایران به فرض موفقیت آمریکا در پیشبرد مکانیزم ماشه از روز جمعه آغاز می‌شود، گفت: «تفسیر قطعنامه ۲۲۳۱ درباره چارچوب زمانی [بازگشت خودکار تحریم‌ها] به عهده اعضای شورای امنیت است. اعضای شورای امنیت باید خودشان قطعنامه خودشان را تفسیر کنند.» همچنین روزنامه گاردین به نقل از یکی از این دیپلمات‌های سازمان ملل می‌نویسد: «آمریکایی‌ها واقعا مسخرگی را از حد گذرانده‌اند. آمریکایی‌ها در اغلب موارد دست خود را بد، بازی کردند و از خود خشونت نشان دادند که موجب شد نه فقط در سیاست خود را منزوی کنند بلکه چهره‌ای ناخوشایند از خود نشان دهند.»
حال باید منتظر ماند و دید این نبرد دیپلماتیک و حقوقی که آمریکا علیه شورای امنیت آغاز کرده است راه به کجا می‌‌برد و آیا این کشور میتواند با قانون جنگل، تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند یا دیگر اعضای شورای امنیت مانع تکروی و یکجانبه‌گرایی این عضو یاغی برجام که دو سال است این توافق را ترک کرده، خواهند شد.
خبرهای بیشتر درباره ی
٠ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
