برگزیده

سراب سعودی ساخت شهر هوشمند «لاین»

فارس

بروزرسانی 1399/10/29 - 23:52

فارس/متن پيش رو در فارس منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

ابرپروژه شهر هوشمند «لاين» با هزينه ۵۰۰ ميليارد دلاري، در نزديکي سرزمين اشغالي، اردن و درياي سرخ، به رؤيايي براي ولي‌عهد سعودي تبديل شده است که حرف و حديث‌هاي زيادي دارد.

«محمد بن سلمان» ولي‌عهد سعودي، روز يکشنبه هفته گذشته در ويدئويي از آغاز ساخت شهر هوشمند «لاين» در شمال غرب عربستان و درون ابر پروژه «نئوم» خبر داد. پروژه‌اي که ۹۵ درصد مساحت «نئوم» را در بر مي‌گيرد و ترديدهاي بسياري براي عملي شدن آن وجود دارد و انتقاداتي را نيز برانگيخته است.

شهري بدون خودرو و آلودگي

ولي‌عهد جوان سعودي مدعي شده است که در شهر «لاين» خبري از خودرو و آلاينده‌هاي ديگر نخواهد بود و تمامي فعاليت‌ها بر مبناي انرژي پاک صورت خواهد گرفت.

آينده‌نگري و رعايت استانداردهاي زيست محيطي و انرژي پايدار مفاهيم اصلي اين پروژه است. طرحي است که ۵۰۰ ميليارد دلار هزينه خواهد داشت.

محل اجراي اين پروژه که سال‌هاست مقام‌هاي سعودي از آن سخن مي‌گويند در شمالي غربي اين کشور، در سواحل درياي سرخ در استان تبوک است.

به گفته مقامات سعودي، ساخت اين شهر که قرار است ظرفيت يک ميليون جمعيت را داشته و ۳۸۰ هزار فرصت شغلي ايجاد کند، در سه ماهه اول سال جاري ميلادي و با بودجه مصوب از صندوق سرمايه‌گذاري عمومي کليد خواهد خورد. سعودي‌ها اميدوارند که با اين طرح تا سال ۲۰۳۰، معادل ۴۸ ميليارد دلار به توليد ناخالص داخلي عربستان افزوده شود.

محمد بن سلمان در ويدئوي تبليغاتي هفته گذشته، گفت: «امروز به عنوان رئيس هيأت مديره نئوم شما را با پروژه لاين آشنا مي‌کنم، شهري با مساحتي معادل ۱۷۰ کيلومتر مربع که ۹۵ درصد انرژي مصرفي آن تجديدپذير است و در آن خبري از خودرو و کربن و گازهاي گلخانه‌اي نيست.»

طبق بيانيه هيأت مديره ابر پروژه نئوم، شهر لاين داراي مدرسه، مراکز درماني، فضاي سبز، حمل و نقل عمومي پر سرعت و پوشش نسل ۵جي و ۶جي اينترنت خواهد بود. هوش مصنوعي نيز از ارکان اصلي اين شهر است.

شهر لاين درون ابرپروژه «نئوم» در شمال غرب عربستان

ترديدها

با اين وجود ترديدهاي بسياري حول امکان موفقيت دولت سعودي در پيشبرد اين طرح بزرگ وجود دارد. کاهش قيمت نفت، کسري بودجه سالانه پي در پي و عدم تحقق اهداف اوليه در جذب سرمايه‌گذاران خارجي در پي شيوع ويروس کرونا، موجب شده است که ناظران با ديده ترديد به تحقق منابع مالي لازم براي پيشبرد طرح نگاه کنند.

به نوشته العربي الجديد، خزانه دولت سعودي بيش از ۷۰ الي ۹۰ ميليارد دلار نمي‌تواند در اين طرح هزينه کند و همراه با بخش خصوصي بايد بتواند تا ۳۵۰ ميليارد دلار پول براي اين طرح کنار بگذارد و ما بقي بر سرمايه‌گذاري خارجي استوار است.

«يحيي عسيري» دبيرکل حزب مخالف «التحمع الوطني» در خصوص اين پروژه در صفحه توئيتر خود نوشت که محمد بن سلمان مدام از آغاز پروژه‌ها خبر مي‌دهد و شهروندان هيچ پيشرفت و موفقيتي مشاهده نمي‌کنند.

به عقيده وي، شهروندان عربستاني فايده‌اي از اين طرح‌ها بهره‌مند نمي‌شوند و هدف اصلي بن سلمان در وهله اول تبليغاتي و سپس فساد مالي و جمع‌آوري پول است.

او پيش از اين به شبکه الميادين گفته بود: «معتقدم که اين طرح‌ها تنها يک زمينه‌سازي براي گسترش فساد محمد بن سلمان است چرا که وي در آستانه تکيه زدن به اريکه قدرت قرار دارد. اين نوع رويکرد حتي در اقدامات رهبران سابق سعودي نيز ديده شده است. زيرا آن‌ها نيز تلاش مي‌کردند با امضاي توافقنامه‌هاي اقتصادي هنگفت، ثروت زيادي را کسب کرده و بوسيله آن به قدرت برسند.»

دکتر «حصه الماضي» از مخالفان دولت سعودي در صفحه توئيتر خود نوشته است که محمد بن سلمان به بازي‌هاي کامپيوتري علاقه وافري دارد و شهر «لاين» چيزي جز مرکزي براي اين نوع فعاليت‌ها نخواهد بود و در عالم واقع توانايي تحقق اهداف اعلامي را ندارد.

انتقادات حقوق بشري

اما پروژه «لاين» در منطقه‌اي بنا مي‌شود که براي صدها سال محل زندگي عشيره بزرگ «الحويطات» است. در سال‌هاي گذشته و از زمان اعلام ساخت پروژه «نئوم» دهها تن از اعضاي عشيره به علت مخالفت با اين طرح بازداشت شده‌اند.

«عبدالرحمن السوهايمي» فعال حقوق بشر عربستاني در ويدئويي در صفحه توئيتر خود گفت که پروژه نئوم و شهر «لاين» بر روي تاريخ و تمدن قبائل «الحويطات» بنا مي‌شود.

او سپس به انتقاد از کساني که قصد سرمايه‌گذاري بر روي خرابه‌هاي روستاهاي الحويطات دارند، پرداخت.

«ابوتايه الحويطي» ديگر مخالف دولت سعودي نيز نوشت: «بن سلمان روستاهاي الحويطات را از جهان خارج جدا مي‌کند. هواپيماهاي جاسوسي مدام در حال پرواز بر روي روستاهاي الحويطات هستند و اهالي را ترسانده و رصد مي‌کنند. فعالان توئيتري بازداشت شده و روانه زندان مي‌شوند.»

«ترکي الشهوب» روزنامه‌نگار عربستاني نيز از دور جديد بازداشت‌ها همراه با اعلام آغاز ساخت شهر «لاين» خبر داد و نوشت: «سنگ بناي اين پروژه بر روي اجساد انسان‌ها است.»

«ريم سليمان» روزنامه‌نگار عربستاني مقيم هلند نيز در توئيتر خود نوشت: «کارشناسان خارجي را براي ساخت پروژه لاين وارد مي‌کنيم و عقلا و کارشناسان داخلي در پشت ميله‌هاي زندان هستند.»

او خطاب به بن سلمان گفت: «کساني که از تو تعريف و تمجيد کرده و کالاي توهم به تو مي‌فروشند، دوري کن. به خصوص دوستان نزديکت؛ همچون محمد بن زايد، سعودي القحطاني و ترکي آل الشيخ. آن‌ها به اندازه کافي کشور را به ورطه بحران‌ها کشانده‌اند. کساني که عاملان اصلي جنگ يمن، قتل خاشقچي و شکنجه زندانيان هستند و اکنون نيز به دنبال اجراي پروژه لاين رفته‌اند.»

«علياء الهذلول» خواهر «لجين الهذلول» زنداني سرشناس عربستاني نيز نوشته است که دلش براي ولي‌عهد سعودي مي‌سوزد! چرا که در حال غرق شدن است و نمي‌داند که چگونه از اين مهلکه نجات يابد. او نوشت که محمد بن سلمان عقلش را از دست داده است.

الهذلول تأکيد کرد که سخن بن سلمان در خصوص حفظ محيط زيست و اقداماتش در اين خصوص تناقض دارد و اگر به فکر محيط زيست است، در وهله اول، حرکت شن‌هاي بيابان به سوي شهرها را متوقف کند.

«علياء الحويطي» حقوقدان عربستاني نيز در صفحه توئيترش نوشت که باور ندارد «محمد بن سلمان» دوستدار محيط زيست باشد. او نوشت: «ارّه نگران محيط زيست شده است! "عبدالرحيم الحويطي" را کشت و خانواده‌اش را به زندان انداخت و هرکسي که حاضر به ترک خانه و روستايش نبود را فراري داد. تو بزرگترين آلوده کننده آسمان و زمين هستي و اکنون نگران محيط زيست شده‌اي!»