برگزیده

5 مانع تعطیلی تهران

همشهري

بروزرسانی 1399/07/14 - 22:07

همشهري/متن پيش رو در همشهري منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

در روزي که انتظار مي‌رفت با بالاگرفتن شديد آمار مرگ‌ومير و ابتلا به کرونا در پايتخت استانداري تهران دورکاري کارکنان دولت و سياست‌هاي پيشگيرانه بيشتري را براي شکستن زنجيره کرونا اعلام کند، انوشيروان محسني‌بندپي، استاندار تهران دستورالعمل «برنامه ارتقاي استفاده از ماسک و فاصله اجتماعي» را ابلاغ و اعلام کرد که «نظارت‌ها بر پروتکل‌ها تشديد مي‌شود». ابلاغيه‌ و در نهايت واکنشي که در شرايط بحراني پيش روي تهران انتقاد‌برانگيز است و افکار عمومي، کادر درمان و منتقدان را قانع نمي‌کند.عليرضا زالي، فرمانده ستاد مقابله با کروناي شهر تهران که خواستار تصميم فوري و قاطع استانداري در مورد وضعيت قرمز تهران شده بود، ‌به همشهري مي‌گويد: يکي از مشکلات اصلي در مديريت و مهار بحران کرونا در تهران اين است که تصميم‌گيري‌هاي مربوط به پايتخت با تأخير انجام مي‌شود.

1- پروتکل‌ها و ابلاغيه‌هاي تفسيرپذير: کادر درمان که اين روزها فشار بي‌سابقه‌اي را در نقاط مختلف کشور و نيز تهران تحمل مي‌کنند، معتقدند يکي از موانع اثربخشي تصميمات محدودکننده در تهران ‌اين است که بخشي از ابلاغيه‌ها و پروتکل‌ها به‌شدت تفسير‌پذير است و مانع از عملکرد هماهنگ بخش‌هاي مختلف در دورکاري، تعطيلي صنوف و اثربخشي سياست‌هاي محدود‌‌کننده مي‌شود.عبدالرحمان رستميان، معاون فرهنگي و اجتماعي دانشگاه علوم پزشکي ايران در اين‌باره به همشهري مي‌‎گويد مديران جرأت لازم براي اعمال طرح‌هاي دورکاري در ادارات را ندارند: «در دوره گذشته شيوع بيماري کرونا، از سوي ستاد ملي ابلاغيه‌اي به دستگاه‌ها براي دور‌کار‌کردن 50درصد نيروها و سپس يک‌سوم کارکنان ارائه شد و مديران نيز با استناد به اين ابلاغيه، نيروهاي خود را دور‌کار کردند. با اين حال در دوره کنوني چنين ابلاغيه و شفافيتي براي دور‌کار کردن کارکنان به‌دست مديران نرسيده است تا مستند به آن اقدامي انجام دهند. »

2- بوروکراسي و تصميم‌گيري کند: تصميم‌گيري درباره تعطيلي تهران فرايندي به‌مراتب پيچيده‌تر از ديگر شهرها دارد. در واقع در اين زمينه استانداري تهران اگرچه متولي اصلي ارائه پيشنهادها و اعلام رسمي اخبار مربوط به دورکاري و تعطيلي است، اما براي اين تصميم‌گيري همه اختيارات را ندارد. بوروکراسي و اعلام‌نظر سازمان‌هاي مختلف براي تصميم‌گيري در شرايط بحران عملا واکنش سريع نسبت به پيشروي کرونا را در پايتخت به‌شدت تحت‌تأثير منفي قرار داده است. محسن پيرهادي، نماينده تهران و عضو هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي به همشهري مي‌گويد بوروکراسي اداري سنگين است، تصميمات مهم را يا نمي‌گيرد يا با تأخير مي‌گيرد: «در شرايط بحران، انتظار اين است که نهادهاي متولي ازجمله استانداري تهران، ‌ستاد ملي مقابله با کرونا و ديگر سازمان‌ها موانع تصميم‌گيري را بردارند و هماهنگ عمل کنند. نتيجه اين ناهماهنگي، ‌فشاري است که به کادر درمان وارد مي‌شود و در نهايت بي‌اعتمادي جامعه را به‌دنبال دارد.» پيگيري‌هاي همشهري و همچنين تماس‌هاي مردمي با روزنامه نشان مي‌دهد تعدادي از سازمان‌هاي دولتي به‌صورت چراغ خاموش و بدون اعلام رسمي همه نيروها را به حضور روزانه و مستمر ملزم کرده‌اند. يکي از دلايل فراخواندن تعداد زيادي از کارکنان دولت براي بازگشت به‌کار (که رسما اعلام نشده) بالا‌گرفتن موارد حقوقي و قانوني استخدامي بوده است. در واقع سازمان‌هاي بالادستي متولي در اين حوزه با تداوم دورکاري موافقت نکرده‌اند.

3- اختلاف‌نظر درباره دورکاري: پيگيري‌ها نشان مي‌دهد درباره تداوم دورکاري، تعطيلي گسترده و محدود‌کردن فعاليت واحدهاي صنفي در تهران، اختلاف‌نظرهاي زيادي در بخش‌‌هاي مختلف و درواقع در سلسله مراتب مختلف تصميم‎گيري وجود دارد. دورکاري تجربه جديدي در ساختار اداري کشور است که اگرچه پيامدهاي مثبتي براي مهار و کنترل کرونا دارد، اما در بلندمدت تاثيرات منفي بر گردش کار و پيشبرد امور اجرايي در سازمان‌هاي مختلف گذاشته است. در چنين شرايطي علي‌القاعده انتظار اين بوده که سازوکارهاي مديريت تاثيرات منفي دورکاري فراهم شود و نظام مديريتي و برنامه و بودجه در واقع موانع دورکاري را بردارد اما در بحبوحه وضعيت فعلي به‌نظر مي‌رسد استدلال‌هاي مخالف دورکاري قوت گرفته و موج گسترده بازگشت به‌کار کارکنان مزيد بر علت ديگر مشکلات کنوني شده است. آنطور که رستميان، معاون فرهنگي دانشگاه علوم پزشکي‌تهران به همشهري مي‌‌گويد، وجود ابلاغيه‌هاي غيرشفاف، دست مديران براي اعمال دورکاري کارکنان دستگاه‌ها را بسته و در واقع بايد بگوييم دست آنها براي اينکه نيروها را حضورا به‌کار بگيرند، باز گذاشته است.

4-مقاومت اصناف: يکي از نخستين گروه‌هايي که در طرح‌هاي محدود‌سازي‌ در ايام کرونا همواره صداي انتقاد آنها شنيده شده اصناف هستند. اين انتقادات هنوز ادامه دارد. واحدهاي صنفي در دوره‌هاي اول و دوم شيوع بيماري با وعده‌هايي از سوي دولت براي حمايت از کسب و کارشان روبه‌رو شده و به اميد استفاده از تسهيلات بانکي ارزان‌قيمت و بلاعوض به شکلي با طرح‌هاي محدودسازي همراهي کردند اما با گذشت زمان و استمرار وضعيت قرمز در اغلب شهرهاي کشور، واحدهاي کسبي خود را متضررترين بخش اقتصادي در جريان کرونا ديده و به‌دليل عملي شدن بخشي از وعده‌هاي حمايتي از سوي دولت اکنون جزو گروه‌هاي منتقد جدي در روند محدودسازي فعاليت‌هاي کسب و کار هستند. پيگيري‌هاي همشهري نشان مي‌دهد نهادهاي بالادستي براي اعمال محدوديت‌هاي گسترده به شکلي که در اسفند و فروردين در کشور انجام شده به‌ويژه در تهران با فشار مستمر اصناف مواجه‌اند و نگراني‌هاي زيادي درباره پيامدهاي اقتصادي اين تعطيلات گسترده وجود دارد.

5- نگراني از سفر : يکي از چالش‌هايي که در ماه‌هاي گذشته همزمان با تعطيلات چندروزه در کشور با آن روبه‌رو بوديم، سفر ميليون‌ها شهروند از تهران به مناطق مختلف کشور بود. اين سفرها تهران را تبديل به چهارراه توزيع کرونا در کشور کرد و مسئولان از ثبت رکورد بي‌سابقه تردد خودروها در محورهاي ارتباطي کشور خبر دادند. به‌نظر مي‌رسد يکي ديگر از دلايل مسئولان براي ترديد در تعطيل‌کردن پايتخت همين رفتارها و نبود سازوکارهايي براي جلوگيري از انجام سفرهاي بين‌شهري از سوي پايتخت‌نشينان باشد. اقدامي که درنهايت مي‌تواند منجر به شيوع دور تازه‌اي از بيماري در مناطقي شود که خود در وضعيت قرمز قرار دارند.