ابزار جدید تل‌آویو برای قدرت‌نمایی

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

با ورود دولت جديد در واشنگتن و آغاز مذاکرات براي احياي احتمالي توافق هسته‌اي و کاهش تحريم‌ها عليه ايران، اسرائيل پس از چهار سال دوباره نگران افزايش فضاي مانور تهران در منطقه شده است. تل‌آويو مي‌داند که براي کاهش نفوذ منطقه‌اي ايران نمي‌تواند مانند دوران رياست‌جمهوري دونالد ترامپ روي کمک ايالات متحده حساب باز کند و مي‌خواهد توانايي‌هاي اطلاعاتي خود براي رويارويي با ايران را افزايش دهد.

---

بازار

---

در همين راستا و در روزهاي گذشته، پايگاه هوايي «نواتيم» در جنوب اسرائيل ميزبان اولين سري از نسل جديد هواپيماهاي پيشرفته جاسوسي با نام «اورون» بود. هواپيماي «اورون» در اصل از نوع هواپيماهاي جي-550 آمريکايي است که ارتش اسرائيل سامانه‌ها و سيستم‌هاي مورد نياز راداري و برنامه‌هاي اطلاعاتي پيشرفته خود را در آن نصب و راه‌اندازي کرده و قرار است به‌زودي بر شمار اين نوع هواپيماها که صنايع نظامي و هوايي به ارتش تحويل خواهند داد، افزوده شود.

«عاميکام نورکين» فرمانده نيروي هوايي اسرائيل در بيانيه اخير خود در ارتباط با تجهيز ارتش اسرائيل به اين «هواپيماي فوق پيشرفته جاسوسي» گفت: «ما پيش از اين در نيروهاي هوايي توانايي‌هاي ويژه‌اي براي جمع‌آوري اطلاعات جاسوسي داشتيم و اکنون هواپيماي اورون مي‌تواند توان برتر ما در آسمان خاورميانه براي تجسس را بيش از گذشته تضمين کند. توانايي ويژه و تمرکز هواپيماهاي اورون در رصدهاي اطلاعاتي روي دايره دوم و سوم است که شامل تهديدهاي غيرهم‌مرز عليه اسرائيل مي‌شود». ارتش اسرائيل در رصد اطلاعاتي، کشورها و تهديدهاي هم‌مرز با خود را «دايره اول»، کشورها و تهديدهاي دور از مرز در منطقه را «دايره دوم» و مشخصا ايران را در «دايره سوم» و تهديد اصلي عليه خود مي‌داند. به گفته نورکين «در ميان کشورهاي دايره دوم، با توجه به افزايش توان راکتي حوثي‌هاي يمن و شبه‌نظاميان فعال در عراق، اين دو کشور در حال تبديل‌شدن به تهديدي مستقيم عليه اسرائيل هستند و هواپيماي اورون تمرکز خود را بر رصد اطلاعاتي اين دو کشور و همچنين ايران به‌عنوان مهم‌ترين تهديد عليه امنيت اسرائيل معطوف خواهد کرد». سخنگوي ارتش اسرائيل هم در بيانيه‌اي گفته بود که با بهره‌‎گيري از توانايي‌هاي اين هواپيما شاخه‌هاي مختلف ارتش قادر به حفظ برتري اطلاعاتي در برابر چالش‌هاي کنوني منطقه خواهند بود. رسانه‌هاي اسرائيلي توانايي‌ها و قابليت‌هاي اين هواپيما را شگفت‌انگيز مي‌دانند و به اين نکته اشاره کرده‌اند که تحويل نخستين نوع از هواپيماهاي جاسوسي اورون با اوج‌گيري تلاش‌هاي اطلاعاتي اسرائيل و ايران در منطقه هم‌زمان شده است.
سايت «واي‌نت» مي‌نويسد: «توان اين نوع هواپيما بسيار عجيب است و به ‌طور هم‌زمان مي‌تواند اهداف متعدد را تعقيب کند. اورون مي‌‎تواند سوريه، لبنان و نوار غزه را رصد کند، شليک احتمالي راکت و موشک از سوي دشمنان را تعقيب کرده و هم‌زمان اطلاعات مورد نياز از اهداف راهبردي و تهديدهاي دور و نزديک را ثبت کند». اسرائيل در دو دهه اخير بيشترين توان و تجهيزات خود را صرف آمادگي براي مقابله با «تهديدهاي ايران» کرده و در اين راستا، توانسته بخشي از 50 هواپيماي جنگي پيشرفته اف-‌۳۵ آمريکا را از پنتاگون دريافت کند.

مانعي به نام بايدن
همچنين پس از عادي‌سازي روابط اسرائيل با تعدادي از کشورهاي عربي در ماه‌هاي گذشته، امارات هم با چراغ سبز اسرائيل خواستار دريافت اين نوع جنگنده شد؛ اما با ورود جو بايدن به کاخ سفيد، موانعي بر سر راه فروش اين هواپيما به امارات ايجاد شده است. ترکيه نيز در ميان مشتريان جنگنده‌هاي اف-35 قرار داشت اما قرارداد آنکارا با روسيه براي تحويل سامانه اس-400 باعث شد تا واشنگتن، ترکيه را در ليست سياه دريافت اين جنگنده‌ها قرار دهد.
مقام‌هاي اسرائيل و آمريکا مشخص نکرده‌اند که دقيقا چند نمونه از هواپيماهاي گلف‌استريم جي-500 و جي-550 در اختيار نيروي هوايي اسرائيل قرار مي‌گيرد تا پس از انجام تغييرات و نصب سيستم‌هاي مورد نياز به انجام عمليات تجسس بپردازد. همچنين اينکه اين هواپيماها در نهايت جايگزين هواپيماي «شاويت» (فعال در حوزه سيگنال‌هاي اطلاعاتي) و دو هواپيماي «ايتام» (هشدار و کنترل سريع هوايي) خواهد شد هم هنوز روشن نيست.
در ماه‌هاي گذشته توجه اسرائيل بيش از گذشته به يمن معطوف شده است. ادعاي حمايت ايران از حوثي‌هاي يمن و تحويل‌دادن «هواپيماهاي بدون سرنشين انتحاري» که قادر به رسيدن به اهدافي در اسرائيل هستند، يمن را بيش از پيش به مرکز توجه و نگراني اسرائيل تبديل کرده است.  عراق نيز به‌ دليل افزايش فعاليت‌هاي گروه‌هاي شبه‌نظامي شيعه مورد توجه اسرائيل قرار گرفته است. از طرف ديگر، حملات مکرر اسرائيل در سوريه مدتي است که دوباره شدت گرفته است. اسرائيل بر اين ادعاست که ايران به ‌دنبال ايجاد پايگاه نظامي دائمي در سوريه است و هشدار داده که اجازه نخواهد داد در کشوري که هم‌مرز با اسرائيل است، چنين پايگاه‌هايي ايجاد شود.  در دسامبر گذشته، تايمز اسرائيل خبر داد که «هيداي زيلبرمن»، سخنگوي ارتش اسرائيل، در گفت‌وگو با يک خبرگزاري سعودي ادعا کرده است که «گروه‌هاي مورد حمايت ايران که در عراق و يمن فعاليت مي‌کنند، با استفاده از هواپيماهاي بدون سرنشين و موشک‌هاي هوشمندي که در اختيارشان قرار گرفته، قادر به حمله به اهداف در اسرائيل هستند». از هواپيماهاي اورون نه‌تنها مي‌توان براي نظارت بر اين نوع تهديدها که در فاصله قابل توجهي از اسرائيل قرار دارند استفاده کرد، بلکه براي هماهنگي اقدامات تهاجمي احتمالي عليه اين تهديد‌ها هم کاربرد دارد. سرتيپ «يانيو روتم»، رئيس تحقيق و توسعه در وزارت دفاع اسرائيل، به تايمز اسرائيل گفته است که «هواپيماهاي تجسسي جديد به ارتش اجازه مي‌دهد تا با استفاده از سيستم‌هاي پشتيباني مأموريت با کمک هوش مصنوعي، اهداف حمله را با سهولت بيشتري شناسايي کند».

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar