برگزیده

محسن هاشمی: امیدوارم گول نخورم و نیایم

شرق

بروزرسانی 1399/07/16 - 11:32

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

هرچه به انتخابات رياست‌جمهوري سال 1400 نزديک مي‌شويم، شرايط انتخاباتي بيش از پيش روشن مي‌شود؛ به‌نحوي که بعد از گمانه‌زني‌هاي بسيار محمدجواد ظريف صراحتا اعلام کرد که نامزد نمي‌شود، محمد خاتمي گفت که قصد حضور در قدرت را ندارم و البته محمدرضا عارف گفت که مي‌آيم.
‌محسن هاشمي: نمي‌آيم
حالا و در تازه‌ترين موضع انتخاباتي محسن هاشمي‌رفسنجاني، رئيس‌ شوراي شهر تهران و يکي از اعضاي اصلي حزب کارگزاران سازندگي در گفت‌وگويي راديويي گفته است که نمي‌آيد: او در پاسخ به اين سؤال که آيا در انتخابات 1400 کانديدا مي‌شويد، گفت: «علاقه‌اي به اين کار ندارم. با وضعيتي که الان هست فکر نمي‌کنم هيچ عاقلي کانديدا شود. شرايط کشور بسيار سخت است و کسي که خود را کانديدا مي‌کند، به قول غربي‌ها بايد سوپرمن باشد... برخي‌ها لطف داشتند به بنده و آن‌هم به دليل فعاليت‌هاي ابوي در سال‌هاي گذشته بود که يک نگاهي به من داشتند ولي من هيچ‌وقت چنين چيزي را مدنظر قرار نداده‌ام». هاشمي در واکنش به اينکه برخي‌ها هستند که در دقايق پاياني زمان ثبت‌نام يکباره براي کانديداتوري در انتخابات احساس تکليف مي‌کنند، تصريح کرد: «بله اين هم پيش مي‌آيد. به‌هر‌حال برخي‌ها هستند که طرفداران‌شان به آنها فشار مي‌آورند و ما که چندين انتخابات را برگزار کرديم، ديديم که چگونه به آنها فشار مي‌آوردند و مي‌گويند که هيچ راهي جز حضور آنها نيست». رئيس شوراي مرکزي حزب کارگزاران همچنين در پاسخ به اين سؤال که آيا ممکن است شما نيز تحت تأثير اين‌گونه فشارها قرار بگيريد، گفت: «اميدوارم که بنده گول نخورم و نيايم».
‌گمانه‌زني بر سر ائتلاف با لاريجاني
حالا بعد از هاشمي بايد ديد که وضعيت انتخاباتي در حزب کارگزاران سازندگي چه مي‌شود؟ علي لاريجاني يکي از گزينه‌هاي مهمي است که برخي مي‌گفتند مي‌تواند گزينه اصلي کارگزاران باشد زيرا از يک‌سو هيچ‌گاه مواضع تندي نداشته است و از سوي ديگر حزب کارگزاران هم در سال‌هاي اخير نشان داده که چندان بي‌رغبت به ائتلاف با يک نيروي اصولگراي سرشناس، معتدل و همسو در استراتژي سياسي نيست؛ البته که حسين مرعشي چندي‌پيش در گفت‌وگويي با «شرق» اين احتمال را رد کرد و گفت: «حزب کارگزاران تاکنون هيچ ديداري با آقاي لاريجاني نداشته است و اصلا معلوم نيست که خود او بخواهد به عرصه انتخابات وارد شود يا خير. کارگزاران اکنون چهار نامزد حزبي دارد و نيازي ندارد از آقاي لاريجاني حمايت کند. ضمن احترامي که براي آقاي لاريجاني قائليم اما در حزب کارگزاران کوچک‌ترين بحثي درباره حمايت از او در انتخابات رياست‌جمهوري سال آينده نداشته‌ايم. حزب کارگزاران که بيشترين ظرفيت را براي معرفي نامزد دارد، حتما از يک نامزد غيرحزبي و حتي غيرجبهه‌اي حمايت نمي‌کند اما همچنان محکم مي‌گوييم که دولت آينده بايد يک دولت غيرسياسي و تکنوکرات باشد».
اگرچه مي‌توان اين سخن مرعشي به‌عنوان سخنگوي حزب سند قرار دهيم و بگوييم تا اين لحظه موضع حزب کارگزاران همين است اما اگر به سخنان ديگر اعضاي اين حزب مراجعه کنيم، در‌مي‌يابيم که ائتلاف چندان در ميان اعضاي کارگزاران نکوهيده هم نيست و هنوز مي‌توان انتظار داشت که در شرايطي خاص مانند رد صلاحيت گزينه‌هاي حزبي يا رد صلاحيت گزينه‌هاي جناحي نيروهاي کارگزاران به سمت لاريجاني گرايش يابند. افزون بر همه اينها وقتي ظريف در گفت‌وگويي با روزنامه «کاروکارگر» گفت که نمي‌آيم اما ذيل سخنانش اشاره کرد که اولا از نامزدي که مورد اجماع ملي باشد، حمايت مي‌کند و ثانيا به‌نوعي گفت که بي‌تمايل به ادامه وزير‌ خارجه ‌بودن نيست: «من نيز با تمام توان در شکل‌گيري اجماع ملي ايفاي نقش خواهم کرد تا فردي که مورد وثوق تمام ملت و گروه‌هاي تأثيرگذار سياسي است، وارد ميدان شود تا از شرايط خطير فعلي عبور کنيم و با شکل‌گيري چنين اجماعي من هم خواهم توانست وظايف خودم در وزارت خارجه را بهتر انجام دهم».
‌حمايت ظريف از لاريجاني؟
پس از اين سخنان چنين احتمالي هم مطرح مي‌شود که ظريف گزينه‌اي مانند لاريجاني را مدنظر دارد تا بتواند باز‌هم وزير خارجه‌اش باشد زيرا از يک‌سو ديدگاه ظريف و لاريجاني خاصه در حوزه سياست خارجي چندان از هم دور نيست و ثانيا دست‌کم در طيف اصولگرايي بعيد است گزينه‌اي هنوز خواستار وزارت ظريف باشد. منصور حقيقت‌پور، مشاور لاريجاني در دوره رياستش بر مجلس هم در گفت‌وگو با «نامه‌نيوز» باور دارد که ظريف از لاريجاني حمايت مي‌کند: «سياست‌هاي آقاي ظريف و نوع نگاه او نسبت به ارتباط با دنيا به آقاي لاريجاني نزديک است و اين احتمال مي‌رود؛ در‌صورتي‌که آقاي لاريجاني نامزد رياست‌جمهوري بشود، آقاي ظريف به‌صورت غيررسمي و محفلي از آقاي لاريجاني حمايت کند». ‌حال بايد ديد در اين ميان اگر قرار باشد فردي مانند علي لاريجاني که احتمال تأييد صلاحيتش تقريبا صددرصدي است و شايد در فضاي سياسي شخصيتي چون ظريف هم از او حمايت کند، حزب کارگزاران که هيچ‌گاه موضع تندي عليه ائتلاف نداشته است، بازهم بر گزينه‌هاي حزبي تأکيد مي‌کند يا نه؟
‌احتمال حضور جهانگيري
اما در کنار مقوله ائتلاف اگر قرار باشد کارگزاران با گزينه‌هاي حزبي خود وارد شود، در کنار هاشمي که حالا گفته است نمي‌آيد، اسحاق جهانگيري هم گزينه مطلوبي است زيرا جهانگيري از يک طرف در حزب کارگزاران عضويت دارد و گزينه حزبي است و از سوي ديگر يک گزينه اصلاح‌طلب است؛ بنابراين يک گزينه جناحي هم هست و اگر او نامزد شود، با توجه به سابقه مناظره‌هايي که مردم از او در انتخابات 96 به‌خاطر دارند بعيد نيست از يک‌سو بتواند حمايت مردم را جذب کند و از سوي ديگر مورد اجماع ديگر نيروهاي اصلاح‌طلب واقع شود. البته مانع او انتقادهايي است که به عملکرد دولت دوم حسن روحاني وارد مي‌شود و او به دليل آنکه معاون اول دولت روحاني است، حتما در معرض تندترين انتقادهاي اصولگرايان خواهد بود.
‌حمايت کارگزاران از عارف در شرايطي خاص
اما جداي از آنچه در کارگزاران مي‌گذرد ورود عارف به انتخابات هم موضوع مهمي است؛ اگرچه او با برخي طيف‌هاي اصلاح‌طلبي اختلافاتي دارد؛ از جمله با کارگزاران که هميشه منقد جدي او بوده‌اند اما اگر او بتواند نظر عموم اصلاح‌طلبان را جلب کند و در شرايطي که نامزد مؤثر ديگري وجود نداشته باشد حتي بعيد نيست که کارگزاران از او هم حمايت کند زيرا ديده شده است که در شرايط خاص، اجماع حتي بر يک نيروي اصولگرا مانند روحاني هم شکل گرفته است چه رسد به عارف که هم معاون‌اول رئيس دولت اصلاحات بوده و هم از شانس تأييد صلاحيت بالايي برخوردار است. براي مثال چندي‌پيش علي صوفي، از اعضاي شوراي سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان گفته بود: «اصلاح‌طلبان از سال ۹۲ تاکنون نشان داده‌اند که دنبال اجماع‌سازي بوده‌اند. استراتژي شوراي عالي هم همين بوده است. حزب کارگزاران سازندگي هم عضوي از شوراي عالي سياست‌گذاري اصلاح‌طلبان است و اعضاي اين حزب تا امروز با وجود همه اختلاف‌نظرهايي که با برخي اعضا دارند، ثابت کرده‌اند که در نهايت به تصميم جمعي احترام مي‌گذارند؛ بنابراين اين اطمينان وجود دارد که در نهايت همه اصلاح‌طلبان با يکديگر به اجماع مي‌رسند. از سوي ديگر کارگزاران که خود را عمل‌گرا مي‌داند، همچنان از روال سال ۹۲ تاکنون حمايت مي‌کند و هنوز سياست ائتلافي را درست مي‌داند و چنين باوري در اين حزب وجود دارد که مي‌شود باز‌هم از يک نامزد غيراصلاح‌طلب حمايت کرد... اکنون زمزمه‌هايي مي‌شود که کارگزاران از آقاي علي لاريجاني حمايت مي‌کند. در واقع آنها بدشان نمي‌آيد که از يک نيروي کاملا اصولگرا به نام لاريجاني حمايت کنند. آنها عمل‌گرا هستند و اگر ببينند که اجماع اصلاح‌طلبان بر آقاي عارف است و احتمال رأي‌آوري عارف هم بالاست حتما از لاريجاني به سمت عارف مي‌آيند و با تعيين شروطي از او حمايت مي‌کنند».
با همه اينها بايد منتظر ماند و ديد که در روزها و ماه‌هاي آينده چه تغييرات سياسي‌اي در آرايش نيروها رخ مي‌دهد زيرا بي‌شک تا روز انتخابات بسياري از چيدمان‌ها تغيير مي‌کند.