رمز چینی رشد در کرونا

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
۱۶ اقتصاددان در گفتوگو با بلومبرگ از موفقيت اقتصادي چين در عصر کرونا رمزگشايي کردند. به اعتقاد آنها ارتباط مستقيمي ميان تلاش اين کشور در کاهش ابتلا به کوويد-۱۹ و بازگشتپذيري اقتصاد وجود دارد؛ ولي با اين حال اين تمام واقعيت را بازگو نميکند؛ چراکه از اين حيث تايوان و نيوزيلند نيز عملکرد موفقيتآميزي در کنترل بيماري داشتند؛ ولي اقتصادشان به شرايط عادي بازنگشت. بهنظر ميرسد اين اتفاق بهدليل وابستگي کمتر چين به تجارت و گردشگري و به جاي آن تکيه بر توليدات صنعتي رخ داده است.
کشورهايي که توانستند شيوع بيماري «کوويد-۱۹» را به خوبي کنترل کنند، لزوما از پاداشهاي اقتصادي آن بهرهمند نشدهاند. با اين حال به نظر ميرسد يک اقتصاد در دنيا باشد که پاداش موفقيت خود را گرفته باشد، پاداشي که طي سالهاي آينده نيز احتمالا برايش مزيتهاي قابلتوجهي به ارمغان خواهد آورد. در ميان اقتصادهاي «گروه ۲۰» که باشگاهي است از اصليترين اقتصادهاي جهان، تنها اقتصاد چين بود که توانست خود را از گرداب بحران کرونا بيرون بکشد و در جاده رشد اقتصادي قرار گيرد، جادهاي که هيچ علامتي از توقف در آن به چشم نميخورد. اين در حالي است که چين خود خاستگاه اصلي کرونا بوده است. در مقايسه، در آمريکا و اروپا که بيماري با تاخير خود را تحميل کرد، سرعت بهبود اقتصادي آهستهتر بود، و اکنون نيز بادهاي مخالف اقتصادي در حال وزيده شدن است.
به گزارش گروه اقتصاد بينالملل روزنامه «دنياياقتصاد» به نقل از «بلومبرگ»، از زمان گزارش اولين مورد ابتلا به بيماري در ووهان چين در دسامبر ۲۰۱۹، دانشمندان، اقتصاددانان و بسياري از رهبران کسبوکارها بر اين موضوع اتفاق نظر داشتهاند که عملکرد اقتصاد چين ارتباط مستقيمي با تلاش اين کشور براي نجات جان انسانها از اين ويروس دارد. شرکت «مکمکنزي» ۲۳ سپتامبر در گزارشي اعلام کرد: «کشورهايي که در کاهش شمار مبتلايان به بيماري موفق عمل بودهاند، بهطور کلي در بازگشايي اقتصادهاي خود تجربه بهتري داشتهاند... براي آنها، کنترل بيماري در نهايت به دو امر منتج شد: فهم اينکه چه کاري بايد کرد، و نحوه درست انجام آن کار چيست.»
در حالي که اين فرضيه چندان براي اقتصادهاي جهاني صدق نميکند، اما به نظر ميرسد براي اقتصاد چين قضيه متفاوت است. آمارهاي «بلومبرگ» و «مدرسه بهداشت عمومي جان هاپکينز»، حاکي از آن است که چينيها در حالي که شيوع بيماري را محدود کردند، همچنين توانستند بازگشتي هوشمند از فروپاشي اقتصادي فصل اول داشته باشند. به عبارتي در حالي که چين پايينترين نرخ سرانه ابتلا و مرگومير ناشي از «کوويد-۱۹» را داشت، نرخ بيکاري ۶ ماه اخير آن نيز در ميان اقتصادهاي اصلي جهان پايينترين بوده است. در حال حاضر، چين تنها عضو «گروه ۲۰» است که توانسته با بروز عملکردي قدرتمند، پيشبيني مثبتي از چشمانداز رشد توليدناخالصداخلي و توليدات صنعتي خود داشته باشد.
در حالي که برآوردها براي مابقي اقتصادهاي جهان رشد ناچيز و حتي صفر را در سال ۲۰۲۰ پيشبيني ميکنند، اما اقتصاد چين براي سيوسومين سال پياپي رشد اقتصادي مثبت را تجربه خواهد کرد. در اين رابطه ارزيابيهاي ۸۰ اقتصاددان مشارکتکننده در نظرسنجي «بلومبرگ» حاکي از آن است که اتحاديه اروپا و آمريکا که در مجموع سهمي بيش از ۴۲ درصدي از توليدناخالصداخلي جهاني دارند، در سال جاري به ترتيب ۸ و ۴/ ۴ درصد کوچکتر ميشوند. در اين وضعيت اما شرکت «چاينا اورگرند گروپ»، بزرگترين شرکت املاک و مستغلات جهان با تعهداتي بالغ بر ۱۲۰ ميليارد دلار، به خاطر سيگنالهاي مثبت سهامداران جهاني پيرامون اطميناني که به بخش مسکن چين دارند، از ماه مارس تاکنون رشد قابلتوجهي را تجربه کرده است.
البته اين مزاياي اقتصادي براي کشورهاي کوچکي که عملکرد بهتري از اقتصادهاي اصلي در کنترل بيماري داشتهاند، همچون نيوزيلند و تايوان، مشاهده نشده است. بهرغم مجموع مبتلايان ۱۸۳۶ و شمار مرگومير ۵۱۳ نفري، توليدناخالصداخلي تايوان رشد اقتصادي تنها يک درصدي را در سال جاري تجربه خواهد کرد، و اقتصاد نيوزيلند نيز ۵ درصد کوچکتر خواهد شد. به عقيده اقتصاددانان مشارکتکننده در نظرسنجي «بلومبرگ» اين اتفاق عمدتا به خاطر اين است که اين دو اقتصاد وابستگي بالايي به تجارت و گردشگري بينالمللي دارند.
به عقيده صاحبنظران هيچ يک از اقتصادهاي دنيا با هر اندازه، حتي نزديک به سلامت نسبي چين نشدهاند. کرهجنوبي، ايتاليا و آلمان – کشورهايي که بعد از چين کمترين افزايش نرخ ابتلا و مرگومير ناشي از «کوويد-۱۹» را داشتند – در حال حاضر نرخهايي دو برابر آنچه بيماري در چين رقم زده است را تجربه ميکنند. در اين رتبهبندي استراليا جايگاه پنجم را به خود اختصاص داده است.
بر اساس برآوردها، آلمان بهخاطر موفقيت اوليه خود در کنترل بيماري – با نرخ ابتلاي کمتر از ايتاليا و نرخ مرگومير کمتر از فرانسه – تا پايان سال جاري نرخ رشد منفي ۶ درصدي را تجربه خواهد کرد، رشدي که در دو سال آينده به بيش از ۶/ ۳ درصد افزايش خواهد يافت. البته بهبود رشد اقتصادي اين کشور، پايينتر از ميانگين ۴ درصدي رشد مثبت اعضاي «گروه ۲۰» براي دو سال آينده است.
سهم چين در نرخ جهاني مرگومير کرونا، که اکنون به بيش از يک ميليون نفر رسيده، به سختي به ۵/ ۰ درصد ميرسد. در آمريکا اما، جايي که دونالد ترامپ در ابتدا از تشويق به زدن ماسک خودداري ميکرد و اين ادعاي مضحک را داشت که ويروس به ناگهان ناپديد خواهد شد، شمار مرگومير از ۲۰۰ هزار نفر عبور کرده است. اين تعداد که بيشترين در جهان است، معادل سهم ۲۱ درصدي از نرخ جهاني مرگومير ناشي از اين طاعون جهانگير است. اين کشور به ازاي هر يک ميليون شهروند خود ۶۲۱ نفر را از اين بيماري از دست داده است، عددي ۱۸۲ برابر بيشتر از نرخ مرگومير در چين. در اين رابطه در روزهاي اخير دونالد ترامپ اعلام کرد تست کروناي او، همسرش و يکي از مشاورانش مثبت شده است.
کرهجنوبي هم که با اولين مورد ابتلا در اين کشور سعي کرد به سرعت آن را به کنترل درآورد، به نظر ميرسد در آستانه بهبود و رشد اقتصادي قرار گرفته باشد. بر اساس مصاحبه «بلومبرگ» با ۱۶ اقتصاددان، آمارهاي اشتغال، توليدات صنعتي و رشد اقتصادي نشان ميدهد که چين و کرهجنوبي تنها اقتصادهاي «گروه ۲۰» هستند که نرخ بيکاري پايين به ترتيب ۸/ ۳ و ۲/ ۴ درصدي آنها در فصل دوم، براي دو سال آينده نيز روند نزولي خواهد داشت. البته چين يک استثناء است، اقتصادي که پيشبيني ميشود رشد توليدات صنعتي و رشد اقتصادي او در سال جاري به ترتيب روي نرخهاي ۴/ ۲ و ۱/ ۲ درصد بايستد، در حالي که رشد اقتصادي ساير اعضاي «گروه ۲۰» روندي نزولي خواهد داشت. براي سال آينده نيز رشد دومين اقتصاد بزرگ دنيا در ميان اقتصادهاي اصلي پيشگام خواهد بود، رشدي که به سطح ۵/ ۷ درصد خواهد رسيد.
به عقيده اقتصاددانان مشارکتکننده در اين گفتوگو، در مقابل، از آنجا که نرخ بيکاري در بزرگترين اقتصاد دنيا، آمريکا، در فصل دوم روي ۱۳ درصد ايستاد، و در حال حاضر نيز سطح ۵/ ۸ درصدي را تجربه ميکند، به نظر نميرسد اين کشور بتواند عملکردي فراتر از ميانگين «گروه ۲۰» داشته باشد. توليدات صنعتي اين کشور که در فصل دوم سقوط ۱۴ درصدي يافت، پيش از آنکه رشد مثبت بيش از ۴ درصدي را در سال آينده تجربه کند، در سال جاري بهطور ميانگين رشد منفي ۵/ ۷ درصدي خواهد داشت. به گزارش «بلومبرگ» در مجموع نيز اقتصاد آمريکا در سال جاري ۴/ ۴ درصد کوچکتر خواهد شد، نرخي که البته در سال آينده به مثبت ۸/ ۳ درصد خواهد رسيد.
در واقع اقتصاد چين به خوبي در مسير بهبود بعد از بحران «کوويد-۱۹» قرار گرفته است. جيم اونيل، اقتصاددان انگليسي و خالق اصطلاح «بريکس»، با طرح اين گفته مدعي ميشود که دومين اقتصاد بزرگ دنيا با سرعت در اين مسير رو به بهبود پيش خواهد رفت. اونيل، که اقتصاددان ارشد سابق شرکت سرمايهگذاري و خدمات مالي «گلدمن ساکس» نيز بوده براي اين ادعاي خود به آخرين آمارهاي مخارج مصرفکنندگان چين اشاره ميکند. بر اساس آمارها، فروش خردهفروشي اين کشور در ماه آگوست، نسبت به سال گذشته افزايش ۵/ ۰ درصدي را به ثبت رساند. او در مصاحبهاي که با خبرگزاري «سيانبيسي» آمريکا داشت گفت: «من تصور ميکنم خالص رشد توليدناخالصداخلي اقتصاد چين تا پايان سال جاري مثبت خواهد بود. تا انتهاي سال ۲۰۲۱ نيز رشد اقتصادي اين کشور مقادير مثبت قدرتمندتري را به ثبت خواهد رساند.» به عقيده اين اقتصاددان، ساير اقتصادهاي «بريکس» شامل هند، برزيل و روسيه اما در اين جاده رو بهبود بهطور قابلتوجهي از چين عقبتر هستند. فراتر از شوکهاي بيماري کرونا، اين کشورها با مشکلات ساختاري مواجه هستند که بايد به آنها رسيدگي کنند.