بدهکار مکار

وطن امروز/متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
بازگشت به توافقهستهاي به زمان بسيار طولاني نياز دارد. اين مطلبي است که نشريه پوليتيکو از قول يک مقام مسؤول در وزارت خارجه آمريکا نوشته است.
به گزارش «وطن امروز»، اين مقام آمريکايي گفت: پيش از مذاکره با ايران، ايالات متحده بايد مجموعهاي از اقدامات را براي احياي مجدد هر توافقي انجام دهد. ايران در حال حاضر از مفاد توافق هستهاي بسيار دور شده، لذا براي بازگشت مجدد به توافق هستهاي، به ارزيابي مجدد و طي کردن مراحل طولاني نياز است. به گفته اين رسانه آمريکايي، يک مقام سابق وزارت خارجه آمريکا نيز به پوليتيکو گفته دولت بايدن در نهايت، الگويي متفاوت در قبال ايران اتخاذ خواهد کرد که به موجب آن تحريمهايي که مبناي حقوقي مستحکمي دارند، همچنان باقي ميمانند.
به نظر ميرسد عدم اراده واشنگتن براي بازگشت فوري به برجام در دوره بايدن در حال تقويت شدن است. مشکلات عديده داخلي آمريکا از جمله شکاف گسترده اجتماعي بيسابقه در داخل ايالات اين کشور از يک طرف و بهرهبرداري از اهرم تحريمها که ترامپ به واسطه فشار حداکثري بر ايران تحميل کرده از سوي ديگر، از دلايلي است که دولت جديد آمريکا را به احياي توافق هستهاي سال 2015 بيرغبت ميکند. توني بلينکن، وزير خارجه بايدن در نخستين نشست خبري خود بازگشت کشورش به توافق را زمانبر دانست و منوط به بازگشت ايران به محدوديتهاي هستهاي با يک سازوکار راستيآزمايي کرد. اين در حالي است که تهران بازگشت به مفاد برجام را مشروط به رفع تحريمها کرده و با آغاز غنيسازي 20 درصدي در تاسيسات فردو، پيام محکمي براي طرف آمريکايي فرستاده است.
جيک ساليوان، مشاور امنيت ملي بايدن اخيرا طي يک مراسم آنلاين در مؤسسه صلح ايالات متحده گفت: «ما ميخواهيم برخي عوامل و محدوديتها را که در چند سال گذشته ناديده گرفته شدهاند، دوباره بر برنامه هستهاي [ايران] اعمال کنيم». ساليوان در بخشي از سخنراني مجازي خود گفت: «نظر ما اين است با بازگشت به ديپلماسي، برنامه هستهاي ايران را در محفظهاي قرار دهيم که بستري را براي ايجاد يک تلاش جهاني با حضور شرکا و متحدان در منطقه، اروپا و جاهاي ديگر، براي برطرف کردن تهديدهاي مهم ديگر ايران ايجاد ميکند».
مشابه اظهارات ساليوان مبني بر در محفظه (جعبه) قرار دادن برنامه هستهاي، بلينکن وزير خارجه آمريکا هم در جلسه تاييد خود گفت: ايراني که سلاح هستهاي دارد حتي با مصونيت از مجازاتهايي بيشتر از آنچه در حال حاضر وجود دارد برنامهاش را پيش ميبرد، بنابراين نخستين دستور کار بايد اين باشد که دوباره برنامه هستهاي را وارد جعبه کنيم. بلينکن همچنين در نشست کاپيتول هيل گفته بود: «توافق هستهاي يک چيز بود اما ادامه و حتي تقويت توانايي ما براي عقب راندن و برخورد موثر با ديگر رفتارهاي ايران، کاري است که ما به آن نياز داريم و بايد انجام دهيم».
در همين حال روزنامه واشنگتنپست در گزارشي با توجه به عملکرد دولت پيشين آمريکا به چالشهاي مسير رئيسجمهور جديد اين کشور براي بازگشت به توافق هستهاي پرداخت.
اين روزنامه در گزارشي نوشت: انتظار ميرفت پيروزي و ورود بايدن به کاخ سفيد تغيير اساسي در استراتژي ايالات متحده در قبال ايران ايجاد کند اما بازگشت به وضعيت پيش از دوره ترامپ دشوار و پيچيده خواهد بود. اگر چه بايدن به تعامل مجدد با ايران متعهد است اما دستياران او هنوز به وضوح اعلام نکردهاند که کي و چگونه چنين خواهند کرد.
اين روزنامه ادامه داد: آنتوني بلينکن، وزير خارجه آمريکا، در جلسه استماع هفته گذشته گفت که ايالات متحده منتظر خواهد ماند تا زماني که اطمينان يابد ايران از عمليات غنيسازي عقبنشيني خواهد کرد و به تعهدات برجامي باز خواهد گشت.
واشنگتنپست همچنين مطرح کرد: در همين حال، ايرانيها ميخواهند که آمريکاييها نخستين قدم مهم را بردارند. هفته گذشته محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران، در مقالهاي در فارن افرز نوشت: دولت بايدن بايد روند را با حذف بيقيد و شرط همه تحريمهاي اعمال شده، آغاز کند. ايران هم به نوبه خود از همه تدابيري که در پي خروج ترامپ از توافق هستهاي انجام داده، باز خواهد گشت.
اين روزنامه افزود: به نظر ميرسد جمهوريخواهان و طرفداران رويکرد دولت ترامپ منتظر هستند تا مانع هرگونه امتيازدهي قابل قبولي براي ايران از سوي بايدن شوند. دشمنان منطقهاي ايران بويژه اسرائيل، عربستان سعودي و امارات عربي متحده نيز معتقدند بايدن بايد از اهرم فشار ايجاد شده توسط ترامپ استفاده کند. برخي تحليلگران سياست ايران اينطور استدلال ميکنند که اهرم فشاري در کار نيست و ايران به رغم فشار تحريمها، مقاومت قابل توجهي نشان داده است.