پیش بینی "اکونومیست" از رقابت ترکیه و امارات در 2021

انتخاب/متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

راجر مک شان در اکونوميست نوشت: اسرائيل ۳۱ سال انتظار کشيد تا با مصر به عنوان اولين کشور عربي صلح کند. ۱۵ سال ديگر هم گذشت تا اردن به دومين کشور عربي تبديل شود و بيش از يک ربع قرن پس از آن، يعني در سال ۲۰۲۰، امارات متحده عربي تبديل به سومين کشوري شد که با اسرائيل رابطه رسمي برقرار مي‌کند. با اين حال اکنون همه چيز سريعتر پيش مي‌رود. بحرين و سودان به سرعت جا پاي امارات متحده عربي گذاشتند و خيلي سريع توسط ديگر حاکمان عرب که گويا آرمان فلسطين براي آن‌ها کهنه شده، مورد تشويق قرار گرفتند. با اين اوصاف پيش‌بيني مي‌شود کشور‌هاي بيشتري از جمله عربستان سعودي، اسرائيل را در سال آينده به رسميت بشناسند.

در ادامه اين مطلب آمده است: اگر نگوييم مهمترين، اما بلاشک کاهش خصومت اعراب و اسرائيل يکي از راه‌هاي اصلي تغيير خاورميانه است. در شرايطي که قدرت‌هاي جديد جاي قدرت‌هاي قديمي را مي‌گيرند و بازيگران منطقه‌اي نفوذ بيشتري پيدا مي‌کنند، تنش‌هاي تازه‌اي هم به وجود مي‌آيد. به نظر مي‌رسد اين تغييرات در سال ۲۰۲۱ شتاب خواهند گرفت.

ايران همچنان محور اصلي است که کشور‌هاي منطقه را وادار به موضع گيري مي‌کند. نگراني در مورد سخنان تهديدآميز سران اين کشور، ماجراجويي خارجي(!) و فعاليت هسته‌اي تهران به نزديکي اعراب و اسرائيل کمک شاياني کرد. درگيري بين آن‌ها و ايران به طور گسترده‌اي منجر به تحولات دهه گذشته شده و به جنگ در عراق، سوريه و يمن دامن زده است. جو بايدن مي‌خواهد تنش‌ها را کاهش دهد، اما ممکن است مبارز‌ه‌اي متفاوت که شامل گروه‌هاي نيابتي‌ها و قدرت‌هاي خارجي مي‌شود، دوباره در منطقه رخ دهد.

امارات، مدتهاست که تحت الشعاع همسايه بزرگتر و متحد خود، عربستان سعودي قرار دارد. امارات معمولاً با تبليغ مدل دبي به عنوان نماد حاکميت خوب و پويايي اقتصادي قدرت خود را به رخ کشور‌هاي منطقه مي‌کشد. علي‌رغم مشکلات موجود بين تهران و ابوظبي، اين دو کشور دو شريک تجاري مهم به حساب مي‌آيند و به همين خاطر هم امارات به دنبال کاهش تنش‌ها با ايران است، کاهش تنشي که البته خود موانع خاصي دارد. محمد بن زايد، حاکم واقعي امارات به شدت با اسلام سياسي مخالف است و آن را يک تهديد قلمداد مي‌کند. از آنجا که بهار عربي براي مدت کوتاهي يک دولت اسلامگرا را در مصر آن هم در ميان بي تفاوتي واشنگتن به قدرت رساند، شاهزاده محمد نقش فعالتري در منطقه به عهده گرفت. وي از منابع مالي امارات براي شکست دادن گروه‌هاي اسلامگرا استفاده کرد. اين شامل تأمين بودجه خيزش مردمي عليه دولت اسلامگراي مصر و حمايت از نظاميان اين کشور بود.

اين شاهزاده محمد را در برابر رجب طيب اردوغان، رئيس جمهور قدرتمند ترکيه، که اتفاقا قهرمان اسلام گرايان است، قرار مي‌دهد. رقابت قابل پيش بيني آن‌ها بسيار تلخ خواهد بود. امارات متحده عربي، ترکيه را به همکاري با قطر براي ترويج اسلام سياسي در سراسر منطقه متهم مي‌کند. از سال ۲۰۱۷، قطر تحت محاصره ائتلافي عربي تحت رهبري امارات متحده عربي و عربستان قرار گرفته است. در اين ميان ترکيه به کمک قطر آمده است. در سال ۲۰۱۹ آنکارا ساخت پايگاه نظامي را در خاک قطر به پايان رساند، پايگاهي که مي‌تواند ۵۰۰۰ نيروي ترک را ميزباني کند.

آقاي اردوغان اسلحه و مزدوران را براي حمايت از دولت مورد حمايت سازمان ملل در ليبي فرستاده و با شبه نظاميان اسلامگرا کار مي‌کند. بدين ترتيب اين کشور توانست حمله خليفه حفتر، يک جنگ سالار عصيانگر و ضد اسلام سرسخت را که توسط امارات، مصر و روسيه پشتيباني مي‌شود، عقب براند. اين اختلافات به شرق مديترانه هم کشيده شده، جايي که ترکيه بر اساس توافقي که با ليبي امضا کرده حفاري در آب‌هاي جزاير يونان را حق خود مي‌داند. يوناني‌ها، اما اختلاف نظر جدي در اين باره دارند. آتن در ماه اوت يک تمرين نظامي مشترک با اماراتي‌ها برگزار کرد.

بيشتر کشور‌هاي عربي هنوز ترکيه را به اندازه ايران تهديد نمي‌دانند، اما کشور‌هايي مانند عربستان سعودي و مصر بيش از پيش نگران اقدامات اردوغان هستند.

اردوغان مناطقي از شمال سوريه را اشغال کرده و به اعماق خاک عراق هم حمله کرده است، هدف اين عمليات نيرو‌هاي کردي بوده که ترکيه آن‌ها را تروريست مي‌داند. در غرب نيز اردوغان را يک نيروي متخاصم مي‌دانند که بايد مهار شود، حتي اگر کشورش همچنان عضو ناتو باشد.

با دور شدن ترکيه از غرب و چرخش آن به سمت ايران و روسيه، برخي معتقدند که اين سه کشور ائتلافي ضد غربي را در منطقه شکل خواهند داد. شايد آن‌ها داراي منافع و شايد مهمتر از همه دشمني مشترک باشند، اما در مورد برخي موارد نيز اختلاف نظر دارند، به ويژه اينکه چه کسي بايد در ليبي و سوريه حکم براند؛ بنابراين ائتلاف تهران، آنکارا و مسکو، ائتلافي شکننده است.

با اين اوصاف به نظر مي‌رسد رقابت ترکيه و امارات ادامه خواهد داشت و سمي مضاعف هم براي منطقه خواهد بود. آنچه بايد در نظر داشت اين است که بايد از تحولات اخير درس گرفت و دانست که قرار نيست دشمنان براي هميشه با هم دشمن باشند.

 

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar