برگزیده

زیان چشمگیر نفتی‌های وال‌استریت

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1399/12/18 - 21:59

دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

قيمت نفت خام طي ماه‌هاي اخير به شدت افزايش يافته است. به طور معمول، اين رخداد به مثابه دستورالعملي براي افزايش مشتاقانه حفاري توسط توليدکنندگان نفت در ايالات‌متحده است. اما اين بار اتفاق عجيبي افتاده است يا به عبارت ديگر هيچ اتفاقي نيفتاده است. ان‌پي‌آر (NPR) در گزارشي به بررسي ريشه‌هاي اين رخداد پرداخته است که بيشتر نتيجه تمايلات سرمايه‌گذاران است تا‌ استراتژي شرکت‌هاي نفتي شيل در آمريکا، چرا که سرمايه‌گذاران وال‌استريتي دل چندان خوشي از صنعت نفت آمريکا ندارند و زيان‌هاي زيادي از اين مساله متحمل شده‌اند.

هليما کرافت، رئيس بخش استراتژي کالايي جهاني درRBC Capital Markets مي‌گويد: «توليدکنندگان آمريکايي در حال حاضر در حال مهار توليد هستند و سعي مي‌کنند که نظم و انضباط بيشتري پيدا کنند.» شرکت‌هاي نفتي تحت فشار زيادي قرار دارند تا‌ توليد خود را در سطوح پايين نگه‌دارند و بخش اعظم اين فشار از سوي سرمايه‌گذاران اين شرکت‌هاست که اصرار دارند شرکت‌هاي نفتي ميزان طلاي سياه کمتري پمپاژ کنند. براي درک چرايي اين فشار از سوي سرمايه‌گذاران، شايد لازم باشد سفري به گذشته داشته باشيم.

سفري به گذشته؛ شيل و عرضه بي‌حد
طي يک دهه گذشته، انقلاب فرکينگ باعث تسريع روند توليد نفت ايالات‌متحده و سر به فلک کشيدن حجم آن شد. سرمايه‌گذاران هم با شوق و ذوقي زياد، مبالغ هنگفتي را صرف سرمايه‌گذاري در نفت کردند. مساله‌اي که حتي پس از سقوط قيمت نفت در سال ۲۰۱۴ ادامه يافت و آنان شرکت‌هايي که در آستانه ورشکستگي قرار داشتند را نجات دادند و منتظر ماندند تا‌ سرمايه‌گذاري‌هايشان به نتيجه برسد. اما دن پيکرينگ، مدير ارشد سرمايه‌گذاري در پيکرينگ انرژي پارتنرز(Pickering Energy Partners) مي‌گويد در اين شرايط همان افرادي که وارد شدند و پول براي پيشبرد کار گذاشتند، سوختند. اين يک اصل ساده در بحث عرضه و تقاضا است: هرچه نفت بيشتري براي فروش در دسترس باشد، ارزش هر بشکه آن کمتر است. به همين دليل اعضاي کارتل نفتي اوپک و متحدانشان براي کاهش عرضه جهاني، محدود کردن نوسانات، افزايش قيمت‌ها و بهبود شرايط براي توليدکنندگان با يکديگر مذاکره مي‌کنند. اما توليدکنندگان نفت در ايالات‌متحده چنين هماهنگي ندارند. آنها تمام پولي که از طريق وال‌استريت جذب کردند را به توليد نفت اختصاص دادند و تلاش کردند تا‌ تمام نفتي که ممکن است را توليد کنند که نمايانگر سياست عرضه بيش از حد در بازار و پايين نگه داشتن قيمت‌ها است. در واقع آنها هنگامي که درآمدي کسب مي‌کردند، به جاي استفاده از سود آن، سرمايه‌گذاري بيشتر در حفاري‌هاي فزاينده خود انجام مي‌دادند. اين امر باعث شده بود که بسياري از شرکت‌ها بيش از حد بدهکار و دچار مشکل شوند؛ ضمن آنکه بايد توجه داشت پيش از شيوع بيماري همه‌گير کوويد-۱۹ که بحراني براي کل صنعت نفت ايجاد کرد، اين مشکلات در شرکت‌هاي نفتي وجود داشت.

زيان چشمگير نفتي‌هاي وال‌استريت
ماناس ساتاپاتي، مدير اجرايي شرکت مشاوره اسنچر استراتژي (Accenture Strategy) به ETF‌هايي مانند PSCE و FRAK اشاره مي‌کند که عملکرد بسياري از توليدکنندگان نفت ايالات‌متحده را رديابي مي‌کنند. در واقع شما اگر در سال ۲۰۱۶ يک دلار سرمايه‌گذاري مي‌کرديد، تا‌ آغاز سال ۲۰۲۱ حدود ۶۰ درصد از سرمايه خود را از دست داده بوديد و اگر همان يک دلاري را روي S&P ۵۰۰ سرمايه‌گذاري مي‌کرديد، پول شما تا‌کنون دو برابر مي‌شد. البته همه از رونق صنعت نفت شيل آمريکا ضرر نکردند. سرمايه‌گذاراني که اين کار را به موقع انجام دادند بازدهي خوبي را به چشم ديدند، مديران شرکت‌هاي نفتي دستمزدهاي هنگفتي دريافت کرده‌اند و کارگران نفت و مشاغل خدماتي وابسته به آن هم سال‌هاي بسيار خوبي را پشت سر گذاشته‌اند. در اين ميان اما بسياري از بانک‌هاي بزرگ، صندوق‌هاي بازنشستگي و ساير سرمايه‌گذاراني که بودجه رونق صنعت نفت آمريکا را تا‌مين کردند، چيزي حتي نزديک به آن بازدهي که انتظار داشتند را به چشم نديدند. رفتن سرمايه‌گذاراني که از صنعت نفت در وال‌استريت زيان ديدند تنها در نتيجه مشکلات اخير بازار نيست، بلکه آنها نگراني‌هاي فزاينده‌اي که در مورد تغييرات اقليمي و چشم‌انداز بلندمدت نفت وجود دارد هم عامل نااميدي ديگري در صنعت نفت است. اسکات استرينگر، حسابداري در شهر نيويورک که با يک هيات امنا در مديريت يکي از بزرگ‌ترين صندوق‌هاي بازنشستگي عمومي آمريکا دخيل است مي‌گويد: «اين شهر اخيرا ۴ ميليارد دلار از سرمايه صندوق‌هاي بازنشستگي را از سرمايه‌گذاري بر سوخت‌هاي فسيلي به دليل مبارزه با تغييرات اقليمي و حفاظت از صندوق بر حذر داشت.» استرينگر معتقد است که سرمايه‌گذاري در اين بخش‌ها هيچ کمکي به رشد صندوق‌هاي بازنشستگي نمي‌کند. برخي دولت‌هاي جهان از جمله دولت بايدن، مطابق توافق پاريس براي گذار سريع‌تر انرژي و دور شدن از سوخت‌هاي فسيلي فشار مي‌آورند. اين اقدام جهاني درباره تغييرات اقليمي سوالات بزرگي را در مورد چشم‌انداز بلندمدت سرمايه‌گذاري در بخش نفت و گاز ايجاد کرده است.

استراتژي امروز و آينده
در حال حاضر با افزايش قيمت نفت در ميان نشانه‌هايي که از بهبود اقتصاد جهاني مشاهده مي‌شود، بخش انرژي را تقويت کرده است و ارزش شرکت‌هاي وال‌استريتي اين حوزه در حال افزايش است. اما حتي سرمايه‌گذاراني که به صنعت نفت و گاز اعتقاد دارند هم فشار زيادي را به شرکت‌ها وارد مي‌کنند تا‌ آنها خود را با شرايط جديد وفق دهند.

اين شيوه برخورد جديد سرمايه‌گذاران اما تفاوت‌هاي زيادي ايجاد مي‌کند. بسياري از توليدکنندگان نفت براي تا‌مين منابع مالي چاه‌هاي جديد خود به پول وال‌استريت نياز دارند و سرمايه‌گذاران حالا حساب شده‌تر از کيف پول‌هايشان استفاده مي‌کنند و ديگر ادعاي هر شرکتي مبني بر اينکه مي‌تواند حفاري‌هاي موفقي انجام دهد هم آنان را به راحتي تحت تا‌ثير قرار نمي‌دهد. پيکرينگ با توضيح اين مساله مي‌گويد که سرمايه‌گذاري جديد به معناي افزايش بشکه‌هاي نفت در بازار است و اين چيزي نيست که سرمايه‌گذاران بخواهند. او معتقد است که افزايش سرمايه روانه شده به اين صنعت در گذشته بشکه‌هاي نفت زيادي به وجود آورد که باعث تحميل قيمت‌هاي پايين‌تر به بازار شد و بازدهي بسياري ضعيف داشت. به طور خلاصه مي‌توان گفت نفت کمتر، يعني پول بيشتر. اين دقيقا همان مطالبه سرمايه‌گذاران بخش نفتي است که در پاسخ نيز اين روزها مديران شرکت‌ها قول مي‌دهند که مسوولانه‌تر عمل کنند و تمرکز خود از توليد نفت بيشتر به کسب بيشتر تغيير دهند. در واقع مديراني که زماني با تکيه بر ميزان نفت پمپاژ شده از سوي شرکت‌هايشان به خود مي‌باليدند، حالا مجبورند با موضعي تدافعي و توجيه‌گرانه درباره هر دکل حفاري جديد اظهار نظر کنند. اين تغيير مهم اغلب توسط تحليلگران، سرمايه‌گذاران و رقبا مورد توجه واقع نشده است. عبدالعزيز بن سلمان، وزير انرژي عربستان، با تمسخر روز پنج‌شنبه گفت که «حفاري کن عزيزم، حفاري کن؛ براي هميشه تمام شده است.» اوپک پلاس هم اکنون در حال کنترل عرضه است و بن سلمان نيز گفت که منافع سهامداران شرکت‌هاي توليدکنندگان نفت ايالات‌متحده آنها را هم به همين سمت سوق مي‌دهد. شکل کار شرکت‌هاي نفتي اين گونه است که دوست دارند براي استخراج نفت حفاري بيشتري کنند و حتي با وجود نوسانات قيمتي، ممکن است تلاش کنند تا‌ به اهداف سختگيرانه‌اي که براي خود تعيين کرده‌اند، همچنان پايبند بمانند. به گفته ربکا فيتز از گروه مشاور بوستون، اين مساله همچنان براي سرمايه‌گذاران نفتي که درگير آن هستند، نگران کننده است. او مي‌گويد: «ترس اصلي از اين است که شرکت‌هاي نفتي بار ديگر شروع کنند به اينکه تمام پول خود را براي رشد توليد صرف کنند. اين چالشي است که بايد بيشتر به آن توجه کرد.»