چرا تهران تعطیل نمیشود؟

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
در هفتههاي اخير مرتب و به تکرار شنيدهايم وضعيت تهران بحراني است، تخت خالي نداريم، کادر درمان خستهاند و به همان اندازه هم صحبت از تعطيلي تهران شده است. پيشنهادي که هنوز اجرايي نشده است.
تابستان بود که کارشناسان حوزه سلامت کشور نسبت به پاييز وحشتناک کرونايي هشدار دادند. همين هم شد. با آغاز پاييز مبتلايان به کرونا اوج گرفتند و فوتيهاي کرونا به بيش از ۴۰۰ تن رسيدند. اين در حالي است که خود مسئولين آمار واقعي فوتيها را دو و نيم برابر رقمهاي اعلامي ميدانند. آنچه شدت فاجعه را بيشتر نشان ميدهد.
در اين ميان، محسن هاشمي رئيس شوراي شهر تهران ميگويد نيمي از آمار فوتيهاي اعلام شده متعلق به پايتخت است. خبري که ميتواند بحراني بودن وضعيت تهران را بيشتر به رخ بکشد.
در چنين شرايطي اظهارات ضد ونقيض مسئولين وزارت بهداشت، ستاد ملي مقابله با کرونا، مديريت شهري و دولت درباره تعطيلي تهران نشان ميدهد فرماندهان مقابله با کرونا در پيچ سخت کرونايي دچار ترديد و تشت آرا شدند.
تعطيلي تهران از طرح تا اجرا
يک ماهي هست که صحبت از تعطيلي تهران است و اين پيشنهاد همچنان در حد يک ايده باقي مانده است. اما هفته گذشته هفته پر سر و صدايي براي پيگيري اين ايده بود.
۱۵ آبان ماه بود که عليرضا زالي فرمانده ستاد عمليات مديريت بيماري کرونا در کلانشهر تهران پيشنهاد تعطيلي دو تا سه هفتهاي تهران با توجه به افزايش آمار ابتلا به کرونا در پايتخت را داد. او تصريح کرد تعطيلي تهران صرفا براي کنترل اپيدمي نيست؛ بلکه براي فرصت احيا و ايجاد بازيابي و تجديد قوا و توان کادر پزشکي است و براين اساس پيشنهاد ما تعطيلي دو تا سه هفتهاي در تهران است.
جز زالي، محمدرضا ظفرقندي، رئيس سازمان نظام پزشکي، رئيس و اعضاي شوراي شهر تهران، اعضاي مجمع نمايندگان شهر تهران نيز به شدت خواهان تعطيلي تهران شدند.
حتي خبرهايي درباره نامه مجمع نمايندگان شهر تهران به ستاد ملي مقابله با کرونا و نشست اعضاي شوراي شهر تهران با اعضاي نمايندگان استان تهران و استانداري منتشر شد که درصدد پيگيري تعطيلي تهران بودند.
جمعه شب هم ايرج حريرچي در گفتگويي اينستاگرامي البته با خبرگزاري صدا و سيما، وعده داد روز شنبه درباره تعطيلي تهران تصميمگيري ميشود: «پيشنهاد تعطيلي کامل تهران روي ميز است. محدوديتهاي جديد تهران فردا تصميمگيري و به زودي ابلاغ ميشود و برخي تصميمات با کمي تاخير اجرايي خواهد شد.»
به گفته حريرچي، زالي، فرمانده ستاد کرونا در تهران و بندپي، استاندار تهران پيشنهاد تعطيلي کامل پايتخت را حداقل به مدت دو هفته داشتند تا کادر درمان نفس بکشند.
روز شنبه نيز زهرا نژادبهرام عضو هيأت رئيسه شوراي شهر تهران با خوشحالي از عضويت شوراي متبوعش در ستاد مقابله با کرونا خبر از ارسال نامهاي مشترک با نمايندگان مجلس براي تعطيلي دو هفتهاي تهران داد و اعلام کرد امروز (شنبه) تصميمگيري نهايي در مورد تعطيلي دو هفتهاي تهران گرفته ميشود.
اما جلسه روز شنبه ستاد ملي مقابله با کرونا تنها به تعطيلي مشاغل گروه دو تا چهار از ساعت ۶ عصر منجر شد و هيچ خبري از تعطيلي تهران نشد. حتي عليرضا رئيسي، سخنگوي ستاد مقابله با کرونا گفت که اين موضوع در اين جلسه طرح هم نشده است.
همين موجب شد تا صبح يکشنبه محسن هاشمي با انتقاد از تعلل در تعطيلي تهران به تندي بگويد: «متاسفانه ستاد ملي مبارزه با کرونا هنوز پاسخي به پيشنهاد کارشناسي شوراي شهر و مجمع نمايندگان تهران مبني بر تعطيلي دو هفتهاي تهران نداده است. فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران [عليرضا زالي]، نظر مثبت خود را نسبت به اين پيشنهاد ابراز کرده، اما ظاهرا، مسئولان تصميم گيرنده جسارت و اراده لازم را براي اين اقدام ضروري که موجب شکستن زنجيره ابتلا و ايجاد يک فرصت حداقلي براي بازسازي توان سيستم سلامت و کارکنان خدوم بخشهاي خدماتي در اين حوزه ميشود، را ندارند.»
هنوز ابهام درباره تعطيلي تهران وجود داشت که انوشيروان بندپي استاندار تهران آب پاکي را روي دست حاميان تعطيلي تهران ريخت که تعطيلي تهران منتفي است. به گفته او، پس از بررسي ابعاد تعطيلي تهران تصميم گرفته شد که فعاليت گروههاي دو، سه و چهار از ساعت ۱۸ به بعد متوقف شود.
بندپي تأکيد کرد: در حقيقت ۴۳ شهرستان که در ابتدا اسامي آنها اعلام شد و ۴۴ شهرستان ديگر هم بعدا به آنها اضافه شدند، مشمول اين تصميم شدند؛ در استان تهران نيز اين کار را اجرا ميکنيم تا تأثير آن را بر روي شيوع ويروس کرونا بررسي کنيم.
در پي منتفي شدن تعطيلي تهران مينو محرز، عضو ستاد ملي مقابله با ويروس کرونا با اشاره به عدم موافقت با تعطيلي شهر تهران گفت: عدم تعطيلي تهران فاجعه است. آيا ميخواهند وضعيت از اين بدتر شود؟
وي با تاکيد بر روي اين نکته که مردم بايد خودشان رعايت کنند و از خانه بيرون نيايند و در تجمعات عزا و عروسي و تجمعات شرکت نکنند تصريح کرد: وقتي کسي براي جان مردم اهميت قائل نميشود مردم بايد خودشان رعايت کنند. تنها راه اين است که مردم خودشان رعايت کنند و فقط براي خريد ضروري از خانه خارج شوند.
عضو ستاد ملي مقابله با ويروس کرونا گفت: نميتوانم بفهمم که چرا با تعطيلي تهران مخالفت ميکنند. هميشه کشورهايي که در خصوص کرونا گوش به حرف مسئولين بهداشت خود نداده اند دچارعارضه شده اند که نمونه بزرگ آن آمريکا است.وقتي ستاد ملي مقابله با کرونا که رئيس آن رئيس جمهور و عاليترين مقام اجرايي کشور است دستور ميدهند که تعطيل کنند، اما استانداري با تعطيلي موافقت نميکنند خيلي جاي سوال دارد و واقعا نميدانم علت آن چيست. بنده واقعاً از اين تصميم استانداري تعجب ميکنم.
محرز خاطرنشان کرد: همه ارگانها زير نظر رياست جمهوري است و خود رئيس جمهور هم رئيس ستاد مقابله با کرونا است وقتي ستاد کرونا ميگويد بايد بسته باشد ديگر چه کسي ميتواند مخالفت بکند؟ جوابي براي اين مخالف ندارم واقعاً. عدم تعطيلي کار اشتباهي است و بايد تعطيل کنند.
محرز در حالي بر نقش استانداري در تعطيل نکردن تهران تاکيد کرد که طبق گفته حريرچي استاندار تهران خود از پيشنهاددهندگان تعطيلي دو هفتهاي تهران بود.
تداوم سريالي پيشنهاد تعطيلي تهران
در حالي که استاندار تهران ۱۸ آبان ماه از منتفي شدن تعطيلي تهران خبر داد، اما يک روز بعد نادر توکلي معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در استان تهران در گفتگو با ايسنا، درباره تعطيلي دو هفتهاي تهران، گفت: براي انجام برنامهريزيهاي بعدي و اينکه بتوانيم در حوزه بهداشت با تمرکز بر قرارگاه وزارت کشور و اقدامات منسجمي که براي افزايش تستها صورت گرفته است، موفق عمل کنيم، بايد يک فاز موقت تعطيلي دو هفتهاي در تهران را داشته باشيم تا موج بيماري اندکي کنترل شود تا وارد برنامهريزي شويم.
وي در توضيح اين برنامهريزي، اظهار کرد: برنامهريزي براي اين است که افزايش تستها را انجام دهيم و به نظر ميرسد تعطيلي دو هفتهاي تهران ميتواند کمک کننده باشد. پيرو تصميم هفته گذشته مبني بر بستن خروجي شهرها و کنترل رفت و آمدها، پيشنهادي هم در خصوص تعطيلي دو هفتهاي تهران از سوي ستاد کنترل بيماري در کلانشهر تهران به ستاد ملي داده شده و در اوايل هفته آينده اين موضوع مجددا در دستور کار قرار خواهد گرفت. ما نسبت به اعمال تعطيلي دو هفتهاي تهران تا پيش از آذرماه بسيار اميدوار هستيم، زيرا بسيار کمک کننده خواهد بود.
افزون بر اين، حسينعلي شهرياري رييس کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي نيز در اين باره اظهار کرد: بايد تهران و کلانشهرها حداقل به مدت دو هفته تعطيل شوند و براي بعد از آن هم برنامهريزي اساسي صورت گيرد در غير اين صورت ما هفته آينده طرح دو فوريتي را براي الزام دولت به اين کار ارائه خواهيم کرد.
وي با اشاره به شيوع گسترده ويروس کرونا گفت: لازم است تهران و کلانشهرها حداقل به مدت دو هفته تعطيل شود، اين پيشنهادي است که ما به ستاد مبارزه با کرونا دادهايم البته که بايد در اين زمان هم برنامهريزي لازم صورت گيرد تا شرايط بعد از تعطيلي دو هفتهاي مديريت شود.
رييس کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي با اشاره به شروع محدوديتها به مدت يک ماه و تعطيلي برخي از مشاغل از ساعت ۶ بعد از ظهر افزود: تعطيلي مشاغل از ساعت ۶ بعد از ظهر شبيه شوخي است که با اين محدوديتها هيچ تغييري در کلانشهرها به خصوص تهران مشاهده نميشود. نميتوان اميدوار بود با اين شيوه شاهد کاهش مرگ و مير بود. اميدواريم ستاد دولتي مبارزه با کرونا قدري به خود آيد و تصميمات قاطعانهاي بگيرد از جمله آنکه تهران و کلانشهرها به مدت دو هفته تعطيل شوند ما اين پيشنهاد را به وزير بهداشت هم دادهايم.
مخالفان تعطيلي تهران چه ميگويند؟
برخي منابع از مخالفت رئيس جمهور با تعطيلي تهران خبر ميدهند اما عليرضا رئيسي، سخنگوي ستاد مقابله با کرونا ميگويد: «مخالفت رئيسجمهور در اين خصوص وجود نداشته و تاکنون در ستاد ملي کرونا چنين موضوعي در خصوص تعطيلي سراسري تهران مطرح نشده است.»
ولي به نظر ميرسد دولت به دليل وضعيت اقتصادي و ناتواني در تامين هزينه تعطيلي تهران با اين پيشنهاد مخالف باشد. چنانچه پيش از اين در ششم آبان ماه، سيما سادات لاري سخنگوي وزارت بهداشت و درمان در پاسخ به سوالي درباره پيشنهاد رئيس شوراي شهر تهران براي تعطيلي دو هفتهاي تهران گفته بود: اينکه بخواهيم در اين شرايط همه مشاغل را تعطيل کنيم، با توجه به مشکلات اقتصادي ممکن است عملياتي نباشد و فشار زيادي به مردم وارد شود.
همزمان محسن هاشمي رئيس شوراي شهر تهران نيز در حاشيه برگزاري دويست و چهل و پنجمين جلسه شوراي شهر تهران با اشاره به اينکه در اين شرايط و با توجه به وضعيت اقتصادي که شرايط مطلوبي هم ندارد دولت اقتصاد را نسبت به بهداشت و سلامت مردم ترجيح داده است، گفت: چنانچه اقتصاد وضعيت بهتري داشت قاعدتاً دولت به سلامت و بهداشت مردم در اين شرايط عنايت ويژهتري را داشت. با توجه به اين شرايط و عدم توجه دولت به موضوع بهداشت و سلامت نتيجهاش شرايط فعلي ميشود.
اظهارات لاري و هاشمي ميتواند تا حدي گوياي مسئله باشد. چندي پيش هم حميد سوري استاد اپيدميولوژي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي و رئيس مرکز تحقيقات ارتقاي ايمني دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي که يکي از طراحان محدوديتهاي جديد کرونايي است در گفتگو با فرارو در مخالفت با تعطيلي تهران، تاب آوريهاي اقتصادي، فرهنگي، سياسي، اجتماعي و حتي امنيتي را در سياستگذاريها و برنامههاي مقابله با اپيدمي مهم دانست و گفت: بدون آنها نميتوانيم نتايج مؤثر و موفقي به دست بياوريم.
وي افزود: اين برنامهها فقط يک وقتي به ما ميدهد، فقط يک مسکن کوتاهمدت است که باعث ميشود تا دوباره اين قلهها و پيکهاي اپيدمي را کمي بالا و پايين بکنيم، اما تاثير اساسي بر رسيدن به مرز کنترل اپيدمي ندارد.
اين در حالي است که موافقان تعطيلي تهران اين طرح را فرصتي براي تاب آوري بيشتر کادر درمان و نه فرصتي براي مهار کرونا ميدانند. چنانچه عليرضا زالي فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران ميگويد: تعطيلي تهران صرفا براي کنترل اپيدمي نيست؛ بلکه براي فرصت احيا و ايجاد بازيابي و تجديد قوا و توان کادر پزشکي است.
محمدرضا ظفرقندي رئيس کل سازمان نظام پزشکي ايران نيز در اين باره اظهار ميکند: لازم است تهران حداقل دو هفته تعطيل شود تا فضايي براي تنفس مراکز درماني ايجاد شود.
اما سير تعللها و ترديدها در اجراي سياستهاي مؤثر هنوز ادامه دارد آن هم در شرايطي که همچنان خبرهاي خوبي از مهار کرونا نه در تهران که در سرتاسر کشور به گوش نميرسد؛ فوتيهاي کرونا رکورد ميزند و خستگي کارد درمان هم روزافزون ميشود.