تشکیل صف‌های فروش دلار در فردوسی

اعتماد/متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
 
«صف‌هاي فروش دلار» و «نبود خريدار براي دلارهاي خانگي»  تقريبا جملات مشترک همه خبرها و گزارش‌هاي ميداني منتشره از خيابان فردوسي پس از اعلام نتيجه مذاکرات ديپلماسي براي احياي برجام بوده و هست. اما به نظر مي‌رسد آنچه روز گذشته در‌خصوص ريزش قيمت دلار و تا زمان نگارش اين گزارش (ساعت 16) در حال رخ دادن در اين خيابان است، به واقعيت نزديک‌تر است. بر‌اساس آنچه کانال‌هاي خبري منتشر کرده‌اند، مظنه دلار در ساعت 30: 16روز يکشنبه 21 هزار و 800 تومان اعلام شد که نسبت به ابتداي روز، حدود هزار تومان ارزان‌تر شد. وضعيت در ساير بازارها نيز ريزشي بود. 
اقتصاد به خارج از مرزها بستگي دارد
بامداد دوشنبه برخي خبرگزاري‌هاي روسي و امريکايي از توافق ايران و امريکا خبر دادند و خبرگزاري بلومبرگ نيز گزارش داد که « درخصوص لغو تحريم اشخاص و نهادها توافق حاصل شده همچنين در ازاي تعهدات هسته‌اي، تحريم‌هاي شرکت‌ها نيز برداشته خواهند شد.» چند ساعت پس از انتشار اين گزارش و با بازگشايي بازارها، «افت قيمت» ويژگي مشترک تمام بازارها بود و علاوه بر فردوسي که خبرهايش زودتر از ساير بازارها مخابره مي‌شد، کارشناسان بازار سرمايه، خودرو و مسکن نيز به تاثير اين خبرها بر قيمت در ساير بازارهاي موازي نيز اذعان کردند؛ به باور آنها در بازارهاي خودرو و مسکن و البته در ميان مدت قيمت‌ها ريزشي خواهد بود. شاخص بورس نيز در واکنش به کاهش قيمت دلار در ساعات ابتدايي روز گذشته، 13 هزار و 627 واحد نزول کرد و به حدود يک ميليون و 180 هزار واحد رسيد. با وجود انعکاس اخبار اميدوارکننده از وين و اميد به احياي برجام در بازارها، بار ديگر براي کشور مشخص شد که تا چه اندازه همه‌ چيز از قيمت در بازار تا معيشت افراد به تصميماتي که در بيرون مرزهاي کشور گرفته مي‌شود، بستگي دارد. 
فردوسي؛ فروشندگان دستپاچه

---

بازار

---

«فعالان بازارها تحت تاثير اخبار وين و خبرگزاري‌هاي خارجي هستند و ممکن است نرخ ارز را کاهش بيشتري دهد.»؛ جمله مشترک تقريبا تمام فعالان بازار ارز و کارشناسان اين حوزه است. کاهش نرخ ارز به موارد متعددي بستگي دارد که مهم‌ترينش « فروش نفت» است. تا پيش از خروج يک‌جانبه امريکا از برجام و لغو تمام معافيت‌هاي نفتي خريداران عمده، فروش نفت 60 ميليارد و 500 ميليون دلار اعلام شد که در سال 2019 به 19 ميليارد و 233 ميليون دلار رسيد. هر چند وضعيت براي سال بعد نيز ادامه داشت. با وجود اينکه گزارش سازمان اطلاعات انرژي امريکا در 9 ماهه نخست سال 2020 نشان مي‌دهد که درآمد صادرات نفت ايران حدود 11 ميليارد دلار بوده، عبدالناصر همتي، رييس کل بانک مرکزي کل درآمد نفتي در سال‌هاي 98 و 99 را 20 ميليارد دلار اعلام کرده بود. مقايسه اعداد و ارقام درآمد فروش نفت ايران در دو سال اخير با آنچه پيش از تحريم وجود داشت، نشان از کاهش 80‌درصدي طي دو سال دارد. هر چند اوضاع پس از انتخابات امريکا تغيير کرد و خبري از جهش‌هاي ناگهاني در بازار مانند آنچه در ماه‌هاي شهريور و مهر سال گذشته رخ داد، نبود و علاوه بر توليد، فروش نفت نيز افزايش يافته بود. بر‌اساس گزارش اوپک توليد نفت کشور در سال‌هاي 2019 و 2020 به ترتيب دو ميليون و 356 هزار بشکه و يک ميليون و 985 هزار بشکه گزارش شده است. هر چند در سال 2020 به دليل شيوع گسترده کرونا و اعمال محدوديت‌ها و قرنطينه در شهرها، توليد اوپک نيز کاهش 3 ميليون و 692 هزار بشکه‌اي داشته، اما با بهبود شرايط و واکسيناسيون گسترده در کشورها، به زودي توليد نفت نيز افزايش مي‌يابد. بر اساس آنچه اوپک منتشر کرده توليد نفت ايران در سه ماهه نخست سال جاري ميلادي نسبت به سه ماهه پاياني سال 2020، افزايش حدود 200 هزار بشکه‌اي داشته است. از سوي ديگر خبرگزاري رويترز پايان هفته گذشته مدعي شد که با هر قدم مثبتي در مذاکرات، توليد نفت ايران نيز افزايش مي‌يابد که در نتيجه آن فروش نفت هم بالا مي‌رود. بنابراين کاهش نرخ دلار که در واقع پاسخي است به بهبود شرايط براي فروش نفت، منطقي است و به نظر نمي‌رسد با انتشار خبر رسيدن به توافق، افزايش و جهشي در نرخ ارز رخ دهد مگر با اقدامي سياسي. هر چند ميزان کاهش قيمت دلار نيز مشخص نيست، چراکه به باور کارشناسان نرخ ارز علاوه بر ميزان نفت، به واقعيت‌هاي اقتصادي نيز وابسته است.
ريزش قيمتي در مسکن؟
معاون وزير راه و شهرسازي مي‌گويد: با احياي برجام در ميان‌مدت قيمت‌ها در بازار مسکن ريزشي خواهند بود و اين به معناي تخليه شدن حباب قيمتي در اين بازار است. البته او در پاسخ به اينکه اين حباب چقدر است، گفت: «در متوسط‌گيري قيمت مسکن بايد دو منطقه يک و سه را جدا کرد تا به متوسط قيمت واقعي مسکن برسيم. در اين صورت است که افت قيمت در اين بازار محسوس و ملموس‌تر خواهد شد.» در اسفند 99 و فروردين سال جاري متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسکوني در تهران به ترتيب 30 و 29 ميليون تومان اعلام شده بود؛ متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسکوني در اين دو منطقه با متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسکوني در پايتخت تفاوت زيادي دارد و اگر فرمول ارايه شده توسط معاون وزير براي حذف اين دو منطقه براي به دست آوردن حباب قيمتي در پايتخت صحيح باشد، متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسکوني در تهران در فروردين به حدود 23 ميليون تومان مي‌رسد؛ بيش از 6 ميليون کاهش، اما شايد بتوان ادعا کرد افت نرخ دلار بيشترين تاثير را بر بازار سرمايه مي‌گذارد. با توجه به اينکه از ابتداي سال جاري خبرهايي مبني بر برداشتن گام‌هايي براي رسيدن به توافق در قالب احياي برجام در خبرگزاري‌ها منتشر مي‌شد، حدود 150 هزار ميليارد تومان نقدينگي از بازار سرمايه خارج و به ساير بازارهاي موازي و به خصوص بازار رمزارزها برده شدند. در اين راستا محسن عليزاده، عضو ناظر شوراي عالي بورس در اين خصوص گفت: «هم حقيقي‌هاي بزرگ و هم حقوقي‌ها بيش از ۱۵۰ هزار ميليارد تومان را در مدت زمان کوتاهي از بازار خارج کردند.» اين رقم براي از تعادل خارج کردن يک بازار کافي است. با وجود اينکه تمام بازارها انتظار کاهش قيمت دارند، خروج اين ميزان نقدينگي از بورس مي‌تواند تا پيش از اعلام رسمي حصول توافق يکي از بازارها را تحت تاثير قرار دهد. رسيدن به توافق و احياي برجام قطعا بر اقتصاد ايران تاثيرگذار است اما خروج نقدينگي از بازارها به سمت بازار ديگري ممکن است تورم ديگري را در کشور ايجاد کند، مگر اينکه سياستمداران براي نقدينگي‌هاي خارج شده از بازارها برنامه‌ريزي کنند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar