دنده معکوس بازارها تا کجا ادامه دارد؟

فرارو/متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
بيش از سه هفته است که دلار در مسير نزولي گرفته، اما روز يکشنبه «۱۲ ارديبهشت»، ريزش دلار شديد شد، به طوريکه اين ارز دو کانال ۲۳ و ۲۲ هزار تومان را از دست داد و وارد کانال ۲۱ هزار توماني شد. از ديگر سوي ديگر سکه تمام نيز بعد از مدتها کانال ۱۰ ميليون توماني را شکست و به کانال ۹ ميليون توماني وارد شد. هر گرم طلاي ۱۸ عيار نيز به زير يک ميليون تومان سقوط کرد.
به گزارش فرارو، دلار راه درازي در پيش دارد. راهي که از نيمه فروردين با اولين نشست کميسيون مشترک برجام درباره شرايط بازگشت آمريکا به تعهدات برجامياش آغاز شده و هر بار که خبر جديدي از مذاکرات به گوش ميرسد، اميدواريها براي کاهش هرچه بيشتر قيمت دلار آغاز ميشود.
دلار به ۲۰ هزار تومان ميتواند کاهش پيدا کند
مسعود دانشمند دبيرکل اسبق خانه اقتصاد ايران در گفتگو با فرارو با اشاره به اينکه قيمت ارز تحت تاثير عوامل رواني و هيجانات موجود در بازار با ريزش مواجه شده، اظهار داشت: با توجه به اخباري که در مورد توافق احتمالي برجام منتشر شده، بازار ارز نيز به اين موضوع به صورت هيجاني واکنش نشان داده و قيمتها با افت قابل توجهي روبرو بوده است، قيمت ارز اگر به همين شکل شيب نزولي خود را ادامه دهد ممکن است به سطح ۲۰ هزار تومان و حتي پايينتر نيز کاهش پيدا کند.
وي افزود: اما اين نکته را نيز بايد توجه کرد، همانطور که قيمت ارز با چنين سرعت زيادي پايين ميرود، ممکن است با همين سرعت نيز دوباره با افزايش روبهرو شود، در حال حاضر قيمت ارز تحت تاثير هيجان ناشي از اخبار برجام با کاهش روبرو شده و بايد ديد بعد از سپري کردن چند روز زماني که هيجانات فروکش کرد، قيمت در چه بازهاي خواهد ايستاد، اما در اين باره بايد چند نکته را مد نظر قرار داد.
دانشمند گفت: در وهله اول اگر دلار در سطح ۲۰ هزار تومان قرار بگيرد با يک نوسان محدود چند درصدي چندين ماه زمان خواهد برد تا قيمتها در بازارهاي مختلف به خصوص کالاهاي اساسي و مايحتاج ضروري مردم با کاهش روبرو شود، زيرا که بسياري از فروشندگان حاضر نخواهند شد، اجناسي را که با دلار ۲۴ يا ۲۵ هزار توماني وارد کردند، با قيمت دلار ۲۰ هزار توماني در بازار بفروشند، بنابراين بايد اين کالاها به فروش برود و بعد از آن اجناسي که با دلار ۲۰ هزار توماني وارد ميشوند با کاهش قيمت در بازار به مردم عرضه شوند.
اين کارشناس مسائل اقتصادي يادآور شد: اما اين نکته نيز بايد گوشزد کرد، قيمت دلار بعد از کاهش قيمت، بايد ماندگاري داشته باشد، نه اينکه دوباره با نوسان رو به بالا حرکت کند، تا بعد از آن انتظار کاهش عمومي قيمتها در بازار را داشت، در علم اقتصاد پديدهاي به نام چسبندگي قيمتي وجود دارد، مبني بر اينکه، وقتي قيمت کالايي با افزايش بسيار زيادي روبرو ميشوند، اين موضوع در مدت زمان بسيار کوتاهي رخ ميدهد، اما زماني که قيمتها بايد کاهش يابد، اين موضوع با مقاومتهاي زيادي روبرو خواهد بود.
وي با بيان اينکه کاهش قيمت به ضرر صادرکنندگان است، اضافه کرد: با توجه به اينکه بسياري از صادرکنندگان کالاي خود را بر مبناي دلار ۲۴ تا ۲۵ هزار توماني صادر کردند، حالا اگر دلار ۲۰ هزار تومان شود، آنها با ضرر و زيان مواجه خواهند شد، زيرا که اين فاصله پنج هزار توماني دلار هزينه توليد آنها را نيز شامل ميشود و در چنين صورتيکه آنها با صادرات کالاي خود، بايد بتوانند هزينههاي توليد خود را نيز پوشش دهند.
دانشمند خاطرنشان کرد: در اين زمينه دولت بايد تمهيداتي را بينديشد، تا صادرکنندگان نيز ضرر نکنند، زيرا اگر صادرات با کاهش روبرو شود، آن زمان ورودي ارز به کشور نيز با مشکل مواجه خواهد شد، اين خود نيز از جمله مسائلي است که ميتواند دوباره باعث افزايش نرخ دلار در بازار شود، چرا که عرضه دلار در بازار با کاهش روبرو شده و اين موضوع موجبات حرکت رو به بالاي دلار را فراهم ميکند.
وي با بيان اينکه هنوز اتفاق عملي رخ نداده تا بر مبناي آن شاهد باشيم که برجام احيا خواهد شد، ادامه داد: هر چند که رسانهها از امضاي قريب الوقوع برجام خبر ميدهند، اما در همين خبرها داشتيم که سخنگوي کاخ سفيد آزادسازي داراييهاي ارزي بلوکه شده ايران و رفع تحريمها را تکذيب کرد، وي همچنين مدعي شد که شايد چندين هفته مذاکرات به طول بينجامد، بنابراين تا زماني که برجام به صورت رسمي امضا نشود، نميتوان شاهد تاثيرات عملي بر روي اقتصاد کشور بود.
اين کارشناس مسائل اقتصادي گفت: از سوي ديگر بعد از احياي برجام تا زماني که دو طرف آماده اجراي تعهدات خود شوند، مدت زمان قابل توجهي طول خواهد کشيد و به قول نظاميها تا زمان آغاز ساعت صفر اجراي تعهدات دوطرف اين انتظار که بلافاصله بعد از امضاي برجام همه چيز به روال سابق برگردد، چنين چيزي امکان پذير نخواهد بود.
دبيرکل خانه اقتصاد ايران تصريح کرد: در مواقعي افرادي که دلار را در قيمتهاي بالا به طمع کسب سود هنگفت خريداري کردهاند، از ترس اينکه با ضرر و زيان هنگفتي روبرو شوند، تحت تاثير اخبار اقدام به فروش دارايي خود ميکنند، در اين زمان نيز خريداري وجود ندارد، زيرا که آنها نيز به دنبال ارزانتر شدن دلار هستند، اين موضوع سبب ميشود که قيمت در طول يکي دو روز کاهش قابل توجهي را تجربه کنند، در همين راستا طي ده روز اخير تحت تاثير اخبار شاهد ايجاد صفهاي فروش دلار روبروي صرافيها هستيم، اين موضوع نيز هيجان فروش را در بازار افزايش داده و فشار بر قيمت را نيز مضاعف ميکند.