برگزیده

دیپلمات سابق: مخالفان توافق با آژانس دنبال فشار به مردم هستند

انتخاب

بروزرسانی 1399/12/05 - 15:20

دیپلمات سابق: مخالفان توافق با آژانس دنبال فشار به مردم هستند

انتخاب/متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

يک ديپلمات سابق ايران در واکنش به اعتراض برخي جريان‌هاي داخلي با توافق ايران با آژانس، گفت: مخالفان بايد خواسته خودشان را مشخص کنند که آيا به دنبال فشار بيشتر به مردم هستند يا فکر مي‌کنند که مي‌توان توافق برجام را به دولت بعدي که شايد دولت منتخب و مطلوب خودشان باشد، موکول کرد؟ آيا آنان متوجه اين مساله هستند که شايد در آينده فشار لابي‌هاي مخالف برجام در داخل آمريکا و لابي‌هاي اسراييل و عربستان و حاميان ترامپ بر دولت آقاي بايدن شرايط را به کلي تغيير بدهد؟

سيدجلال ساداتيان در ارزيابي و تحليل توافق ايران و آژانس بين‌المللي، گفت: ما طي چند روز و چند هفته اخير شاهد تحولات و تلاش‌هايي براي کاهش تنش‌ها و شرايط تنشي بين ايران و آمريکا بوديم؛ تنش‌هايي که در دوران رياست جمهوري آقاي ترامپ به اوج رسيده بود، ولي با سرکار آمدن آقاي بايدن شدت آن کاهش يافت و در اين راستا دولت بايدن تلاش‌هايي را به کار بست. ما مي‌توانيم اين تلاش‌ها را در راستاي گام برداشتن آمريکا در مسير بازگشت به برجام تلقي کنيم، ولي واقعيت اين است که در اين مسير موانعي وجود داشت که بايد در نظر گرفته شود.

اين کارشناس سياست خارجي ادامه داد: يکي از موانع اين مساله موضوع طرح برجامي مجلس شوراي اسلامي بود که طبق آن امروز دولت آقاي روحاني موظف به اجراي يکي از مفاد اصلي آن يعني کاهش تعهدات ايران نسبت به پروتکل الحاقي بود و در اين زمنيه اجازه بازديد به کارشناسان آژانس از تاسياست هسته‌اي را ندهد. همچنين طبق اين مصوبه مجلس، دولت برخي اقدامات را از چندي قبل شروع کرده بود که نمونه بارز آن توليد اورانيوم با غني‌سازي ۲۰ درصدي بود.

اين نماينده ادوار مجلس شوراي اسلامي با اشاره به سفر اخير آقاي گروسي به تهران، گفت: اين سفر با توصيه اروپاييان به ويژه اعضاي تروئيکا صورت گرفت تا از طريق آن بتواند موانعي را براي خروج ايران از برجام تامين و فراهم کند تا مبادا دوباره شرايط تقابلي سابق در بحث پرونده هسته‌اي ايران ايجاد شود. واقعيت اين است که اگر ايران بخواهد به اين مسير ادامه بدهد و اجراي پروتکل الحاقي را متوقف کند يا بنابر ادعاي برخي رسانه‌هاي خبري اجازه بازديد از تاسيسات هسته‌اي را به بازرسان آژانس ندهد و در مقابل هم آقاي گروسي بخواهد اين مساله را به شوراي حکام گزارش بدهد و پرونده هسته‌اي ايران به شوراي امنيت منتقل شود، آنگاه اين امکان فراهم مي‌شود که اروپاييان «اسنپ بک» يا مکانيزم ماشه را فعال کرده و ايران را در يک شرايط جديد قرار دهند.

وي با اشاره به واکنش نمايندگان مجلس و اعتراضات و انتقادات جدي آنان از توافق ايران و آژانس بين‌المللي اتمي، تصريح کرد: ما در همين ساعات اوليه بعد از توافق ايران و آژانس شاهد اعتراض برخي نمايندگان مجلس بوديم که ادعا داشتند بايد دولت به مصوبه مجلس به عنوان يک قانون پايبند باشد، ولي بايد اين مساله را در نظر گرفت که انجام اين اتفاق مي‌تواند به وخامت اوضاع بيانجامد.

ساداتيان ادامه داد: همه اين اتفاقات درحالي است که سفر آقاي گروسي را بايد يک اتفاق مهم برشمرد. آن هم در شرايطي که آقاي گروسي از زمان مسئوليت خودش تاکنون ۲ بار به ايران سفر کرده که در ۲ مرتبه تلاش داشته تا تنش‌ها را کاهش بدهد. او چه در مرتبه اول که ايران متهم به عدم همکاري در بحث اجراي پروتکل الحاقي شده بود و چه حالا که مجلس مصوبه کاهش تعهدات پروتکل الحاقي را مطرح کرده، سعي بر اين داشته که همچنان وضعيت را حفظ کرده و تنش‌ها را کاهش بدهد.

اين کارشناس سياست خارجي با اشاره به پاسخ دولت به اعتراض نمايندگان در قبال مساله پروتکل الحاقي، تصريح کرد: مسئولان دولتي چندين بار به مجلس اعلام کردند که خودشان را موظف به اجراي قانون مي‌دانند، ولي اين مساله را بايد در نظر گرفت که با آمدن آقاي گروسي به تهران شايد يک توافق و اجماع راي بين مسئولان عالي کشور در جهت عقد اين توافق بين ايران و آژانس صورت گرفته است تا در آينده ببينيم که آيا آمريکا علاوه بر اقداماتي که تاکنون براي کاهش تنش‌هاي بين خودش و ايران برداشته، گامي در جهت لغو تحريم‌ها و بازگشت به برجام برمي‌داريد يا خير.

وي افزود: ما امروز در يک شرايط ويژه و چند وجهي قرار داريم که از يک طرف ۱+۴ با آمريکا اجلاس برگزار کرده است و از طرف ديگر بايد منتظر ماند و ديد که اين مجموعه فعاليت‌ها به چه نتيجه‌اي ختم مي‌شود و اين احتمال همواره وجود دارد که شايد در ادامه وضعيت و شرايط پيچيده‌تر شود.

ساداتيان خاطرنشان کرد: اين مخالفت مجلس با نمونه‌هاي سابقش متفاوت است. البته ما بار‌ها شاهد اين بوديم که مجالس و نهاد‌هاي غيررسمي بعضا به دولت کمک مي‌کنند در راستاي اهداف ديپلماتيک از اين مواضع به عنوان ابزار استفاده کنند، ولي زماني که قوانين ماهيت اجرايي مي‌گيرد و حتي براي عدم اجراي اين قوانين مجازات در نظر گرفته شود، اين به منزله دخالت تلقي خواهد شد. به ويژه آنکه اين مساله را مي‌توان از لحن و ادبيات مصوبه و قانون مجلس نيز متوجه شد.

اين نماينده ادوار مجلس ادامه داد: اگر بناي ما در اعلام مواضع کمک به دولت در عرصه خارجي براي تحقق اهداف و منافع ملي باشد، بايد قانون طوري باشد که دولت بتواند از آن به صورت دو وجهي استفاده کند، ولي زماني که مجلس به صورت جزيي همه مسائل را قيد کرده و دولت را در يک محدوديت قرار داده، اين مواضع و مخالفت نمي‌تواند به معناي حمايت از دولت باشد.

وي در پاسخ به اين پرسش که با توجه به شرايط و تحولات کنوني، چه سرنوشتي را مي‌توان براي آينده برجام در نظر گرفت، تصريح کرد: اين مساله خيلي سختي است. چراکه ما در داخل کشور با مخالفت جدي برخي جريان‌هاي داخلي و امضاي نمايندگان مواجه هستيم. امروز حتي عده‌اي تحت عنوان دانشجو در مقابل سازمان انرژي اتمي دست به تظاهرات زدند. مخالفان بايد خواسته خودشان را مشخص کنند که آيا به دنبال فشار بيشتر به مردم هستند يا فکر مي‌کنند که مي‌توان توافق برجام را به دولت بعدي که شايد دولت منتخب و مطلوب خودشان باشد، موکول کرد؟ آيا آنان متوجه اين مساله هستند که شايد در آينده فشار لابي‌هاي مخالف برجام در داخل آمريکا و لابي‌هاي اسراييل و عربستان و حاميان ترامپ بر دولت آقاي بايدن ممکن است شرايط را به کلي تغيير بدهد.

ساداتيان ادامه داد: آيا آنان به ياد دارند که رفتار‌هاي غيرمنطقي ترامپ عليه ايران واکنش اروپا را به همراه داشت و آمريکا را دچار انزوا کرد و حالا تکرار اين مواضع و رفتار‌ها ممکن است اين شرايط را براي ايران ايجاد کند و آمريکا و اروپا را با هم همراه کند و در نهايت همين همراهي به اجراي مکانيزم ماشه از جانب اروپا عليه ايران شود؟ آيا آنان متوجه هستند که اجرا شدن مکانيزم ماشه و کليد خوردن قطعنامه‌هاي شوراي امنيت عليه ايران همه کشور‌ها را موظف به اجراي تحريم‌هاي ايران خواهد کرد و اساسا جنس تحريم‌هاي شوراي امنيت با تحريم‌هاي ترامپ متفاوت است؟ چراکه شايد برخي کشور‌ها به نحوي تحريم‌هاي ترامپ عليه ايران را يا اجرا نکرده يا آن را دور زدند، ولي اين مساله درباره شوراي امنيت متفاوت است و حتي متحدان ايران همچون چين و روسيه يا عراق کنار ايران نخواهند ماند.