استقبال از دارا دوم در هالهای از ابهام

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
عرضه بزرگ دومين سهام دولتي در قالب صندوق ETF مشهور به دارادوم برنامهريزي شده و قرار است چهارشنبه سهام آن عرضه شود اما بسياري از کارشناسان نسبت به استقبال از اين صندوق ابهام دارند. صندوقي که خبر عرضه نشدن آن نقطه شروع ريزش بازار بود حالا که قرار است عرضه شود معلوم نيست چقدر مورد استقبال سهامداران قرار گيرد. اين صندوق شامل سهام ۴ شرکت از جمله پالايش نفت تهران، پالايش نفت اصفهان، پالايش نفت تبريز و پالايش نفت بندرعباس است که تا قبل از ريزش بازار، خواهان زيادي داشت اما با اتفاقاتي که در دو هفته اخير روي داده جذابيت خود را نزد سهامداران از دست داده و معلوم نيست چه سرنوشتي در انتظارش است.
اثر سلب اعتماد
احسان رضاپور، تحليلگر بازار سرمايه در عين حال که معتقد است استقبال از عرضه صندوق دارادوم خوب خواهد بود اما تاکيد دارد که اين استقبال مانند استقبال از دارايکم نخواهد بود و همچنين نبايد انتظار داشت بازده اين صندوق مانند دارايکم باشد. او به «دنياياقتصاد» ميگويد: استقبال سهامداران از دارادوم خوب پيشبيني ميشود اما در همين حال نبايد از اثر سلب اعتمادي که در چند هفته گذشته در بازار اتفاق افتاد نيز غافل شد. متاسفانه در اين مدت ابلاغيههايي صادر شد که سمت عرضه را بدون اينکه پيشبيني درستي از تقاضا داشته باشد، بسيار تقويت کرد که همين مساله باعث شد التهاب در بازار افزايش پيدا کند و درجه ناامني و عدم اطمينان سرمايهگذاران به شدت تقويت شود.
اثر بدبيني
رضاپور با بيان اينکه «در اين وضع طبيعي است که قسمت قابلتوجهي از سرمايهداران که تازه وارد بازار شدهاند به رشد کوتاه مدت بازار بدبين شوند» ميافزايد: حتما اين موضوع اثر خود را در استقبال از دارا دوم خواهد گذاشت اما در کل برآيند اوضاع اين است که از دارادوم استقبال بشود. البته نميتوان گفت اين استقبال بيشتر از دارايکم است، چون بستگي به جو بازار دارد.
اثر انصراف
رضاپور درباره ميزان ارزش سرمايهگذاري بر دارادوم ميگويد: با توجه به رشد قابل توجهي که بازار داشت به ويژه صنعت پالايشگاهي و همچنين تخفيفهايي که قرار است بر دارادوم اعمال شود به نظر ميرسد اين صندوق قيمت جذابتري در مقايسه با قيمتي که اگر ماه پيش عرضه ميشد، داشته باشد. البته اين را هم بايد تاکيد کرد جو نبود اطمينان که اکنون بر بازار حاکم شده، حتما روي ذهن بخشي از فعالان بازار اثر خواهد گذاشت و شايد عدهاي که قبلا قصد خريد و سرمايهگذاري داشتند، منصرف شده باشند. او تاکيد ميکند: به عقيده من اکنون جذابيتهاي دارادوم بيشتر هم شده است، به خصوص اگر تخفيفي که ميخواهند در نظر بگيرند تخفيف بهتر و بيشتري باشد. علاوه بر اين بايد به توجه کرد که ارزش دارايکم ۳ ميليون تومان بود و دارادوم ۵ ميليون تومان. بنابراين اين تفاوت قيمت ميتواند در استقبال از دارادوم اثرگذار باشد.
تفاوت دارادوم با دارايکم
اين تحليلگر بازار سرمايه درباره پيشبينياش از بازده دارا دوم و مقايسه آن با بازدهي دارا يکم ميگويد: نبايد انتظار داشت دارا دوم مانند دارا يکم بازده داشته باشد. يعني انتظار بازده بيشتر از ۱۰۰ درصد از دارا دوم در بازه کوتاهمدت وجود ندارد ولي اگر تخفيفها و شايد خبرهاي خوبي که قرار است درباره پالايشگاهيها منتشر شود، بتواند کمک کند که اين صندوق هم بازدهي معقولي داشته باشد. رضاپور در همين حال تاکيد ميکند بازده دارا يکم اصلا طبيعي نبود و بازدهي کاملا غيرمتعارفي داشت اما دارا دوم هم بازده جذابي خواهد داشت. او درباره اثر عرضه دارا دوم بر روند بازار نيز ميگويد: در اين چند روز تصميماتي گرفته شد که در زمانهاي نابجا اجرا شد. در حالي که اين تصميمها بايد در خرداد و تير به مرحله اجرا گذاشته ميشد نه در مرداد ماه. اين تصميمها و ابلاغيهها فاکتورهايي بودند که سمت عرضه را تحريک کردند و به آن شدت دادند. بازار در مردادماه بهصورت اتوماتيک شاهد افزايش عرضهها بود و اين تصميمها و ابلاغيه هم محرک اضافي شد تا بازار ملتهب شود. رضاپور اضافه ميکند: در مقابل نيز تدبير خاصي براي تقاضا اتخاذ نشد و خودبهخود بازار فروشنده بود، اين فروشنده بودن با تحريک بيشتر سمت عرضه صندوقها و کارگزارها و سرمايهگذارها فشار مضاعفي به بازار وارد کرد که منجر به شدت نزول شد. او در همين حال معتقد است؛ عرضه دارا دوم بخشي از نقدينگي را به سمت بازار خواهد کشيد. اين تحليلگر با بيان اين مطلب توضيح ميدهد: شايد کساني که الان سهمهاي خود را فروختهاند و در جمع فروشندهها هستند بخشي از نقدينگي خود را سمت صندوق دارا دوم ببرند و همين منجر ميشود که بازار در هفته دوم شهريور فضاي آرامتري داشته باشد ولي با اين حال به هيچ وجه نبايد انتظار بازدهي از دارا دوم مانند دارا يکم داشته باشيم.
استقبال از دارادوم؛ ۳۰ درصد
احمد پويانفر، يکي ديگر از فعالان بازار سرمايه اما نظر ديگري دارد و معتقد است استقبال سهامداران از عرضه دارا دوم در خوشبينانهترين حالت ۳۰ درصد است. او به «دنياياقتصاد» ميگويد: با وضعيتي که اکنون بازار دارد در خوشبينانهترين حالت شايد استقبال از دارا دوم ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد و آنچه قطعي به نظر ميرسد استقبال کمتر از آن نسبت به استقبال از دارا يکم است. اين تحليلگر بازار سرمايه اما اثر عرضه دارا دوم بر بازار را مثبت ميداند و ميافزايد: اين اتفاق يعني عرضه دارا دوم اتفاق مثبتي است و اثر مثبتي هم بر بازار ميگذارد اما مشکل اين است که با توجه به اتفاقي که در بازار افتاده استقبال خوبي از اين عرضه نخواهد شد. او در همين حال بر اين باور است که بازدهي صندوق دارا دوم خوب خواهد بود و در توضيح اين گزاره ميگويد: با توجه به اصلاحي که قيمتها داشتند و بسياري از سهمها ۴۰ درصد کاهش داشتند پيشبيني ميشود صندوق دارا دوم بازدهي خوبي داشته باشد. پويانفر به منشا نزولي شدن بازار اشاره ميکند و ميگويد: يکسري عوامل دستبهدست هم داد و باعث شد بازار به اين وضعيت برسد. اما اصليترين عامل اختلافنظر دولت درباره دارا دوم بود که ريشه آن هم به عدم اعتقاد وزير نفت به بازار سرمايه و خصوصيسازي برميگردد. البته ايشان بعدا موضعگيري کرد و خواست اثر منفي که بر بازار ايجاد شده است، درست کند اما تقريبا کار از کار گذشته و آن جو منفي بر بازار حاکم شده بود.
او نظريه دخالت دولت در بازار به منظور کاهش استقبال از دارا دوم را نيز رد ميکند و ميگويد: دولت نيازمند است که کسري بودجهاش را تامين کند و بدين منظور ابزارهاي مختلف بازار سرمايه را امتحان ميکند اما چون تجربهاي در اين بازار ندارد، نتيجه عکس گرفته است. دولت بايد به اين نکته توجه داشته باشد که استفاده از برخي ابزارها ميتواند رقيب ابزارهاي ديگر در همان بازار باشد و جذابيت بازار را تحتتاثير قرار دهد. بنابراين بعيد است دولت خودش عمدا بخواهد اين کار را انجام دهد البته شايد برخي افراد به هر دليلي علاقه داشته باشند اين رشد در بازار اتفاق نيفتد اما دولت اکنون به فکر بهرهبرداري از رشد بازار براي تامين کسري بودجهاش است.