روسیه می خواهد به ایران «اس-۴۰۰» بفروشد؟

ديپلماسي ايراني/متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
سفير روسيه در ايران گفت: «ما اس-۳۰۰ را در اختيار ايران قرار داديم. اکنون هم روسيه هيچ مشکلي براي تحويل اس-۴۰۰ به ايران ندارد و قبلا هم مشکلي نداشته است.» ژاگاريان با بيان اينکه روسيه هيچ نگراني از بابت تهديدهاي آمريکا ندارد، افزود: «ما از روز اول گفتيم که مشکلي براي فروش سلاح به ايران از ۱۹ اکتبر به بعد وجود نخواهد داشت.»
ظاهرا لِوان دژاگاريان، سفير روسيه در تهران، به روزنامه رسالت گفته است: «ما اس-300 را در اختيار ايران قرار داديم. اکنون هم روسيه هيچ مشکلي براي تحويل اس-400 به ايران ندارد و قبلا هم مشکلي نداشته است.» ژاگاريان با بيان اينکه روسيه هيچ نگراني از بابت تهديدهاي آمريکا ندارد، افزود: «ما از روز اول گفتيم که مشکلي براي فروش سلاح به ايران از 19 اکتبر به بعد وجود نخواهد داشت.»
چرا اين مساله اهميت دارد؟ اينکه اظهارات دژاگاريان تا چه اندازه جدي بوده يا مبني بر يک برنامه خريد است يا خير، مشخص نيست. کرملين پيشتر هم از اين طرح پيشنهادي صحبت کرده بود، اما تا کنون هيچ درخواست رسمي از سوي تهران در اين زمينه مطرح يا براي آن زمينه چيني نشده است. اما اگر ايران بخواهد از روسيه اس-400 بخرد، اين به معناي يک سيلي محکم به دولت دونالد ترامپ خواهد بود. به علاوه، بعيد است که اسرائيل ساده از اين مساله بگذرد و واکنشي نشان ندهد. روسيه پيشتر و پس از امضاي توافق هسته اي ايران موسوم به برجام، سامانه دفاع هوايي «اس-300» را در سال 2016 (در زمان رياست جمهوري باراک اوباما) به ايران تحويل داد. دولت دونالد ترامپ در تلاش ها براي تمديد تحريم هاي تسليحاتي سازمان ملل عليه ايران شکست خورد و حتي نتوانست متحدان بزرگ اروپايي آمريکا يعني آلمان، بريتانيا و فرانسه را به تصويب پيش نويس قطعنامه جديد مبني بر تمديد تحريم تسليحاتي طولاني مدت ترغيب کند. سامانه پدافند هوايي دور-برد اس-400 بسيار پيشرفته است و در صورت بروز درگيري با ايران، اين سامانه مي تواند تهديدي براي هواپيماهاي ساخت آمريکا که توسط ايالات متحده و متحدان منطقه اي آن پرواز مي کنند، باشد.
بعد از اين چه خواهد شد؟ تحريم هاي تسليحات متعارف سازمان ملل عليه ايران در تاريخ 18 اکتبر منقضي مي شود و ايالات متحده به رغم مخالفت هاي روسيه، چين و متحدان اروپايي مدعي شده که به طور يکجانبه از روند بازگشت سريع همه تحريم هاي شوراي امنيت عليه ايران (مکانيزم ماشه) که در برجام آمده، استفاده کرد است. اگرچه دولت ترامپ در تلاش ها در اين زمينه بارها شکست خورده و با مخالفت عمومي مواجه شده، اما هيچ نشانه اي دال بر تغيير مسير آن از تلاش ها براي انزواي ايران و فلج کردن اقتصاد اين کشور به اميد وادار کردن آن به مذاکره بر سر يک «توافق بهتر» ديده نمي شود.
مسائل حائز اهميت مرتبط با اين موضوع چه هستند؟ فروش سامانه اس-400 توسط روسيه به ترکيه سبب شد روابط واشنگتن و آنکارا به پايين ترين سطح از زمان پيوستن ترکيه به ناتو در سال 1952 برسد. با اين حال، ايالات متحده همچنان حضور نظامي خود را در پايگاه هوايي اينجيرليک حفظ کرده و طبق اعلان پنتاگون، هنوز تصميم به خروج از اين پايگاه ندارد. آنتون مارداسُف، کارشناس امور نظامي و خبرنگار با تمرکز بر سوريه و عراق و سازمان هاي افراطي، معتقد است که مطرح شدن پيشنهاد فروش اس-400 به ايران از سوي رهبران روسيه بيشتر با توجه به منافع گسترده تر کرملين در رويارويي با کاخ سفيد و در قبال خاورميانه صورت گرفته است.
منبع: المانيتور