شلیک به محیط زیست

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

فاطمه باباخاني/ دراز کشيده و دست‌ها بالاست، گويي خسته باشد و دست‌ها را بالا گرفته تا خستگي در کند، پارچه‌اي روي سر و صورت را پوشانده، در پهلوي سمت راست لباس فرمي که به تن دارد لکه‌اي ديده مي‌شود، بند پوتين‌ها محکم است، انگار قصد دارد دقيقه‌اي ديگر بلند شود و کار را از سر بگيرد. اندکي پايين‌تر از او همکارش است با همان لباس‌هاي فرم، دراز کشيده بر زمين، پايي روي پاي ديگر، يکي از دست‌ها مشت کرده روي شکم و دست ديگر به سمت صورت قرار گرفته، شلوار خاکي و پوتين‌هاي بسته شده، در پهلوي سمت راست لکه‌اي قرمز رنگ، نشانه‌اي از خوني که ريخته شده. رد خون را که بگيري به ماشين نيسان پيکاپ سفيد مي‌رسي و شيشه‌هاي خرد شده که روي صندلي‌هاي جلو و عقب ريخته، پوکه فشنگ کنار برف‌پاک‌کن جا خوش کرده. پلاک ماشين به واسطه دولتي بودن قرمز است مثل پهلوي «مهدي مجلل» و «ميکاييل هاشمي» دو ماموري که پهلوي‌شان سرخ است به واسطه انجام وظيفه و‌ تعقيب شکارچيان غيرمجاز اين‌بار در منطقه «فيله خاصه» استان زنجان. عصر دوشنبه 16 فروردين آنها در ارتباط با پاسگاه اعلام مي‌کنند که در حال تعقيب نيسان متخلفان هستند، تماس‌هايي که ادامه داشت به يک‌باره قطع مي‌شود نه مهدي مجلل و نه ميکاييل هاشمي هيچ‌کدام تلفن‌شان را جواب نمي‌دهند، شب شده و خبري از آنها نيست، شبي پر هول که فرداي آن خبر از واقعه‌اي تلخ مي‌دهد. صبح سه‌شنبه 17 فروردين 1400 براي بسياري با چند تصوير آغاز شد، تصوير دو محيط‌بان غرق در خون، ماشين محيط‌باني با شيشه‌هاي شکسته و پوکه تفنگي که معلوم است چه هدفي را دنبال کرده. به ظهر 17 فروردين نرسيده خبر بازداشت دو متخلف مخابره شد و البته خبري که ممکن است متخلفان ديگري هم در اين پرونده دخيل باشند، فضا ملتهب است، همکاران محيط‌بان توان صحبت ندارند، بسياري خشمگينند و از تخلف‌ها مي‌گويند، برخي تلاش مي‌کنند مساله را ريشه‌يابي کنند و معتقدند تا زماني که منشا شناخته نشود، جامعه محيط‌زيست بايد رخت عزا را از تن درنياورد و سياهپوش مرداني باشد که براي حفاظت از طبيعت در درگيري با متخلفان کشته مي‌شوند. مرداني که جزو راستين‌ترين حافظان اين سرزمين هستند و همين موضوع آنها را در معرض خطر قرار مي‌دهد.

---

بازار

---

رضا رمضاني از کارمندان محيط‌زيست زنجان است که نه دو همکار بلکه دو دوستش را از دست داده، کساني که او به سلامت کاري‌شان اعتماد داشته و اتفاقا از برخي تخلف‌هايي که اداره کل پيگيري نمي‌کرد توسط آنها مطلع مي‌شد. او دست پايين سازمان محيط‌زيست در برابر متخلفاني در حوزه‌هاي سدسازي، معدن، صنايع، حيات‌وحش و ... را عاملي بر شهادت مهدي مجلل و ميکاييل هاشمي مي‌داند. به گفته او همين چند ماه پيش بود که برداشت شن و ماسه از داخل منطقه «فيله خاصه» بدون مجوزهاي محيط‌زيستي براي پروژه‌اي که آن هم خلاف مقررات محيط‌زيست بود و به پسماندهاي صنايع روي برمي‌گشت، ‌روي داد. او خود بارها در برابر گزارش‌هايي که از تخلفاتي که روي مي‌دهد تهديد شده، نتيجه تخلفاتي که از سوي برخي ارگان‌ها بدون پيگيري مي‌ماند، چيست؟ جز اين است که سايرين هم تشويق به تخلف مي‌شوند. زماني که تخلف‌هاي اينقدر آشکار، پروژه‌هايي چنين رسوا در حوزه آلودگي انجام مي‌شود و ارگان‌ها به جاي رسيدگي به اين انتقادات و تخلف‌ها از چنين طرح‌هايي تحت لواي اشتغال‌زايي حمايت و براي آنها مجوز صادر مي‌کنند، ساير متخلفان به خود جسارت داده و با کساني که حاضر نيستند زير بار فساد روند چنين برخوردي مي‌کنند. چند بار در فيلم‌ها ديده‌ايد که سارقي از بانکي سرقت کرده و زمان بيرون رفتن اگر کيسه‌اي پاره شود عده زيادي هم اين پول‌ها را برمي‌دارند. آنها گرچه شريک سرقت مسلحانه نيستند ولي مي‌بينند در اين آشفته بازار که نيروهاي حفاظتي بانک قادر به حفاظت نبوده‌اند بنابراين سهمي براي خود برمي‌دارند. در حوزه محيط زيست هم ما شرکت‌هاي بزرگ آلاينده داريم که آلودگي ايجاد مي‌کنند، منابع آب را از بين مي‌برند، سدسازي مي‌کنند و ... که به آنها رسيدگي درستي صورت نمي‌گيرد بنابراين هر کسي به خود اجازه مي‌دهد به جان محيط‌بان ما تعرض کند. رمضاني دو دوست و همکارش را از دست داده، انتقادهايش ناديده گرفته شده و پيش‌بيني‌هايش درباره تبعات تخريب‌ها درباره منطقه درست درآمده‌اند هر چند بابت هر کدام آنها مواخذه شده است. 

رضا گلجاني، کارشناس حيات‌وحش اولين جمله‌اي که مي‌گويد، اين است: «توان داغ ديدن نمانده، خداوند به خانواده اين عزيزان صبر عطا کند.» او معتقد است کاري که مي‌تواند در پيشگيري از اين اتفاقات کمک کند، واکاوي دقيق انگيزه و شرايط رواني، محيطي، اجتماعي و خانوادگي متخلفان است. اگرچه اينها داده‌هايي هستند که با اشک و خون آميخته شده‌اند، اما جمع‌آوري و تحليل آنها توسط متخصصان جرم‌شناسي، روانشناسي، علوم اجتماعي و حقوق مي‌تواند در پيشگيري از وقوع فجايع مشابه کمک‌کننده باشد. 

داوود ملکي هم که سال‌هاست هم‌صحبت محيط‌بانان در پاسگاه‌هاست و در زمينه تجهيز پاسگاه‌ها و نيروهاي محيط‌باني تلاش‌هاي فراواني انجام داده معتقد است بايد تغيير رويه‌اي صورت گيرد تا اين نبردهاي خونبار پايان گيرد. به ويژه در سال‌هاي اخير که با افزايش مشکلات معيشتي در کنار ساير عوامل محيط‌‍‌زيست ايران هزينه‌هاي سنگيني را متحمل شده و خدوم‌ترين و صادق‌ترين نيروهايش را از دست داده است. 

مهدي مجلل و ميکاييل هاشمي آخرين محيط‌بانان شهيد ايران نيستند، همه مي‌دانيم به ازاي هر محيط‌بان حداقل 300 اسلحه در کشور وجود دارد، اين يعني ما در نبردي نابرابر قرار داريم که بايد براي آن فکري فارغ از جنس تقابل و درگيري داشته باشيم به ويژه که بخشي از مسائل مرتبط با اين تقابل نظير سخت شدن شرايط معيشتي و... از اختيار سازمان حفاظت محيط‌زيست خارج است. تکرار رويه‌هاي پيشين يعني تلنبار شدن داغي بر داغ، سياه شدن گروهي و صفحه‌اي، به اشتراک گذاشتن آگهي تسليتي و افزودن نامي بر ليست بلندبالاي شهداي محيط‌‌بان.

۱۴۱ محيط‌بان در کشور به درجه رفيع  شهادت نائل  شدند
سرهنگ جمشيد محبت‌خاني فرمانده يگان حفاظت محيط زيست کشور شهريور1399 به ايرنا گفت: ۱۴۱ تن از محيط‌بانان به واسطه حفظ محيط زيست به درجه رفيع شهادت نائل شدند.اين در حالي است که سه هزار و ۵۰۰ محيط‌بان در سازمان حفاظت محيط زيست فعال هستند که پنج درصد آنها تاکنون شهيد شدند.اين آمار قابل مقايسه با شهداي ديگر نهادهاي اداري نيست همچنين ۲۷۳ محيط‌بان به علت اصابت تير جانباز شدند.
سرهنگ محبت‌خاني گفت: محيط‌بانان با وجود اينکه لباس، اسلحه و ديگر لوازم يک فرد نظامي را دارند و ۹۰ درصد افراد مقابل آنها مسلح هستند اما به اين افراد به جاي يک فرد نظامي به مثابه يک کارمند توجه مي‌شود.

جزييات جديد از نحوه شهادت دو محيط‌بان زنجاني
زنجان-  بنا به گفته فرمانده يگان حفاظت سازمان حفاظت محيط‌زيست، دو محيط‌بان زنجاني با تير جنگي به شهادت رسيده‌اند. سرهنگ جمشيد محبت‌خاني در گفت‌وگو با شبکه خبر، با اشاره به جزييات شهادت دو محيط‌بان زنجاني با بيان اينکه روز (۱۶ فروردين‌ماه) ساعت 30: 18 دو محيط‌بان در منطقه فيله‌ خاصه به سرنشينان يک دستگاه نيسان مشکوک مي‌شوند که اقدام به تعقيب اين افراد که در حال شکار غيرمجاز بودند، مي‌کنند. او تصريح کرد: تعقيب و گريز ادامه داشته و سرنشينان خودروي نيسان، خودرو را به سمت جاده زنجان به قزوين هدايت مي‌کنند که در اين شرايط نيروهاي محيط‌زيست از طريق تماس با تلفن ‌همراه و بي‌سيم مراتب را به مسوولان امر گزارش مي‌دهند. اين مسوول ادامه داد: در ادامه تعقيب و گريز، خودروي شکارچيان غيرمجاز وارد مسير فرعي شده و تعقيب يک ساعت ادامه داشته که از ساعت 30: 19 ارتباط محيط‌بانان با مرکز قطع مي‌شود که بلافاصله نيروها وارد عمل مي‌شوند که با تاريک شدن هوا جست‌وجوها به نتيجه نمي‌رسد. فرمانده يگان حفاظت محيط‌زيست با بيان اينکه صبح (۱۷ فروردين‌ماه) و با تلاش نيروها پيکر اين دو شهيد در کنار خودروي خود پيدا شد که متاسفانه شکارچيان، آنها را با تير جنگي به شهادت رساندند که در اين رابطه پرونده تشکيل شده و موارد در حال بررسي است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar