ائتلاف چپهای جهان علیه آمازون
دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
سالهاست که آخرين جمعه ماه نوامبر هر سال به يکي از مهمترين جشنوارههاي خريد تبديل شده است تا به اين ترتيب مردم آمريکا و کشورهاي اروپايي –و البته بسياري از کشورهاي ديگر در سالهاي اخير- بعد از روز شکرگزاري، «جمعه سياه» را جشن بگيرند. با اين اوصاف است که جمعه سياه براي آمازون و ديگر شرکتهاي فعال در زمينه تجارت الکترونيک، روز شلوغ و پردرآمدي بوده است.
امسال اما پيشبيني ميشود خانهنشيني ناشي از شيوع ويروس کرونا باعث هجوم بيشتر مردم به فروشگاههاي آنلاين و رونق بيش از پيش فروش اين سايتها بشود. با اين همه گويا بعضيها با رشد چشمگير و قدرت گرفتن سريع آمازون در روزهاي رکود کسبوکارهاي ديگر، مخالفت جدي دارند. «يانيس واروفاکيس»، يکي از اين مخالفان و اقتصادداني است که حالا خواستار بايکوت آمازون در روز جمعه سياه شده است. علاوه بر واروفاکيس، افرادي از فعالان محيط زيست، فعالان اتحاديههاي تجاري، اعضاي کمپينهاي مدافع حريم خصوصي و قضات مالياتي خواهان اعمال اقدامات هماهنگشدهاي عليه زنجيره تامين و سايتهاي شرکت آمازون شدند.
مبارزه با انحصارگرايي
موفقيت آمازون در طول همهگيري کرونا که آن را به رکورد فروش ۱۱ هزار دلاري در يک ثانيه هم رساند، باعث شد تا قيمت سهام اين شرکت به سرعت افزايش پيدا کند. اين اتفاق در نهايت به رشد ۷۰ ميليارد دلاري ثروت شخصي مديرعامل آن يعني جف بزوس و تبديل او به ثروتمندترين مرد جهان، منجر شد. حالا بلومبرگ تخمين ميزند که ميزان دارايي بزوس در حال حاضر ۱۸۷ ميليارد دلار باشد. واروفاکيس در يک ويدئوي آنلاين از تماشاگران خواست در روز جمعه سياه که در واقع سودآورترين روز سال براي خردهفروشيهاي آنلاين به حساب ميآيد- حتي از وبسايت آمازون هم بازديد نکنند. او گفت: «با تحريم و بايکوت آمازون، ميتوانيد سهم خودتان را براي تقويت موضع ائتلاف بينالمللي فعالان و کارگران، ادا کنيد. آمازون تنها يک شرکت نيست؛ يک غول بزرگ تکرو هم نيست؛ بلکه بيش از اينهاست و بسيار بدتر از اينها. آمازون حالا به بخشي از رويکرد جديد فئوداليسم در صنعت تکنولوژي تبديل شده است.»
اعتراضات روز جمعه سياه که با شعار «آمازون را مجبور به پرداخت غرامت کنيد» انجام ميشوند، در واقع نقطه آغاز شکلگيري پويشي عليه سوابق اين شرکت در زمينه حقوق کارگران، تاثيرات زيستمحيطي، فرار مالياتي، همکاري با مقامات سياسي و مديران اداره مهاجرت و چيزي است که فعالان آن را تعرض به حريم خصوصي افراد با رشد ابزارهاي متصل به اينترنت ميدانند. اين پويش توسط بنياد بينالمللي Progressive International راهاندازي شده و گروههاي مخالف و چپگرا از سياستمداران و روشنفکراني مانند يانيس واروفاکيس، نوام چامسکي و برني سندرز و همچنين اعضاي اتحاديه تجاري UNI Global به نمايندگي از ۲۰ ميليون کارگر را دور هم جمع کرده است. «کسپر گلدربلوم» رهبر اين پويش در اين مورد گفته است: «شرکتهاي تريليون دلاري مانند آمازون قدرت و ارزش بسيار زيادي را به يک دولت ميدهند و بايد توسط نهادها و اتحاديههاي تجاري متوقف شوند. درست به همين دليل هم هست که کارگران، شهروندان و فعالان از سراسر دنيا گرد هم ميآيند تا از انحصاري شدن قدرت در دست يک شرکت جلوگيري کنند.»
اعتراضاتي در گستره جهان
گروهي از بنيادها و نهادهاي فعال مانند Oxfam، ۳۵۰.org، Greenpeace و Tax Justice Network بيانيه حضور در اين پويش را امضا کرده و اعلام کردهاند: «کارگران انبارهاي آمازون جان خودشان را به خطر مياندازند، چون حتي با وجود شيوع ويروس کرونا حضور آنها براي انجام فرآيندهاي فروش لازم است. اين در حالي است که حقوق دريافتي آنها تنها کمي افزايش پيدا کرده.»
جالب است بدانيد که اولين اقدامات و اعتراضات در شهر سيدني استراليا انجام شده است. در اين شهر فعالان و اعضاي اتحاديههاي تجاري SDA و TWU در جلوي ساختمانهاي آمازون تجمع و اعتراض کردهاند. اين در حالي است که بر اساس برنامهريزيهاي انجام شده، قرار است اعتراضات گستردهاي در بنگلادش، برزيل، فرانسه، هندوستان، ايتاليا، لوکزامبورگ، فيليپين، لهستان، سوئد و آمريکا هم شکل گرفته و انجام شوند. در آلمان اتحاديه تجاري Verdi براي يک اعتصاب سه روزه در انبارهاي شرکت آمازون در اين کشور برنامهريزي کرده است. قرار است در اين اعتصاب، شرکتکنندگان خواستار پرداخت حقوق بيشتر و تسهيلات بهتر و همچنين شرايط کاري بهتر باشند.
در انگلستان اعتصابات و اعتراضات به خاطر قوانين و محدوديتهاي اعمال شده براي جلوگيري از شيوع ويروس کرونا، ممنوع و متوقف شدهاند. با اين حال اعضاي اتحاديه GMB تصميم دارند اين اعتراضات را بهصورت آنلاين برگزار کنند.
از شرکتکنندگان در اين اعتراضات خواسته شده است تا بيانيهها را امضا کرده و به صندوقهاي حمايت از کارگران آمازون براي برگزاري اين اعتصابات، کمک کنند.
هر چند مديران آمازون موضع رسمي و مشخصي در برابر اين اعتراضات و اقدامات نگرفتهاند، اما يکي از سخنگويان اين شرکت درباره فعاليتهاي اين پويش تازه شکلگرفته، گفته است: «اينها يکسري ادعاهاي غلطانداز و گمراهکننده هستند که گروههاي خودجوش و ناآگاه آنها را به راه انداختهاند تا از آمازون براي رسيدن به مقاصد و اهداف شخصي خودشان استفاده کنند.
اين در حالي است که آمازون مسير رشد و سابقه روشن و خوبي را در زمينه حمايت و پشتيباني از کارمندان، مشتريان و جوامع مرتبط با خودش دارد و همواره براي بهبود شرايط کاري، ايمني بيشتر کارگران، پرداخت حقوقهاي رقابتي و متناسب و همچنين ارائه مزايا و تسهيلات به کارمندانش تلاش کرده است.
شرکت آمازون با شرکت در پيمان زيستمحيطي در راستاي به صفر رساندن توليد کربن تا سال ۲۰۴۰، سعي کرده است در اين زمينه پيشرو باشد. علاوه بر اينها، نبايد فراموش کرد که اين غول تجارت الکترونيکي در تمام کشورهايي که فعاليت ميکند، تاکنون ميلياردها دلار بهعنوان ماليات پرداخت کرده است.»