یک کارشناس: دولت به چین و روسیه پاسخ مثبتی نمی دهد

فرهيختگان/متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

شعيب بهمن، کارشناس مسائل بين‌الملل و روسيه در گفت‌وگو با «فرهيختگان» درباره عدم همکاري دولت روحاني با روسيه و چين به بهانه‌هاي واهي همچون FATF و تحريم‌ها تحليلي ارائه کرد و گفت: «به نظر مي‌رسد بيش از آنکه تحريم‌هاي آمريکا در رابطه ايران با روسيه و چين محدوديت ايجاد کرده باشد، نگاه و رويکرد غرب‌گرايانه در داخل دولت فعلي است که باعث ايجاد محدوديت در ارتباط با کشورهايي همچون روسيه و چين شده است.»

بهمن درباره رابطه ايران با روسيه و چين در وضعيت فعلي اظهار داشت: «روسيه و چين در فضاي پسابرجام و با خروج آمريکا از برجام جزء کشورهايي بودند که در حرف و عمل به همکاري با ايران ادامه دادند.»

اين کارشناس مسائل بين‌الملل افزود: «روسيه و چين درعين‌حال، آمريکا را به دليل خروج از برجام محکوم کرده و اروپايي‌ها را نيز به دليل عدم‌پايبندي به اين معاهده مورد سرزنش قرار دادند.»

وي افزود: «معاملات تجاري ايران با اين کشورها در شرايط فعلي ادامه يافته، هرچند برخي شرکت‌هايي که در اين دو کشور حضور داشته‌اند به‌ويژه شرکت‌هاي بزرگ به واسطه معامله با کشورهاي غربي و آمريکا، امکان ادامه همکاري برايشان وجود نداشت اما واقعيت اين است که شرکت‌ها و بانک‌هاي کوچک‌تر تعاملات خود را با ايران ادامه دادند.»

بهمن تاکيد کرد: «چين حتي در حوزه خريد نفت از ايران طبق آنچه منابع غربي نيز بارها اعلام کردند، يکي از منابع اصلي خريدار نفت ايران در دوره تحريم‌هاي يک‌جانبه آمريکا محسوب مي‌شود.»

اين کارشناس مسائل بين‌الملل با بيان اينکه روسيه و چين در حوزه سياسي و اقتصادي ضمن نپذيرفتن تحريم‌هاي آمريکا عملا همکاري‌هاي خود را با ايران ادامه دادند، تصريح کرد: «اين دو کشور به اشکال مختلف نشان دادند که علاقه‌اي به پيروي از تحريم‌هاي آمريکا ندارند.»

وي در پاسخ به اين سوال که روسيه و چين در زمان فعلي که ايران FATF را نپذيرفته آيا بازهم همکاري‌هاي خود را ادامه خواهند داد، متذکر شد: «واقعيت اين است که همکاري‌ها همچنان ادامه دارد و FATF مساله جدي و تاثيرگذاري در روابط اقتصادي ايران با اين دو کشور نبوده است.»

بهمن اظهار داشت: «اگرچه شرکت‌ها و بانک‌هاي بزرگ در اين دو کشور به دليل برخورداري از ارتباط جهاني و ارتباط با آمريکا دچار محدوديت براي معامله با ايران شده‌اند، اما شرکت‌ها و بانک‌هاي کوچک‌تر همچنان به همکاري خود ادامه مي‌دهند.»

اين کارشناس مسائل بين‌الملل تاکيد کرد: «نکته قابل‌توجه ديگر اين است که تا جايي که ما اطلاع داريم طرف‌هاي مقابل اتفاقا براي همکاري با ايران تمايل دارند اما در اکثر مواقع با پاسخ مثبتي از سوي دولت روبه‌رو نمي‌شوند.»

«بنابراين به نظر مي‌رسد بيش از آنکه تحريم‌هاي آمريکا در رابطه ايران با روسيه و چين محدوديت ايجاد کرده باشد، نگاه و رويکرد غرب‌گرايانه در داخل دولت فعلي است که باعث ايجاد محدوديت در ارتباط با کشورهايي همچون روسيه و چين شده است.»

وي درخصوص قرارداد ۲۵ساله ايران و چين و وضعيت فعلي آن تصريح کرد: «قرارداد ۲۵ساله اساسا به اين دليل که دولت آقاي روحاني تمايلي به آن نشان نداد، توسط آقاي لاريجاني به‌عنوان نماينده ويژه پيگيري شد.»

  چيني‌ها معتقدند در فضاي ايران نوعي بي‌اعتمادي به اين کشور وجود دارد

بهمن با يادآوري اين نکته که چيني‌ها معتقد بودند که در فضاي ايران نوعي بي‌اعتمادي به اين کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: «آنها مي‌گفتند نخبگان سياسي ايران تمايلي براي افزايش همکاري‌ها با چين ندارند لذا دو طرف به اين توافق رسيدند تا براي ساماندهي روابط خود يک توافق بلندمدت امضا کنند تا با تغييرات سياسي در ايران توافقات پيشين زيرسوال نرود و متوقف نشود.»

 اين کارشناس مسائل روسيه گفت: «قرار بود اين توافق تا زمان نهايي‌شدن انتشار عمومي پيدا نکند اما متاسفانه شاهد کار‌شکني در اين زمينه بوديم تا جايي که برخي افراد از درون وزارت امور خارجه براي زيرسوال بردن اين توافق دست به انتشار اين توافقنامه زدند که اين موضوع باعث دلخوري طرف چيني شد.»

 وي همچنين تصريح کرد: «پس از اين اتفاق چيني‌ها گلايه کردند که ايران طرف اعتماد نيست و اعلام کردند در ساختار سياسي ايران افرادي هستند که نمي‌توان به آنها براي همکاري بلندمدت اعتماد کرد، بنابراين اين توافقنامه نيز به اين شکل از دستور کار خارج شده است و قاعدتا بايد رايزني‌هاي ديگري درباره آن انجام شود تا در دستور کار قرار گيرد.»

 بهمن تاکيد کرد: «طيفي که نگاه غرب‌گرايانه داشته و تمايلي به توسعه روابط ايران با کشورهاي شرقي ندارند اساسا براي از بين بردن توافق ۲۵ ساله با چين، متن آن را منتشر کردند و درصدد بودند از اين طريق روي ارتباط ايران با کشورهاي شرقي تاثيرگذار باشند.»

اين کارشناس مسائل بين‌الملل در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينکه آيا در حال حاضر روسيه و چين نيز مايل هستند براي در امان ماندن از تحريم‌هاي آمريکا زيربار  FATF نروند، اظهار داشت: «مساله اين است که آمريکايي‌ها تلاش دارند از قواعد و نهادهاي بين‌المللي که در حوزه پولي و مالي وجود دارد، سوءاستفاده کنند.»

وي در همين زمينه با اشاره به سوءاستفاده آمريکا از سازوکارها نهادهايي همچون FATF، سوئيفت، بانک جهاني، صندوق بين‌المللي پول و نهادهاي مشابه خاطرنشان کرد: «آمريکا از اين نهادها براي رسيدن به اهداف خود استفاده مي‌کند و اين نکته مورد توجه روسيه و چين نيز قرار گرفته است.»

بهمن ادامه داد: «در سال‌هاي اخير تعداد تحريم‌هايي که عليه روسيه و چين اعمال شده نيز افزايش يافته است، بنابراين اين دو کشور نيز به دنبال ايجاد سازوکارهاي جديد در حوزه مناسبات اقتصادي بين‌المللي خود بوده‌اند.»

اين کارشناس مسائل بين‌الملل در همين زمينه به شکل‌گيري شبکه مير (سوئيفت روسي) توسط روسيه با کارکرد سوئيفت و ايجاد شبکه مشابه در چين براي در امان ماندن از تحريم‌ها و نظارت آمريکا اشاره کرد و گفت: «آمريکا از طريق سوئيفت مي‌توانست تمام نقل‌وانتقالات مالي کشورها را رهگيري کند.»

وي افزود: «کشورهايي که تمايل دارند استقلال سياسي خود را افزايش دهند برايشان مهم است که اين قواعد را به نحوي طراحي و نهادهاي اقتصادي را طوري ايجاد کنند تا آمريکا امکان اعمال نفوذ يک‌جانبه بر آنها نداشته باشد، لذا انتظار مي‌رود در سال‌هاي آينده کشورهاي روسيه و چين با اتحاد و ائتلاف با ساير کشورها به سمت ايجاد بانک جهاني و صندوق بين‌المللي پول حرکت کنند.»

به گفته بهمن اين موضوع باعث کاهش استفاده از دلار به‌عنوان يک ارز بين‌المللي خواهد شد و اين مسائل مي‌تواند در کاهش هژموني آمريکا در سطح بين‌الملل تاثير‌گذار باشد.

اين کارشناس مسائل بين‌الملل اين نکته را نيز اضافه کرد که اين مسائل مي‌تواند براي ايران که همواره تحت‌فشار اقتصادي آمريکا قرار داشته، فرصت قابل‌توجهي باشد که قطعا بايد از سوي مسئولان اجرايي کشوري مورد توجه ويژه قرار گيرد.

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar