سرگردانی کارگران معترض

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

کاهش ارزش دستمزد کارگري، نه‌تنها قدرت خريد کارگران را کاهش داده بلکه توان شکايات کارگري نيز با همان فرمان رو به کاهش نهاده است؛ با‌اين‌حال برخي از انتشار اخباري که نشان‌دهنده افزايش تعداد دادخواست‌هاي واصله با موضوع حقوق معوقه است، مي‌کوشيدند شکايات کارگري را هزارو 200 درصد اعلام کنند. اين در حالي است که با پيگيري‌هاي «شرق» از معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي و همچنين نمايندگان کارگري، مشخص شد اين روند رو به کاهش گذاشته است؛ با‌اين‌حال يک نماينده کارگري تأکيد مي‌کند که پس از شيوع ويروس کرونا، مرجعات براي دريافت بيمه بي‌کاري به‌ويژه در بخش خدمات افزايش يافته، اما شکايات در ديگر بخش‌ها به‌ دليل مشکلات سامانه جامع روابط کار که به ثبت دادخواست‌هاي کارگري مي‌پردازد، با اختلال روبه‌رو بوده است.

---

بازار

---

 شکايات کارگري کاهش يافت
حاتم شاکرمي، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي، در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: «در زمينه شکايات کارگري و کارفرمايي آمار مختلفي وجود دارد که از آنها مي‌توان به آمار شکايت‌هاي واصله به تفکيک موضوع از جمله حقوق معوقه، مزاياي پايان کار، حق بيمه موضوع ماده 148 قانون کار و نظاير اينها و نيز آمار کل شکايت‌هاي واصله اشاره کرد».
شاکرمي با نگاهي به آمار شکايات کارگري در سه سال گذشته مي‌‌افزايد: «تعداد کل دادخواست‌هاي واصله در سال 1396، 291هزارو 519 مورد بوده که در سال 1397 به 302هزارو 17 مورد افزايش يافته و در سال 1398 نيز نرخ ثابتي داشته و معادل 302860 302 هزارو 860 مورد بوده است. به عبارتي شکايات واصله از سال 1396 تا 1397 فقط 3.4 درصد رشد داشته است. به گفته او، در سال 98 با رشد منفي شکايات کارگري روبه‌رو بوده‌ايم و تعداد شکايات صرفا 0.27 درصد رشد کرده است.
معاون وزير کار با اشاره به تعداد دادخواست‌هاي واصله با موضوع حقوق معوقه تصريح مي‌کند: «شکايات کارگري بر پايه حقوق معوقه در سال 1396، 108هزارو 897 مورد بوده که در سال 1397 با رشد 24 درصدي به 145هزارو 31 مورد رسيده بود، اما در سال 1398 با کاهش 22 درصدي به 118هزارو 672 مورد تقليل يافته است». او ادامه مي‌دهد: «از سوي ديگر نسبت دادخواست‌هاي واصله با موضوع حقوق معوقه در سال 1396 به تعداد بيمه‌شدگان اجباري سازمان تأمين اجتماعي در همان سال که برابر با 9ميليون‌و 608هزارو 20 نفر بوده، 1.13 درصد است. اين درصد در سال 1397 به 1.5 درصد افزايش يافت و در سال 1398 با توجه به افزايش تعداد بيمه‌شدگان اجباري سازمان تأمين اجتماعي به 9ميليون‌و 926هزارو 267 نفر و کاهش تعداد دادخواست‌هاي واصله با موضوع حقوق معوقه، اين نسبت به 1.19 درصد کاهش يافت».

مشکل کارگران با سامانه جامع روابط کار
علي خدايي، نماينده کارگري، در گفت‌وگو با «شرق» با تأييد اين آمار مي‌گويد: درحال‌حاضر ارزش دستمزد در مقايسه با ساير مؤلفه‌هاي اقتصادي‏ کاهش يافته است؛ بنابراين منطقي نيست که بپذيريم پرونده‌هاي شکايات کارگران براي دريافت حقوق معوقه افزايش يافته باشد. علاوه بر اينکه مشاهدات ميداني ما نيز افزايش آمار شکايت براي دريافت حقوق معوقه را تأييد نمي‌کند. خدايي با تکيه بر اينکه عموما انتشار چنين اخبار جعلي‌اي با هدف صورت مي‌گيرد، ادامه مي‌دهد: اين آمار تا پايان سال گذشته است که هنوز مصائب کرونا ايجاد نشده بود؛ بنابراين پذيرش اينکه شکايات در اين زمينه افزايش يافته باشد، به‌ معناي آن است که کارفرمايان، توان پرداخت حقوق را نداشته‌اند‏، درحالي‌که دستمزد هم‌تراز با محصولات توليدي کارفرمايان، افزايش نيافته بود؛ بنابراين اگر مشکلي در پرداخت معوقات وجود داشته به ‌دليل ناتواني کارفرمايان نبوده؛ به‌جز موارد خاص که به‌ دليل تحريم و به‌روز‌نبودن تکنولوژي، دچار مشکل فروش شده‌ بودند.
اين نماينده کارگري شرايط قبل و بعد از کرونا را از يکديگر تفکيک کرده و مي‌گويد: پس از شيوع ويروس کرونا و آسيب به حرف مختلف، مراجعه براي بيمه بي‌کاري افزايش چشمگيري پيدا کرد، به‌ويژه در مشاغلي که در حوزه خدمات حضور دارند، بي‌کاري گسترده‌اي رخ داده است. به‌ همين‌‌ دليل مراجعات کارگران به ادارات کار براي دريافت بيمه بي‌کاري بسيار فراتر از سال گذشته است. متأسفانه نابساماني بالايي در اين بخش ايجاد شده و به ‌دليل تداخلي که بخش بيمه بي‌کاري وزارت تعاون‏، کار و رفاه اجتماعي با ستاد ملي کرونا پيدا کرده، عملا مردم سرگردان شده‌اند.
خدايي با اشاره به مشکلاتي که در زمينه دعاوي و رسيدگي به شکايات کارگران ايجاد شده، تصريح مي‌کند: راه‌اندازي غيرحرفه‌اي سامانه جامع روابط کار و نبود زيرساخت‌هاي کافي، منجر شده ثبت دادخواست کارگري دچار مشکل شود، زيرا حتي نام برخي مشاغل در سامانه وجود ندارد.
او ادامه مي‌دهد: بر اين اساس با توجه به سخت‌بودن رويه دادرسي، مراجعات براي شکايات کارگري کاهش داشته است. البته اين به آن معنا نيست که مشکلات کم شده، بلکه مشکل در سامانه جامع روابط کار و ثبت دادخواست، عدم آموزش کافي متصديان رسيدگي به شکايات، آشنانبودن کارگران با سامانه و...، منجر شده تا اختلالي در اين بخش داشته باشيم.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar