بایدن در اندیشه طلسم‌شکنی

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

رئيس‌جمهوري آمريکا، چين را مهم‌ترين تهديد عليه امنيت ملي ايالات متحده مي‌داند و طي حدود سه ماهي که از حضور او در کاخ سفيد مي‌گذرد، سياست واشنگتن در قبال پکن تفاوت چنداني با سياست دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري سابق آمريکا نداشته است. بايدن براي افزايش تمرکز بر چين قصد دارد از حضور نظامي واشنگتن در خاورميانه بکاهد و تعداد بيشتري از تجهيزات نظامي آمريکا را از خاورميانه به شرق آسيا منتقل کند.

---

بازار

---

بر همين اساس بايدن شروع به کاهش رد پاي ارتش ايالات متحده در خاورميانه کرده و اخيرا يک ناو هواپيمابر، سيستم‌هاي نظارتي و حداقل سه باتري سيستم ضد‌موشکي پاتريوت از منطقه خليج فارس خارج شده است. گفته مي‌شود اين اقدام به‌عنوان بخشي از يک استراتژي کلي براي انتقال ظرفيت ارتش ايالات متحده به ديگر نقاط جهان و از جمله براي مقابله با چين صورت گرفته است.

مشابه آنچه را بايدن براي مقابله با چين و کاهش حضور در خاورميانه وعده داده است، پيش از اين هم جورج بوش پسر، باراک اوباما و دونالد ترامپ رؤساي جمهوري سابق آمريکا تکرار کرده بودند اما تحولاتي در هر دوره باعث شد اين وعده‌ها نه‌تنها عملي نشود بلکه حضور واشنگتن در خاورميانه پررنگ‌تر شود. حتي ترامپ که با شعار پايان‌دادن به جنگ‌هاي بي‌پايان وارد کاخ سفيد شد و براي خروج آمريکا از افغانستان با طالبان مذاکره کرد‌ هم ‌زماني‌ که از کاخ سفيد خارج شد، در مقايسه با آغاز رياست‌جمهوري‌اش، تعداد بيشتري از نيروهاي آمريکايي را در خاورميانه نگه داشته بود.

برخي از مفسران اقدام اخير دولت بايدن را به‌عنوان يک رويه عادي تفسير مي‌کنند. «ديو دروش»، دانشيار دانشگاه دفاع ملي و کارشناس امور نظامي خليج فارس، در توييتي توضيح داد «اين حرکت چندان نگران‌کننده نيست و نبايد زياد آن را بزرگ جلوه داد. خروج تعدادي از تجهيزات آمريکا از خليج فارس در واقع منعکس‌کننده کاهش نيروهاي آمريکايي در عربستان است. اين تجهيزات را دونالد ترامپ پس از حمله هواپيماي بدون سرنشين به تأسيسات نفتي ابقيق عربستان در سپتامبر 2019 مستقر کرده بود.
ترامپ اولين رئيس‌جمهور آمريکا بود که پس از خروج سربازان آمريکايي از عربستان در پي حملات 11 سپتامبر 2001، دوباره نظاميان واشنگتن را در اين کشور مستقر کرد. نشانه‌ها حاکي از اين است که بايدن ممکن است تصميم بگيرد که به سياست قبلي واشنگتن بازگردد و استقرار نيروهاي آمريکايي در سرزميني که دو مکان مقدس مسلمانان در آن قرار گرفته را تحريک‌آميز تشخيص دهد و دوباره فرمان خروج از سرزمين عربستان را صادر کند.

اين اقدام همچنين سياستي را که در 26 ژانويه 2021، پنج روز پس از آغاز رياست‌جمهوري جو بايدن اعلام شد، مورد ارزيابي مجدد قرار مي‌دهد. در روزهاي ابتدايي رياست‌جمهوري بايدن، پنتاگون اعلام کرد ممکن است تعداد نيروهاي آمريکايي را در عربستان افزايش دهد؛ اقدامي که اکنون به نظر مي‌رسد ناشي از ترجيحات دولت ترامپ بود اما با استقرار دولت بايدن اين رويکرد در‌ حال کنار گذاشته‌‌شدن است.

به‌طور‌کلي‌ رويکرد ترامپ در منطقه ناشي از لزوم تقابل با ايران و همچنين فروش تسليحات نظامي به شرکاي منطقه‌اي بود. در مقابل، به نظر مي‌رسد دولت بايدن سرانجام رويکرد دولت ترامپ در قبال ايران را کنار مي‌گذارد. تازه‌ترين تحولات حاکي از اين است که ايالات متحده و ايران در کنار همتايان اروپايي، چيني و روسي، قرار است در هفته جاري در وين بحث درباره مراحل احياي توافق هسته‌اي ايران را آغاز کنند. اين اخبار و همچنين کاهش ظرفيت نظامي ايالات متحده در عربستان سعودي و به‌طور‌کلي در منطقه، بدون ترديد رهبران کشورهاي هم‌پيمان آمريکا در خليج فارس را که از فروش اسلحه و رويارويي ترامپ با ايران استقبال مي‌کردند، نگران خواهد کرد.

روزنامه انگليسي‌زبان «نشنال» که در امارات متحده عربي منتشر مي‌شود، تأکيد کرده که اين کاهش تجهيزات و تمرکز آمريکا در خاورميانه در‌ حالي است که عربستان سعودي در روزهاي گذشته با افزايش حملات موشکي و هواپيماهاي بدون سرنشين شبه‌نظاميان حوثي يمن روبه‌رو شده است. بايدن با وجود اعلام توقف فروش تسليحات نظامي تهاجمي به عربستان، ظاهرا تمايل خود را براي حمايت از تلاش‌هاي عربستان سعودي براي دفاع از خود در برابر حملات حوثي‌ها ابراز داشته است اما مؤثرترين روش از نظر دولت بايدن براي کاهش تحرکات و حملات حوثي‌ها احتمالا اين است که عربستان سعودي به عمليات نظامي خود عليه اهداف حوثي‌ها در يمن پايان دهد.

به‌طو‌رکلي و در شرايطي که بايدن تلاش مي‌کند تا سرانجام تمرکز ايالات متحده را از خاورميانه به ديگر نقاط جهان از جمله شرق آسيا منتقل کند، بازيگران و قدرت‌هاي منطقه‌اي بايد تصميم‌هاي خود را بر اساس تمايلات خود و برآورد سود و زيان اقدامات نظامي اتخاذ کنند و ديگر نمي‌توانند به واشنگتن براي انجام اين کار تکيه کنند.
مسلما اگر رؤساي‌جمهوري قبلي ايالات متحده زودتر چنين تصميمي مي‌گرفتند، عربستان سعودي هم از آن‌سو تصميم مي‌گرفت‌ جنگ کوته‌فکرانه و عجولانه خود را عليه يمن آغاز نکند تا از حملات حوثي‌ها در مرزهاي جنوبي خود در امان بماند.

نقل‌و‌انتقال جنگنده‌هاي آمريکايي
در همين حال، هفته گذشته ۳۰ فروند جنگنده بمب‌افکن آمريکايي از خاک آمريکا و همچنين بريتانيا، به پايگاه هوايي العديد در قطر منتقل شدند تا جايگزين ۳۶ فروند جنگنده بمب‌افکني شوند که از مهرماه سال گذشته به امارات متحده عربي و قطر اعزام شده بودند.
تصميم دولت جو بايدن براي اعزام اين ۳۰ فروند جنگنده، شامل ۱۸ فروند اف-۱۵ئي و ۱۲ فروند اف-۱۶سي به کشورهاي حاشيه خليج‌ فارس، به دليل ادامه حضور نيروهاي آمريکايي در عراق و همچنين آنچه‌ «تداوم خطر احتمالي حملات موشکي و پهپادي به تأسيسات نفتي و گازي کشورهاي منطقه» عنوان شده، اتخاذ شده است.
از ميان ۷۲ فروند جنگنده نيروي هوايي آمريکا اعزامي به خاورميانه، مأموريت ۳۶ فروند شامل ۱۸ فروند اف-۱۵ئي از اسکادران ۳۹۱ شکاري اعزامي به پايگاه هوايي موفق‌السلطي و ۱۸ فروند اف-۱۶سي‌جي از اسکادران ۷۷ شکاري اعزامي به پايگاه هوايي شاهزاده سلطان اين هفته به پايان خواهد رسيد و جنگنده‌هاي اف-۱۵ئي اسکادران ۴۹۴ شکاري و اف-۱۶سي‌هاي گارد ملي هوايي، از ابتداي هفته آينده مأموريت‌هاي گشت مسلح هوايي عمليات «عزم راسخ» را عليه داعش‌ ادامه خواهند داد. اين جنگنده‌ها، همچنين در صورت حمله گسترده شبه‌نظاميان مستقر در عراق و سوريه وظيفه دارند به سريع‌ترين و مؤثرترين شکل ممکن واکنش نشان دهند.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar