الف نوشت: هیاتی‌ها و شبهه همیشگی «غم و اندوه» !

الف/متن پيش رو در الف منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

از نقدهاي دايمي و تکراري جريانات روشنفکري بر مجالس عزاداري و روضه‌خواني حضرت ابا عبدالله الحسين(ع)، اتهام تزريق غم و اندوه و رخوت در متن جامعه است. حتي برخي روشنفکران با استناد به برخي مقاطع تاريخي، ثمره مجالس روضه را مسئوليت گريزي اجتماعي دانسته اند و بر فقدان کنشگري سياسي و اجتماعي در ميان عزاداران حسيني و اهالي روضه تاکيد کرده اند.

اين مدعا هر چند در برخي مقاطع تاريخ صدق مي کند و نمونه هايي از فجايع تاريخي چون اعدام ثقه الاسلام تبريزي در روز عاشورا توسط روس ها، در سايه غفلت و رخوت عزاداران حسيني اتفاق افتاده است، اما تطبيق کلي اين ادعا بر دوره تاريخي حاضر، دور از انصاف و دقت عالمانه است.

---

بازار

---

حداقل از دهه چهل و پنجاه شمسي که آغاز دوره رونق نگاه حماسي و سياسي به واقعه عاشورا است، ماهيت مجالس روضه و شخصيت هياتي ها هم دچار تحولات جدي شده است. بخش مهمي از هياتي هاي دهه هاي اخير، از کنشگران فعال فرهنگي و اجتماعي شهرها و محلات بوده و هستند، آدمهايي پرشور و دور از فضاهاي ياس آلود که اتفاقا هيچ نسبتي هم با رخوت و ذلت پذيري ندارند. آنها معمولا بيش از ديگران، حواسشان به مردم و مشکلاتشان هست و در مصائب عمومي جامعه چون جنگ، زلزله و  سيل اهل خدمت و ايثارگري هستند.

به گمانم نقطه اوج اين فرهنگ مترقي در سالهاي جنگ اتفاق افتاد. سالهايي که نقطه شروع تمام عمليات هاي نظامي مان، مجالس عزا و روضه خواني بود. خروجي اين مجالس، رزمندگاني پرانرژي، شاد و ستيهنده بود که با چشماني خيس و لبهايي خندان، اوج حماسه ها را رقم زدند.

اگر کسي اهل تحقيق باشد، بايد بيانديشد و از خودش بپرسد که اگر ثمره روضه خواني و گريستن بر امام حسين، ياس و رخوت و ذلت است، پس چرا راديو عراق صادق آهنگران را «بلبل خميني» ناميده بود و براي زنده يا مرده اش جايزه گذاشته بود؟! مگر جز اين بود که عاشورا و امام حسين، رمز پويايي و خروش رزمندگان ما شده بود؟!

امروز هم علي رغم همه نقدهايي که به رفتارهاي برخي هياتي ها وارد است، کم و بيش همان فضاي مسئوليت پذيري اجتماعي و شادابي دروني در بچه هياتي ها به چشم مي خورد. در همين روزهاي کرونايي کم نبودند هيات هايي که ماسک مي دوختند، محلات را ضدعفوني مي کردند و کمک هاي غيرنقدي مردم را ميان نيازمندان توزيع مي کردند. بايد در کنار نقد افراط ها و برخي رفتارهاي ناهنجار عده اي معدود، چنين ارزشهاي اجتماعي و اخلاقي را هم ديد و به کارکردهاي روحيه آفرين نهاد مذهبي و اجتماعي «هيات»، توجهي دوباره نمود!

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar