دولت به قانون مجلس وفادار است

فرهيختگان

بروزرسانی 1399/12/05 - 19:06

فرهيختگان/متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

ساداتيان گفت: اگر دولت برمبناي تعامل اعلام کرده که ما به قانون مجلس وفادار هستيم، اما اجازه دهيد مهلت بيشتري به طرف مقابل داده شود و اجراي مصوبه کمي به تعويق بيفتد يا با سرعت کمتري اجرا يا بخشي از آن اجرايي شود، به‌معناي تعامل با طرف مقابل است.
پس از اينکه کميسيون امنيت ملي مجلس بعد از بيانيه مشترک آژانس بين‌المللي و سازمان انرژي اتمي کشورمان بر اساس ماده ۷ قانون اقدام راهبردي براي لغو تحريم‌ها و صيانت از منافع ملت ايران، گزارشي از تخلف دولت از اجراي قانون تهيه و به صحن علني ارائه کرد، ۲۲۱ نماينده با آن موافقت کردند‌؛ سيدجلال ساداتيان، کارشناس مسائل بين‌الملل و سفير اسبق ايران در انگليس درگفت‌وگو با «فرهيختگان» به بررسي اين موضوع و دلايل اين اختلافات پرداخت که در ادامه آمده است.

باتوجه به اينکه روز گذشته با رأي نمايندگان، گزارش تخلف دولت از اجراي قانون لغو تحريم‌ها به قوه‌قضائيه ارسال شد، ارزيابي شما از اين مساله و نوع توافق سازمان انرژي اتمي با آژانس بين‌المللي چيست؟

آنچه توسط مجلس شوراي اسلامي تصويب شد، حق نمايندگان بوده و آنها مي‌توانند هر مصوبه‌اي را بگذرانند. البته قاعده اين نيست که مجلس بخواهد در امور اجرايي دخالت کند، بلکه قوانيني وضع مي‌کند که نحوه اجراي آن را به عهده دولت‌ها مي‌گذارد. در همه کشورهاي دنيا نيز همين قاعده حکمفرماست و بنابر شرايطي که در کشورها وجود دارد و موقعيتي که دولت‌ها در بعد سياست خارجي در تعامل با طرف‌هاي مقابل دارند، اين کار را انجام دهند.

درحال حاضر شرايطي در کشور ما وجود دارد که بايد طبق عقلانيت دفع ضرر و جلب منفعت کرد؛ به اين معنا که در شرايط فعلي ايالات‌متحده آمريکا در دوره ترامپ ازلحاظ حرکت‌هاي غيرعقلايي منزوي شده بود و حتي متحدان اروپايي آمريکا نيز از آنها فاصله گرفته و در شوراي امنيت به آنها راي ندادند، لذا شاهد بوديم ترامپ موفق نبود و در مضيقه قرار گرفت، اما درحال حاضر که بايدن روي کار آمده و شيوه رفتاري خود را تغيير داده و به سياست‌هاي دوره اوباما روي آورده، وضعيت متفاوت است.

اگر وارد فاز تقابل شويم، چه آمريکا وارد برجام بشود يا خير، اروپايي‌ها مي‌توانند مکانيسم ماشه را فعال کنند

به اين معنا که دولت بايدن درصدد است با توافق‌هاي بين‌المللي امور را پيش ببرد و اعلام آمادگي کرده است که به 1+4 بپيوندد و با اروپايي‌ها درباره مساله هسته‌اي ايران همکاري داشته باشد، از اين‌رو اروپا نيز استقبال کرده است، بنابراين امکان اينکه آمريکا با اروپا به توافق برسد، بسيار بالا است. اگر با ايران به تقابل برسند و بخواهند با افزايش تنش اين کار را پيش ببرند،‌ آمريکا وارد برجام بشود يا خير، اروپايي‌ها مي‌توانند مکانيسم ماشه را فعال کنند، درحالي‌که تحريم‌هاي ترامپ فردي و مخصوص به خود او و درواقع تحريم‌هاي ترامپي بود، اما چنانچه مکانيسم ماشه فعال و اسنپ‌بک اجرايي شود، آن 6 قطعنامه نيز به‌سراغ ايران مي‌آيد و تمامي کشورها موظف هستند تحريم‌ها را رعايت کنند.

باتوجه به اينکه در چند روز گذشته دولت بايدن اعلام کرد شکايت آمريکا از شوراي امنيت درباره فعال شدن مکانيسم ماشه را پس گرفته است، نظر شما در اين‌خصوص چيست؟

اين موضوع ربطي به دولت بايدن ندارد؛ چراکه‌ آمريکا بازگردد يا خير، اروپايي‌ها مي‌توانند اين کار را انجام دهند.

آيا اروپا وارد چنين تعاملي با ايران به‌منظور فعال کردن مکانيسم ماشه خواهد شد؟

اگر ايران تعامل کند يک قضيه است و چنانچه وارد تقابل شود، ممکن است مکانيسم ماشه فعال شود، بنابراين در آن صورت نيز قطعنامه‌ها بازخواهد گشت و بسياري از کشورها ازجمله ترکيه و عراق که در دوره ترامپ با ايران همکاري مي‌کردند ممکن است ديگر با ايران همکاري نکنند و مجبور مي‌شوند تحريم‌ها را درباره ايران
رعايت کنند.

گزارش گروسي در سفر اول به ايران نيز به‌شکل مثبت تنظيم شده بود

زماني‌که گروسي، مديرکل آژانس پس از انتخاب شدن به ايران آمد، به ايران اعلام کرد شما دو سايت هسته‌اي داريد که اجازه بازديد نداده‌ايد، اما ايران گفت آنها هسته‌اي نبوده و نظامي هستند، لذا يکي از آن سايت‌ها را باز کرده و گروسي به‌عنوان مديرکل آژانس بين‌المللي از آنها بازديد کرد و متقاعد شد و در همين زمينه نيز گزارش مثبتي تنظيم کرد و از اين‌رو مشکلي در شوراي حکام هم به‌وجود نيامد، بنابراين گروسي اين‌بار نيز به ايران آمده و همين نکته را تاکيد کرده و گفته ايران مي‌خواهد مصوبه مجلس خود را اجرايي کند و در راستاي اجراي اين مصوبه مي‌خواهد جلوي بازرسي‌هاي اعلام‌نشده و يکباره را بگيرد و علاوه‌بر آن اجازه بازرسي‌هاي نوبه‌اي را نيز نداده و به‌نوعي آن را کاهش دهد. او از سوي ديگر معتقد است ايران اقدام به آغاز غني‌سازي اورانيوم کرده و آن را از 3.67 به ۲۰ درصد رسانده که به تعبير آنها همه اين موارد برخلاف پادمان و توافقات پيشين برجام است.

پاسخ ايران نيز تاييد اين مساله است، اما در عين حال معتقد است اينها به شرطي است که تحريم‌ها برداشته شود، بنابراين طرف مقابل مي‌گويد بايد کمي مجال داد؛ چراکه بايدن گفته دولت آمريکا مي‌خواهد به برجام بازگردد، اما هنوز يک ماه نشده که روي کار آمده است، لذا بايد فرصت داد تا اين مساله حل شود و پرونده ايران به شوراي حکام نرفته و امنيتي نشود؛ بر همين اساس آنها معتقدند بايد اين مساله پيش از بروز اين اتفاقات حل شود، بنابراين تاکيد آنها بر اين است که ايران بايد مهلت دهد.

دولت به قانون مجلس وفادار است اما براي تعامل به مهلت بيشتري نياز دارد

‌عراقچي اعلام کرد ‌اجراي اين مصوبه ۳۰ درصد بازرسي‌ها را کاهش خواهد داد و همين امر باعث شد برخي از ضعف اجراي مصوبه مجلس انتقاد کنند.

بله، سخنانم نيز مويد همين مساله است و معتقدم آنها تاحدودي راه آمده‌اند و بايد به تناسب شرايط فعلي تعامل را ادامه داد؛ به اين معنا که از موضع صددرصدي خود پايين آمده و با طرف مقابل راه آمد؛ چراکه اگر گفته شود صفر تا صد همان چيزي که ما گفتيم بايد بدون هيچ‌گونه اغماضي اجرا شود، مشکلاتي براي کشور ايجاد خواهد شد و ممکن است منافع کشور را تامين نکرده و حتي منجربه تقابل شود، بنابراين اگر دولت برمبناي تعامل اعلام کرده که ما به قانون مجلس وفادار هستيم، اما اجازه دهيد مهلت بيشتري به طرف مقابل داده شود و اجراي مصوبه کمي به تعويق بيفتد يا با سرعت کمتري اجرا يا بخشي از آن اجرايي شود، به‌معناي تعامل با طرف مقابل است.