164
0
20.4K
164
0
20.4K
نقشه موازنه قدرت در برنامه هسته‌ای و منطقه
فرهيختگان
بروزرسانی
فرهيختگان/متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
محاسبات طرف مقابل را بايد بر هم زد؛ اين يک اصل اساسي علاوه‌بر آن چيزي است که تحت عنوان توازن قوا در حوزه مسائل سياسي و امنيتي مطرح بوده و اگر برقرار نباشد، دشمن يک لحظه هم امان نخواهد داد. در سال‌هاي اخير به دلايل مختلف که برخي از آنها داخلي و برخي خارجي است در مقاطعي اين توازن قوا ميان ايران و دشمنان منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي ازجمله آمريکا برهم خورده و مشکلاتي براي کشور ايجاد شده است. امروز اما شرايط قدري متفاوت از گذشته است. از يک‌سو دولت مستقر در ايالات‌متحده بايد خط قرمزهاي ايران را بداند و در اين روزهاي باقيمانده اشتباهي مرتکب نشود و ازسوي ديگر مي‌دانيم دولتي که در ژانويه وارد کاخ‌سفيد مي‌شود، درحال رصد رفتارها و کنش‌هاي تهران است، مي‌خواهد ابرازهاي تهران را بسنجد و از توانايي‌ها و اهدافش آگاه شود، لذا بايد تصورات و محاسبات آنها نيز درباره ايران تنظيم شود که قاعدتا بخشي نيازمند کنش‌هاي ديپلماتيک و رسانه‌اي است و بخشي ديگر نياز به اقدامات ميداني دارد. اگر پيگير اخبار رسانه‌هاي بين‌المللي در روزهاي اخير بوده باشيد و اتفاقات منطقه‌اي را هم رصد کرده باشيد، حتماً ديده‌ايد که مجموعه اقدامات گسترده‌اي ازسوي آمريکا و کشورهاي منطقه با هدف افزايش فشار‌ها به ايران انجام گرفته است. هرچند بخشي از اين اخبار براي تست واکنش‌ها و مواضع ايران است، اما به‌صورت واضح مي‌توان مشاهده کرد که متحدان آمريکا در تلاشند تا از يک‌سو حداکثر بهره را از دو ماه باقيمانده حضور ترامپ در کاخ‌سفيد ببرند و ازسوي ديگر روابط خود با دولت آتي ايالات‌متحده را به‌گونه‌اي سامان دهند که منافع‌شان دستخوش تحول و تغيير نشود.
چرا آرامکو؟ چرا سرزمين‌هاي اشغالي؟
اجازه دهيد برخي از اين خبر‌ها را مرور کنيم؛ خبر اول مربوط به مشورت ترامپ با وزرا و مشاورانش درباره تهاجم به ايران بود که البته هم خودشان گفتند ماجرا منتفي است و هم اليوت آبرامز مسئول پرونده ايران در وزارت خارجه آمريکا و هم فرمانده نيروهاي آمريکايي در منطقه در اين‌باره اظهارنظر کردند. دومين خبر مربوط به سفر محرمانه بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اشغالگر قدس به عربستان سعودي و ديدار محرمانه با محمد بن‌سلمان و مايک پمپئو، وزير امور خارجه آمريکا بود؛ خبري که رسانه‌ها گفتند براي مواجهه با ايران بوده است. سومين مورد هم پوشش و تحليل گسترده رفت‌وآمد‌هاي نظاميان آمريکايي و جابه‌جايي تجهيزات آنها در منطقه ازجمله بمب‌افکن‌هاي بي 52 توسط رسانه‌هاي نزديک به آمريکا است. نگاه جامع به همه اين موارد به‌اضافه برخي اخبار ديگر گوياي همان نکته يادشده در بالا است و نشان مي‌دهد اگر ايران و بالاتر از آن جريان مقاومت در منطقه نسبت‌به تنظيم محاسبات طرف مقابل اقدام نکند، ممکن است متحمل هزينه‌هاي گزافي شود.
در همين راستا جريان مقاومت در روزهاي اخير با برخي اقدامات خود تلاش کرده در اين مسير گام بردارد و نشان دهد به هيچ عنوان دست‌بسته نيست و درمقابل هرگونه اقدامي توان پاسخگويي بالايي دارد. هدف قرارگرفتن دوباره آرامکو ازسوي يمني‌ها و سپس انتشار خبري درباره امکان هدف قرارگرفتن سرزمين‌هاي اشغالي توسط نيروهاي مقاومت در يمن مهم‌ترين اتفاق چندروز اخير است و پاسخي به مراودات سه‌ضلعي آمريکا، رژيم‌صهيونيستي و عربستان. در اين زمينه شايد از سفر سردار قاآني، فرمانده نيروهاي قدس سپاه پاسداران به عراق و ديدار با مقامات اين کشور هم بتوان نام برد.
در بعد داخلي اما شرايط قدري پيچيده‌تر است، چراکه علاوه‌بر برنامه‌ريزي براي مواجهه با دشمن، بايد برخي عناصر کج‌فهم داخلي را نيز کنترل کرد تا با اظهارنظرهاي عجيب و غريب‌شان ماجرا را برعکس نکنند و ايران را محتاج توافق با آمريکا نشان ندهند. در اين‌خصوص صرف‌نظر از آنچه عده‌اي تلاش مي‌کنند به کشور تحميل کنند، با مرور اخبار و نگاه به برخي اتفاقات مي‌توان حدس زد مجموعه اقداماتي براي برقراري توازن قوا در مواجهه ايران با ايالات‌متحده صورت گرفته که قابل‌توجه هستند.
برجام متعادل مي‌شود
اولين مساله در رابطه با برجام است. چنان‌که مي‌دانيد، پس از خروج ايالات‌متحده از توافق هسته‌اي، برجام به‌صورتي کاملا نامتعادل و يک‌طرفه به ضرر ايران جريان گرفت. تحريم‌ها تمام و کمال برگشته و حتي بيشتر از ايام قبل از مذاکره و توافق، وضع و اعمال شدند. در اين ميان باوجود اينکه ايران طي پنج گام راهبردي تلاش کرد تعهدات خود را با امتيازات حاصل از برجام متوازن کند، به دلايلي ازجمله يک سال صبر طنزآميز که نامش صبر راهبردي گذاشته شد يا ملاحظه‌کاري در تکميل گام‌هاي پنجگانه که البته اکنون فرصتي براي شرح آنها نيست، نتوانست به‌طور کامل در اين زمينه تعادل برقرار کند و بايد هرچه زودتر در اين زمينه اقدامات مقتضي انجام شود. از اين‌رو اکنون نمايندگان مجلس عزم‌شان را جزم کرده‌اند تا با گذراندن موادي ذيل طرح «اقدام راهبردي براي لغو تحريم‌ها» اين تعادل را برقرار کنند.
غني‌سازي 20 درصدي در فوردو
مهم‌ترين اقداماتي که ذيل اين راهبرد قابل‌شناسايي است، به تکميل گام‌هاي پنجگانه سال گذشته ايران مربوط مي‌شود. آنچنان‌که غريب‌آبادي، نماينده دائم ايران در سازمان‌هاي بين‌المللي مستقر در وين اعلام کرد ايران درخصوص ذخاير اورانيوم فاصله زيادي از مفاد برجام گرفته و تلاش مي‌کند به سطح پيش از توافق هسته‌اي برگردد.
علاوه‌بر اين، چندي است که سازمان انرژي اتمي تحقيقات خود روي ماشين‌هاي نسل جديد سانتريفيوژ را ازسر گرفته و همچنين نسبت‌به آزمايش دستگاه‌هاي نسل ششم اقدام کرده است. حالا اما با مصوبه جديد کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي که احتمالا طي روزهاي آتي به تصويب صحن علني هم خواهد رسيد، سازمان انرژي اتمي موظف خواهد شد با سرعت و غناي بيشتري نسبت‌به غني‌سازي اورانيوم اقدام کند و به‌عبارتي يک شتاب جدي به فعاليت‌هاي صنعت هسته‌اي کشور بدهد. با مصوبه مجلس بنا است هم غني‌سازي به سطح ۲۰درصد بازگردد و هم فعاليت‌ها مطابق ايام پيش از توافق در سايت قابل‌اعتماد فوردو ازسر گرفته شود.
نايبان تروريستي آمريکا زمين‌گير شدند
دومين اقدام راهبردي ايران در ماه‌هاي اخير وارد آوردن ضربات سنگين به گروهک‌هاي تروريستي همدست آمريکا، رژيم‌صهيونيستي و سعودي‌هاست.دستگيري «جمشيد شارمهد» سرکرده گروه تروريستي تندر مستقر در آمريکا و انتقال وي به تهران در مردادماه، سپس به دام انداختن حبيب اسويد سرکرده گروهک تروريستي الاحوازيه عامل شهادت چندتن از هموطنان‌مان در رژه سال گذشته در اهواز و انتقال او به کشور و نهايتا تارومار سران گروهک تروريستي غرب کشور يعني عمر شاهوزهي ملقب‌به «ملا عمر» رهبر جيش‌العدل در خاک پاکستان به‌همراه چندتن ديگر از اعضاي اين گروهک تروريستي، ازجمله اقدامات مهمي بوده که نيروهاي اطلاعاتي و امنيتي ايران طي چندهفته اخير انجام داده و نشان دادند براي تامين امنيت کشور توانمندي قابل‌توجهي دارند. اينها البته صرف‌نظر از بمباران مواضع تروريست‌ها در شمال‌غرب کشور و آن‌سوي مرزهاي جغرافيايي ايران است.
مورد آخر مربوط به محدود کردن نيروهاي متخاصم در کشورهاي همسايه است؛ سفر سردار قاآني به عراق و ديدار با مقتدي‌صدر و مصطفي الکاظمي که اخيرا در رسانه‌ها منتشر شده، همزمان با خروج ۵۰۰ نفر از نيروهاي آمريکايي از اين کشور و برخي تحولات ديگر در نقاط مختلف عراق گوياي همين مساله است؛ اقداماتي که درکنار تلاش‌ها براي تامين امنيت خليج‌فارس و مقابله با برخي عوامل ناامني در آب‌هاي جنوب ايران گوياي نکات مهمي است.
اخبار بیشتر درباره
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
از کشاورزی تا دفاع از حرم و شهادت در پادگان
فارن افرز: ترامپ سیا را نابود می کند
روایت دلخراش ِشاهدانِ جنایت اسرائیل در تجریش
سراب تجزیه ایران
چگونه شرکتهای جهانی از کشتار فلسطینیها سودهای هنگفتی به دست میآورند؟
سکوت اژدها
چرا پوتین حکومت طالبان را به رسمیت شناخت؟
تغییر پارادایم امنیتی خلیج فارس
لوموند: حمله آمریکا، ایران را به سمت بازدارندگی هسته‌ای میبرد
