محمد و چالش کنارهگیری - برکناری
اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
تا آخرين روزهاي تعطيلات نوروز همچنان تصور ميشد که سکوت دوهفتهاي سعيد محمد احتمالا تاکتيکي است براي کليد زدن فعاليتهاي تبليغاتي از ميانه فروردين 1400 اما چهاردهمين روز 1400 براي اين نظامي مستعفي و جوياي نام خوشايند نبود. فرمانده پيشين قرارگاه خاتمالانبيا شايد به تعبيري از قرارگاه رانده و از رياستجمهوري مانده باشد. ديروز يک مقام ارشد سپاه پاسداران رسما اعلام کرد که او از فرماندهي قرارگاه خاتمالانبيا برکنار شده تا حاشيههاي کانديداتوري او دوچندان شود؛ چراکه پارسال او تاکيد ميکرد که استعفا داده و ماجرا برکناري نيست. با اين تفاسير ديروز مخالفان او بهطور علني زبان به سخن گشوده و کار او را در عرصه انتخابات رياستجمهوري پايانيافته تعبير کردند. هرچند درباره حوادث آينده سياسي نميتوان با قطعيت سخن گفت اما گمانهزنيها نشان ميدهد حالا اگر سعيد محمد همچنان به حضور در انتخابات رياستجمهوري اصرار کند، حتي احتمال دارد که موفق به عبور از فيلتر شوراي نگهبان نشود؛ چراکه حالا علاوه بر تاييد تخلف او در سپاه، او به خلافگويي در اين رابطه نيز متهم است. هرچند واکنش ديروز سعيد محمد نشان داد که او بناي عقبنشيني ندارد.
23 اسفندماه 99 خبرگزاريها اعلام کردند که سعيد محمد از سمت فرماندهي قرارگاه خاتمالانبياي سپاه پاسداران کنارهگيري کرده و به عنوان مشاور فرمانده کل سپاه منصوب شده است. در خبر منتشر شده در اين باره از سوي رسانهها اشارهاي به موضوع استعفا يا برکناري سعيد محمد نشده بود. همان زمان البته زمزمهاي در شبکههاي اجتماعي شکل گرفت مبني بر اينکه سعيد محمد با نظر فرمانده سپاه برکنار شده است. ادعايي که البته به تاييد منابع رسمي نرسيده بود. کمي بعد حميدرضا ترقي، عضو ارشد حزب موتلفه شايعات درباره سعيد محمد را تاييد کرد و گفت: «ايشان اصلا در فضاي اصولگرايان مطرح نيست، فقط در فضاي مجازي مطرح است و روي ايشان کار شده و کنار رفتن ايشان از فرماندهي قرارگاه خاتم هم به دليل انتخابات نبوده و خود ايشان هم تخلفاتي داشته که قطعا اين مساله امتيازي منفي در بررسي صلاحيت ايشان خواهد بود.» ترقي اولين چهره اصولگرايي بود که فعاليتهاي انتخاباتي سعيد محمد را علني کرد. آن هم وقتي چند ماه پيش از جدايي سعيد محمد از قرارگاه خاتم به «اعتماد» خبر داد که او در حال رايزني با احزاب مختلف اصولگرا براي جلب حمايت آنهاست. محمد البته آن زمان هم نسبت به سخنان ترقي ساکت نماند. سعيد محمد سخنان حميدرضا ترقي را «کذب» خواند و گفت همانگونه که قبلا اعلام شده به دليل حضور در انتخابات رياستجمهوري و پرهيز از هرگونه شائبه از فرماندهي قرارگاه خاتمالانبيا استعفا کردم و اين استعفا مورد پذيرش فرمانده کل سپاه قرار گرفت. البته او همان زمان که خبر جدايياش از قرارگاه خاتم منتشر شده بود و شايعههاي برکنارياش شکل گرفت، اقدام به انتشار متن استعفاي خود در حساب کاربرياش در توييتر کرد؛ اقدامي که بنا بر آن ميخواست اعلام کند که استعفا داده و مساله برکناري کذب است. بعد از سخنان سعيد محمد، ترقي هم عذرخواهي و به اين ترتيب حواشي سعيد محمد فروکش کرد. البته در روزهاي پاياني سال نيروهاي نزديک به او شروع به پخش کليپهايي از سعيد محمد در شبکههاي اجتماعي کردند. ويديو ي کوتاهي هم از او در حرم امام رضا (ع) منتشر شد که به نوعي اعلام کانديداتوري او تفسير شد. با شروع سال جديد اما هم حواشي مربوط به تحرکات سياسي- انتخاباتي محمد فروکش کرد، هم تبليغاتش. برخي ناظران اين سکوت را اقدامي تاکتيکي و خيزي براي شروع فعاليتهاي گسترده تبليغاتي تلقي کردند. اما ديروز ورق برگشت و حوادث براي سعيد محمد طور ديگري رقم خورد.
منفک شده از سپاه!
روز گذشته خبرگزاري اصولگراي فارس مصاحبهاي از سردار يدالله جواني معاون سياسي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منتشر کرد؛ مصاحبهاي که به نظر ميرسيد مهمترين بخش آن صحبتهاي سردار جواني درباره اخراج سعيد محمد باشد؛ «سپاه نه از سعيد محمد و نه از هيچ کانديداي ديگري در انتخابات حمايت نميکند و نخواهد کرد. اساسا ورود سپاه و بسيج به انتخابات بهطور مصداقي و حمايت از افراد و گروهها و فهرستها داراي منع قانوني و شرعي است. اين فضايي که در شبکههاي اجتماعي داخلي و رسانههاي خارجي به ويژه در شبکههاي ماهوارهاي ضدانقلاب شکل گرفته و بعضا سعيد محمد را کانديداي مورد حمايت سپاه معرفي ميکنند، از يک طرف ساخته و پرداخته کساني است که ميخواهند چهره سپاه را مخدوش کنند و از طرفي، متاثر از افرادي است که تصور ميکنند؛ چون سعيد محمد مسووليت فرماندهي قرارگاه سازندگي خاتمالانبياي سپاه را برعهده داشته و به عرصه انتخابات ورود کردهاند، احتمالا ورود ايشان به عرصه انتخابات با نظر و تاييد و حمايت سپاه است. اين تصورات نهتنها کاملا خلاف واقع است، بلکه واقعيت اين است که سپاه به جد با ورود پاسداران و از جمله ايشان به عرصه انتخابات بدون طي مراحل و فرآيندهاي قانوني تعريف شده مخالف است. اتفاقا منفک کردن سعيد محمد از مسووليت فرماندهي قرارگاه سازندگي خاتم به دليل همين تخلف و رعايت نکردن مقررات از سوي ايشان بوده است.»
ابعاد رسانهاي يک گفتوگوي سياسي
از سخنان سردار جواني ميتوان معاني گوناگوني را برداشت کرد. اما شايد نکته مهمي که در بين سطور اين اخبار محل تامل است، شکل و شمايل مصاحبه سردار جواني، رسانهاي که با او به گفتوگو نشسته و البته زمان انتشار آن باشد. مصاحبهاي مفصل که ظاهرا در محل خبرگزاري فارس و سر فرصت و حوصله انجام شده و بنا بر عرف معمول درباره اين دست مصاحبهها، احتمالا پيش از انتشار به تاييد سردار جواني رسيده است. از طرفي اين مصاحبه با يک خبرگزاري اصولگرا انجام شده و مهمتر از آن در نخستين روز پس از تعطيلات و ابتداي هفته روي خروجي اين خبرگزاري قرار گرفته تا به نحوي از بيشترين ميزان اثرگذاري برخوردار باشد.
جداي از اين برخي اما معتقدند موضوع برکناري ميتواند تبليغاتي معکوس براي سعيد محمد باشد؛ چراکه در ماههاي اخير بسياري بر طبل مخالفت با کانديداتوري نظاميان کوبيدند و اکنون که يک مقام بلندپايه در سپاه اعلام کرده که سعيد محمد برکنار شده، ميتواند به نوعي زمينه را براي تبليغات او فراهم کند. اما اين همه ماجرا نيست؛ چراکه مساله تخلف او هم مطرح است و باتوجه به اين ممکن است نهتنها مورد قهر حاميان اصولگرايان قرار بگيرد، بلکه از رسيدن به مرحله نهايي انتخابات يعني عبور از فيلتر شوراي نگهبان باز بماند.
اصولگرايان عليه محمد
به هر حال ديروز پش از انتشار مصاحبه سردار جواني برخي ناظران تحليل کردند که کار سعيد محمد با انتخابات 1400 به پايان رسيده و حتي برخي رسانههاي چپ و راست با تعبيري همچون «تير خلاص»، پرونده انتخاباتي اين جوان اصولگرا را مختومه اعلام کردند. همزمان منصور حقيقتپور، از جمله چهرههاي اصولگراي ميانهرو که خود سابقه عضويت در سپاه را نيز در کارنامه دارد، درباره آينده انتخاباتي سعيد محمد به وبسايت اصولگراي نامهنيوز گفت:«بعد از صحبتهاي آقاي سردار جواني، پرونده نامزدي آقاي سعيد محمد در انتخابات رياستجمهوري بسته شد. حالا آقاي سعيد محمد بايد سر جايش بنشيند و اجازه دهد آنها که در قواره رياستجمهوري نظام هستند، وارد صحنه انتخابات شوند. حتي من شنيده بودم شوراي نگهبان هم بارها به او اعلام کرده بود که شما رجل سياسي نيستيد. کساني که براي آقاي سعيد محمد کليپ، سرود، پوستر و فيلم تحت عنوان «سردار دلها» درست و در فضاي مجازي پخش ميکردند، بايد پاسخگو باشند که پول اين کارها را از کجا ميآوردند. در واقع آنها که قبل از موعد رسمي آغاز تبليغات رياستجمهوري آقاي سعيد محمد را در قالبهاي مختلف مطرح کردند، بايد محاکمه شوند؛ چون کاري خلاف قانون انجام دادند.» محمدعلي پورمختار، ديگر چهره سياسي اصولگرا که همچون حقيقتپور سابقه نظاميگري نيز در کارنامه دارد، درباره آينده انتخاباتي سعيد محمد به همين پايگاه خبري- تحليلي گفت: «مصاحبه آقاي سردار جواني به موضوع کانديداتوري آقاي سعيد محمد در انتخابات رياستجمهوري خاتمه داد و فکر کنم خود آقاي سعيد محمد هم به اين شکل ديگر کانديداي رياستجمهوري نشود؛ چون ذهنيتها نسبت به او منفي شد. » اين واکنشهاي تند و تيز به سعيد محمد نشان ميدهد که او مخالفان جدي هم در ميان گروههاي مختلف اصولگرايي دارد. با اين وجود عصر ديروز سعيد محمد دوباره واکنش نشان داد.
پاتک جوان اصولگرا به تکِ جواني
براي همه روشن است که سخنگوي سپاه پستي مجزا از معاونت سياسي اين نهاد نظامي است، اما نميتوان منکر شد که معاون فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي سمتي مهم در اين نهاد نظامي است و قطعا اگر متصدي آن درباره موضوعي اظهارنظر کند، صرفا نميتواند نظر شخصياش باشد؛ آن هم وقتي اين معاون، معاون سياسي باشد و موضوع بحث، انتخابات!
با اين حال ديروز سعيد محمد با صدور اطلاعيهاي دوباره مساله تخلف خود را تکذيب کرد. اين نشان داد که او قصد دارد براي رسيدن به رياستجمهوري با چالشها مقابله کند. در اطلاعيهاي که به نقل از دفتر او منتشر شد، آمده است: «فارغ از اينکه اين قبيل اخبار با شيطنت رسانهاي تنطيم و نشر شده است، آقاي دکتر سعيدمحمد هيچگونه تخلفي در خصوص فعاليتهاي انتخاباتي نکرده تا جايي که ايشان علت استعفاي خود را عدم شائبه حمايت و استفاده از موقعيت مسووليت فرماندهي قرارگاه خاتمالانبياي سپاه عنوان کرده است، مهمي که با واکنش رسمي قرارگاه خاتمالانبيا همراه شد همه ما را به اين مطلب رهنمون ميکند که آقاي جواني مسووليت سخنگويي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را ندارند و تحليل شخصي خود را به عنوان يک شخصيت حقيقي عنوان کرده که متاسفانه مورد سوءاستفاده رسانههاي معاند براي ضربه زدن به ساحت مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نيز شده است.»
احتمالا چالشهاي سعيد محمد همچنان ادامه خواهد داشت، اما سرنوشت کانديداتوري او در انتخابات رياستجمهوري را شوراي نگهبان تعيين ميکند و بعيد نيست آنچه امروز ميان او و سپاه گذشت در تصميم اين شورا بيتاثير نباشد.